TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ
Bu çalışmada, Türkiyede 1990:1-2012:12 dönemi iç borçlanma - ekonomik büyüme ilişkisiincelenmiştir. Zaman serisi yönetiminin kullanıldığı çalışmada serileri durağan hale getirmekamacıyla öncelikle KPSS (Kwiatkowsky-Phillips-Schmidt-Shin (1992) birim kök testi, değişkenlerinbirlikte hareket edip etmediklerini tespit etmek amacıyla Maki (2012) Eşbütünleşme Testi ve sonolarak değişkenler arasında nedenselliğin varlığını belirleyebilmek amacıyla Toda-Yamamoto (1995)Nedensellik Testi uygulanmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre, iç borçlanma ile ekonomik büyümearasında eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Bununla birlikte, iç borçlarda meydana gelecek %1likartışın ekonomik büyümeyi %0.04 pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Son olarak nedensellik testisonucunda da iç borçtan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.
THE RELATIONSHIP BETWEEN INTERNAL DEBTECONOMIC GROWTH IN TURKEY: 199020 12 PERIOD ANALYSIS
This paper examines the relationship of internal debt and economic growth in Turkey for the period of1990: 1-20 12: 12. In the paper, which uses times series data, KPSS (Kwiatkowsky-Phillips-Schmidt-Shin( 1992)) unit root test is performed to stationarize the series, Maki (20 12) Cointegration Test is performedto determine whether series co-move, and finally Toda-Yamamoto ( 1995) Causality Test is performedto identify the causality among series. According to the results of analysis, a cointegration relationshipis identified between domestic debt and economic growth. Furthermore, it is found that 1 % increase indomestic debt leads to 0.04 % increase in growth. Lastly, according to the causality test, one-way causalityfrom domestic debt to economic growth is found/identified/established.
___
- Abbas, S. M. A. ve J. E. Christensen (2007). The Role of Domestic Debt Markets in Economic Growth: An Empirical Investigation for Low-income Countriesand Emerging Markets, IMF Working Paper, WP/07/127, http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2007/wp07127.pdf, 18.10.2013.
- Abdioğlu, Z. (2013). Ücret-Fiyat Spirali: Türk İmalat Sanayi Örneği, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, sayı: 19, 45-58.
- Aktan, C. C. (2008). Yeni İktisat Okulları. 2. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Amassoma, D. (2011) External Debt, Internal Debt and Economic Growth Bound in Nigeria using a Causality Approach, Current Research Journal of Social Sciences, 3(4), July, 320-325.
- Arıcan, E. (2005). Ricardocu Denklik Teoremi ve Teorilerde Kamu Açıklarına İlişkin Yaklaşımlar: Türkiye Ekonomisine İlişkin Bir Uygulama, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt: XX, sayı: 1, 77-94.
- Ataç, B. (1994). Maliye Politikası. no: 86, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları.
- Atique, R. ve K. Malik (2012). Impact of Domestic and External Debt on The Economic Growth of Pakistan, World Applied Sciences Journal, 20 (1), 120-129.
- Bilgili, Y. (2009). İktisat Okulları: Makro İktisadın Teorik Esasları. İstanbul: İkinci Sayfa Yayınları.
- Bilgin, C. ve A. Şahbaz (2009). Causality Relations Between Growth and Export in Turkey, Munich Personal RePEc Archive, MPRA Paper No: 21985, April.
- Charles, O. (2012). Domestic Debt and the Growth of Nigerian Economy, Research Journal of Finance and Accounting, vol 3, no: 5, 45-56.
- Çelen, M. ve Ö. Zülfüoğlu (2008). Klasik Kamu Borçlanma Teorisinin Oluşumu, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt XXV, sayı: 2, 289-308.
- Çetin, A. (2005). Kamu Borçlarının Makro Ekonomik Etkileri: Ampirik Bir Analiz, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt: 19, sayı: 1, Nisan, 67-80.
- Çetin, M. ve F. Şeker (2013). Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve İhracat İlişkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Bir Nedensellik Analizi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Nisan, 8(1), 121-142.
- Çiçek, H., S. Gözegir ve E. Çevik (2010). Bir Maliye Politikası Aracı Olarak Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (19902009), C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, cilt 11, sayı 1, 141-156.
- Doğanalp, N. (2005). Kamu Borçlanma Teorisi ve Borçlanmanın Reel Kesim Üzerindeki Etkileri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
- El-Mahdy, A. M. ve Torayeh N. M. (2009) Debt Sustainability and Economic Growth in Egypt, International Journal of Applied Econometrics and Quantitative Estudies, vol. 6-1, 25-55.
- Göçer, İ. ve B. Elmas (2013). Genişletilmiş Marshall-Lerner Koşulu Çerçevesinde Reel Döviz Kuru Değişimlerinin Türkiyenin Dış Ticaret Performansına Etkileri: Çoklu Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, cilt:7, sayı:1, 137-157.
