Ulus inşa sürecinde dil politakaları ve anadilinde eğitim

Modem öncesi dönemdeki devlet yapılanmalarından farklı olarak sınırlan daha belirgin ve net olan toprak parçası üzerinde kurulan ulus devletlerin mutlak hâkimiyeti, homojen bir kimlik kurgusunu da gerekli kılıyordu. Hem yeni bir kimlik, hem de bizlik bilincinin yaratılması sürecinde dil, asli bir unsur olarak İşlev görmektedir. Ulus devletlerde, etnik kimliklerin asimilasyonunun anadili yasağı ile başlaması boşuna değildir ve bunu gerçekleştirmede en işlevsel araç okul ve zorunlu eğitimdir. Bu anadili karşıtı duruş, toplum içindeki farklı kültürlerin kendilerini geliştirme olanağını ortadan kaldırmakta ve anadili çoğunluk dilinden farklı olanları dezavantajlı konuma itmektedir. Bu konum, yeni yoksulluk halleri üretir. Salt bir gelir yoksunluğunun ötesinde, imkânlara erişememe, mensubiyetlerinden dolayı yaşanan sosyal dışlanma, eğitim düzeyinin yetersiz olması, bilgiye erişim, kendini gerçekleştirme gibi insani gelişimle doğrudan ilgili olan göstergelerin olumsuz sonuçlan da yoksulluk olarak tanımlanmaktadır. Anadilinin kullanılamaması, bu sayılan halleri doğurmakta olduğundan bir yoksulluk parametresi olarak ele alınmalıdır.

Language policies and mother tongue education in the process of nation building

Absolute dominance of nation states that established on more obviously defined a part of a land, necessitates a homogenous national identity simultaneously. In the creation process of new national identity and 'we-ness' consciousness, language play a central function. The assimilation of ethnic identities by nation states starts with prohibition of mother tongue, and the most functional tool is school and compulsory education for this aim. This stance against the existence of mother language eliminate the possibility of different cultures' potential to realize themselves and pushing minority language groups to a disadvantageous position. This position generates many new states of poverty. Beyond a inere lack of income, poverty is being defined as situation lias not accessibility to public services like education, etc. Besides, poverty is more related to human development indicators and their negative consequences. So, it is asserted that because unavailability of mother language is a factor contributing to disadvantageous situation, it should be counted as a parameter of poverty.

