NÖROBİYOLOJİK YAKLAŞIMIN TOPLUMSAL YANSIMASI ÜZERİNE BİR ÖRNEKLEM DENEMESİ

Toplum karmaşık bir olgudur. Karmaşık olanı anlamaya çalışmak bağlantılar kurmakla bir başka deyişle interdisipliner olmakla mümkündür. Bu noktada kendisine en yakın bilim dalı olan sosyal antropolojiden tarih ve felsefeye kadar birçok bilim dalı sosyolojiyle belli noktalarda kesişmektedir. Günümüz çalışmalarında bu kesişme noktalarının ön plana çıktığı kesindir. Bu makalede, insan davranışlarının beyindeki son derece kompleks sinirsel süreçlerle ilgili olduğunu savunan nörobiyolojik yaklaşım, ‘Trobriand toplumundaki aile’ merkezinde ele alınacaktır. Trobriand bölgesi, Papua-Yeni Gine’nin doğusunda bulunan adalar topluluğudur. Bu bölgeyi örneklem olarak seçmemizin sebebi sosyal antropolojinin kuruluşuna yaptığı katkıdır. Sosyal antropoloji, Bronislaw Malinowski’nin Trobriand adalarındaki yaklaşık beş yıllık araştırmaları sonucunda elde ettiği verileri bilimsel sistematiğe uygun şekilde yayımlaması sonucunda kurulmuştur. Trobriand toplumu, üremede babanın etkisinin olmadığına inanan pür anne merkezlidir. İşin en ilginç yönüyse Malinowski’nin, Trobriand toplumunda evlilik öncesinde cinsel yaşamın çok rahat olmasına karşın -ki hiçbir korunma da bilinmiyor- evlenmeden hamile kalan birine rastlamadığını belirtmesidir. Bu inanç aşağıdaki sonuçları oluşturmuştur: Anne merkezliliğin sonucunda dayının yüksek konumu, çok eşlilik konusunda reisin ayrıcalığı, belli oranda cinsel serbesti olduğu halde toplumsal statü merkezli evlenme. Tün bunların beyinle (nörobiyolojik yaklaşımla) ilgisi üzerinde soru işareti oluşturmak bu makalenin amacıdır.

___

  • Aman, Fatih, Antropoloji ve Din, Ankara: Gece Kitaplığı Yay., 2015.
  • Baymur, Feriha, Genel Psikoloji, İstanbul: İnkılap Yay., 2010.
  • Dağ, Mehmet, İbni Sina’nın Psikolojisi (İbni Sina, Ölümünün Bininci Yılı Armağanı), Ankara: TTK Yay., 1984.
  • Durkheim, Emile, İntihar, Çev. Zuhal İlkgelen, İstanbul: Pozitif Yay., 2015.
  • Fischer, Joseph, Sosyoloji Nedir?, Çev. Nilgün Çelebi, Ankara: Anı Yayınevi, 1996.
  • Güngör, Nevin, Türk Atasözleri ve Deyimlerinde Yansıyan Aile Modeli Üzerine Sosyolo- jik Görüşler, Ankara: Sosyoloji Yayınları Derneği, 1994.
  • Haviland ve diğerleri, Kültürel Antropoloji, Çev. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu, İstanbul: Kaknüs Yay., 2008.
  • Hebb, Donald O., Organization of Behavior: A Neurophsychological Theory, New York: John Wiley and Sons, 1949.
  • Kızılçelik, Sezgin, Sosyoloji Teorileri, Konya: Emre Yay., 1994.
  • Kottak, Conrad Phillip, Antropoloji: İnsan Çeşitliliğine Bir Bakış, Çev. Komisyon, An- kara: Ütopya Yay., 2008.
  • Kuşpınar, Bilal, İbni Sina’da Bilgi Teorisi, İstanbul: MEB Yay., 1995.
  • Malinowski, Bronislaw, İlkel Toplum, Çev. Hüseyin Portakal, İstanbul: Öteki Yay., 1998 . -----, Büyü, Bilim ve Din, Çev. Saadet Özkal, İstanbul: Kabalcı Yay., 2000.
  • -------, The Family Among The Australian Aborigines, London: The University of Lon- don Press, 1913.
  • -------, Vahşilerin Cinsel Yaşamı, Çev. Saadet Özkal, İstanbul: Kabalcı Yay., 1992.
  • Arıcan I. (2014). İyileşmeye inanmak. http://www.acikbilim.com/2014/04/dosyalar/pla- sebo, adresinden 11.12.2016 tarihinde alınmıştır.
  • Peker, Hüseyin, Din Psikolojisi, İstanbul: Çamlıca Yay., 2012.
  • Plotnik, Rod, Psikolojiye Giriş, Çev. Tamer Geniş, İstanbul: Kaknüs Yay., 2009.