- Göçer, İ., M. Ercan ve O. Peker (2013). Kredi Hacmi Artışının Cari Açığa Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, sayı:18, 1-17.
- Hazman, G. G. (2010). Türkiyede Mali Nitelikteki Teşviklerin Doğrudan Yabancı Sermaye Üzerindeki Etkisi: Toda Yamamato Nedensellik Analizi Çerçevesinde Değerlendirme, Maliye Dergisi, sayı: 158, Ocak- Haziran, 262-277.
- Hepaksaz, E. (2007). Kamu Tercihi ve Anayasal İktisat Teorisi Perspektifinden Anayasal Mali Reform, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, cilt: 44, sayı:514, 89-109.
- Maana, I., R. Owino ve N. Mutai (2008). Domestic Debtandits Impact on the Economy The Case of Kenya, 13th Annual African Econometric Society Conference in Pretoria, South Africa, from 9th to 11th, July.
- Maki, D. (2012). Tests for Cointegration Allowing for an Unknown Number of Breaks, Economic Modelling, vol: 29, issue: 5, September, 2011-2015.
- Mavrotas, G. ve R. Kelly (2001). Old Wine in New Bottles: Testing Causality between Savings and Growth, The Manchester School, vol. 69, s.1, 97105.
- Muhdi ve K. Sasaki (2009). Roles of External and Domestic Debt in Economy: Analysis of a Macroeconometric Model for Indonesia, Inter disciplinary Information Sciences, vol. 15, no: 2, 251-265.
- Özker, A. N. (2005). Mali Uygulamalarda Dışlama Etkisi ve Türkiyede Etkinliği, Bursa: Ekin Kitabevi.
- Phillips, P. C. B. ve H. Bruce (1990). Statistical Inference in Instrumental Variables Regression with I(1) Processes, Review of Economic Studies, 57(1), 99-125.
- Putunoi, G. K. ve C. M. Mutuku (2013). Domestic Debt and Economic Growth Nexus in Kenya, Current Research Journal of Economic Theory, 5(1), 1-10.
- Rahman, N. H. (2012). How Federal Governments Debt Affect the Level of Economic Growth?, International Journal of Trade, Economics and Finance, vol. 3, no: 4, August, 323-326.
- Sakal, M. ve E. A. Şahin (2009). Anayasal İktisadın Temel Felsefesi ve Türkiyede Uygulanabilirlik Koşulları, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt: 10, sayı: 1, 75-114.
- Savaş, V. (2007). Anayasal İktisat, 4.baskı, Ankara: İlke Yayınevi. Sevüktekin, M. ve M. Nargeleçekenler (2010). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, Genişletilmiş 3. Baskı, Ankara: Nobel Kitabevi.
- Singh, C. (1999). Domestic Debt and Economic Growth in India, Economic and Political Weekly, vol. 34, no: 23, June 5-11, 1445-1453.
- Smith, A. (2006). Milletlerin Zenginliği, Çev. Haldun Derim, Sunuş: Gülten Kazgan, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Şahbaz, Ü. (2007). Zaman Serilerinde Nedensellik Analizi (Türkiyede Ekonomik Büyüme ve Turizm Gelirleri Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi), Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
- Toda, H. Y. ve T. Yamamoto (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes, Journal of Econometrics, vol. 66, issue: 1-2, March-April, 225-250.
- Türk, İ. (1989). Maliye Politikası, Ankara: Sevinç Yayınevi.
- Ulusoy, A. (2001). Devlet Borçlanması, Trabzon: Derya Kitabevi.
- Uma, K. E., F. E. Eboh ve P. C. Obidike (2013). Debt And Debt Service: Implications on Nigerian Economic Development, Asian Journal of Social Sciences & Humanities, vol. 2, no: 2, May, 275-284.
- Umaru, A., A. A. Hamidu ve S. Musa (2013). External Debt and Domestic Debt Impact on the Growth of the Nigerian Economy, International J. Educational Research, vol. 1, sayı: 2, 70 85.
- Umutlu, G., N. Alizadeh ve A. Y. Erkılıç (2011). Maliye Politikası Araçlarından Borçlanma ve Vergilerin Ekonomik Büyümeye Etkileri, Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt: 30, sayı: 1, 75-93.
- Yavuz, Ç. N. (2004). Durağanlığın Belirlenmesinde KPSS ve ADF Testleri: İMKB Ulusal-100 Endeksi ile Bir Uygulama, İktisat Fakültesi Mecmuası, cilt: 54, sayı: 1, 239-247.
- Yılancı, V. ve B. Özcan (2010). Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin Savunma Harcamaları İle GSMH Arasındaki İlişkinin Analizi, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, cilt: 11, sayı: 1, 21-33.
- https://hmvds.hazine.gov.tr/, 15.01.2014.
- http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=istgosterge, 15.01.2014.