___

  • Aktan, C. C. (2002). Yoksullukla Mücadele Stratejileri. Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayınları
  • Aktoprak, E. (2010). "Ulusun Tahayyülünde Anadili", Anadilde Eğitim Sempozyumu 2 (30-31 Mayıs 2009), Eğitim Sen Yayınları.
  • Alpay, N. (2010). "Anadili, Yabancı Dil ve Eksiltici İkidülilik", Anadilde Eğitim Sempozyumu 1 (28-29 Haziran 2003), Eğitim Sen Yayınları
  • Arıkan, A. (2005). IV. Demokratik Eğitim Kurultayı "Eğitim Hakkı" (1-5 Aralık 2004), 1. Cilt, Eğitim Sen Yayınları.
  • Bal, C. (2010). "Dilsiz Ulus Ölüdür", Anadilde Eğitim Sempozyumu 2 (30-31 Mayıs 2009), Eğitim Sen Yayınları.
  • Beşikçi, 1. (1991). Kürtlerin Mecburi İskanı (Ankara: Yurt Yayınevi).
  • Beşikçi, İ. (1991). Türk Tarih Tezi - Güneş Dil Teorisi Ve Kürt Sorunu (Ankara: Yurt Yayınevi).
  • Coşkun, V. / Derince, M. Şerif / Uçarlar, N. (2010). Dil Yarası: Türkiye'de Eğitimde Anadilinin Kullanılmaması Sorunu ve Kürt Öğrencilerin Deneyimleri (Diyarbakır: DİSA Yayınları).
  • Darder, A. (2010). "Dil, Pedagoji ve İktidar: Dilsel Soykırım Siyasetine Karşı Çıkmak", Anadilde Eğitim Sempozyumu 2 (30-31 Mayıs 2009), Eğitim Sen Yayınları.
  • Değirmencioğlu, S. (2010). "Anadilinin Gelişimsel ve Toplumsal İşlevleri", Anadilde Eğitim Sempozyumu 2 (30-31 Mayıs 2009), Eğitim Sen Yayınları.
  • Dinle, H. (2010). "Anadilde Eğitimin Düşünsel (Yetenek ve Kapasite) Gelişime Etkileri", Anadilde Eğitim Sempozyumu 1 (28-29 Haziran 2003J, Eğitim Sen Yayınları.
  • Diljen, H. (2010). "Anadilde Eğitimin Düşünsel Gelişimi ve Önündeki Engeller", Anadilde Eğitim Sempozyumu 1 (28-29 Haziran 2003), Eğitim Sen Yayınları.
  • Eroğlu, H. A. (2007). Çocuk ve Anadilde Eğitim Hakkı. http://www.sendika. org/yazi.php?yazi_no=10394 (20.06.2011).
  • Ergut, F. (2011). Anadilinde Eğitim Neden Haktır. http://www.demokrathaber. net/anadilinde-egitim-neden-haktir-makale,445.html (20.06.2011).
  • Ersanlı, B. (2010). "Türkiye'de Anadil Algısı Ve Siyaseti", Anadilde Eğitim Sempozyumu 2 (30-31 Mayıs 2009), Eğitim Sen Yayınları.
  • Gök, F. (2010). "Eğitim Hakkı Bağlamında Anadilinde Eğitim", Anadilde Eğitim Sempozyumu 2 (30-31 Mayıs 2009), Eğitim Sen Yayınları.
  • Hür, A. (2009). Tez Zamanda Yer İsimleri Değiştiıile!. Taraf Gazetesi (01.03.2009)
  • İnsel, A. (2001). "İki Yoksulluk Tanımı ve Bir Öneri", Toplum ve Bilim (Sayı: 89) 62-72.
  • Ovadia, S. (1995). "Yahudi Olduğumu Ne Unutmaya Ne Hatırlatmaya Hakkın Var", Birikim, (Sayı: 71-72) 144-146.
  • Oran, B. (2003). "Ulusal Egemenlik Kavramının Dönüşümü, Azınlıklar ve Türkiye", Anayasa Yargısı, (Cilt: 20) 61-93.
  • Şahin, B. (2006), "Türkiye'nin Avrupa Birliği Uyum Süreci Bağlamında Kürt Sorunu: Açılımlar ve Sınırlar" KAYA, Ayhan ve TARHANLI, Turgut (Der.), Türkiye'de Çoğunluk ve Azınlık Politikaları, (İstanbul: TESEV Yayınları): 122-159.
  • Şahin, L. (2010). "Anadilinde Eğitime İlişkin Sovyet Deneyimi", Anadilde Eğitim Sempozyumu 2 (30-31 Mayıs 2009), Eğitim Sen Yayınları.
  • Tunçel, H. (2000) "Türkiye'de İsmi Değiştirilen Köyler," Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Cilt: 10, Sayı. 2) 23-34.
  • Ünal, I. (2010). "Çokkültürlülüğü Hak Temelinde Anla(mlandır)mak: Eğitimde Çokkültürlülük İçin Bir Çerçeve" Anadilde Eğitim Sempozyumu 2 (30-31 Mayıs 2009), Eğitim Sen Yayınları.
  • Ünal, I.(2005). "Eğitim Hakkı Komisyon Raporu", IV. Demokratik Eğitim Kurultayı "Eğitim Hakkı" (1-5 Aralık 2004), 1. Cilt - Eğitim Sen Yayınlan.
  • Ünal, I.(2005). "Eğitimde Çokkültiirlüliik: Anadil, Çokdillilik ve Kültürel Kimlikler", (Çokdilli, Çokkültürlü Toplumlarda Eğitim Komisyonu Raporu), IV, Demokratik Eğitim Kurultayı "Eğitim Hakkı" (1-5 Aralık 2004), 1. Cilt - Eğitim Sen Yayınları.
  • Ünal, I. (2010). "Çokdilli, Çokkültürlü Toplumlarda Eğitim Komisyon Raporu" Anadilde Eğitim Sempozyumu 1 (28-29 Haziran 2003), Eğitim Sen Yayınları.