Pva ve Pam Uygulamalarının Yüzey Akış ve Toprak Kaybı Üzerine Etkileri

T oprak korunumuna ilişkin çok dikkat çeken alternatif yaklaşımlardan biri toprak stürüktürünü ve agregat stabilitesini iyileştirmek veya devam ettirmek için yapay polimerlerin toprağa uygulanmasıdır. Araştırmada, eğimli alanlardaki tarım topraklarından alınan 3 adet toprak örneğinde iyonik olmayan ve anyonik özellikte iki polimer düşük yoğunluklarda toprak yüzeyine uygulanmış ve böylece farklı polimer uygulamalarının yüzey akış ve toprak kaybı üzerine etkisini incelemek amaçlanmıştır. Bu çalışmada, toprak örneklerinin yerleştirildiği 30x45x5 cm boyutlarındaki parseller üzerine 1000 mg L-1 ve 100 mg L-1 yoğunluklarda (667 g da-1 ile 66.7 g da-1oranlarında) PVA (polivinilalkol) ve PAM (poliakrilamid) yapay polimerleri uygulanmıştır. Polimer uygulamalarından 24 saat sonra parsellere yaklaşık 65 mm h-1 yoğunlukta 60 dakika süreyle yapay yağış yağdırılmıştır. Deneme sonucu elde edilen verilere göre suya dayanıklı agregat yüzdesi daha yüksek olan toprakta polimer uygulamalarının daha etkili olduğu, bu etki oranının polimer çeşit ve dozlarına göre değiştiği belirlenmiştir. Özellikle, PVA yüzey akış ve toprak kaybında daha önemli azalmalara neden olmuştur. Yüzey akış ve toprak kaybını azaltmada 667 g da-1 polimer oranının etkili olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler:

-

The effects of pva and pam application on runoff and soil loss

Keywords:

-,

PDF

___

Akalan, İ., 1967. Toprak Fiziksel Özellikleri ve Erozyon, Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yıllığı, (3-4):490-503.
Ben-Hur, M. ve J. Letey, 1989. Effect of polysaccharides, clay dispersion and impact energy on water infiltration, Soil Sci. Soc. Amer. J., 53, 233-238.
Ben Hur, M. ve R. Keren, 1997. Polymer effects on water infiltration and soil aggregation, Soil Sci. Soc. Amer. J., 61. pp. 565-570.
Espinosa, A.R., G.D. Bubenzer, ve E.S. Miyashita, 2000. Sediment and runoff control on construction sites using four application methods of polyacrylamide mix. National Conferance on Tools for Urban Water Reseource Management and Protection. 7-10 February 2000, Chicago. Pp: 278-283.
Gabriels, D.M., W.C. Moldenhauer, and D. Kirkham, 1973. Infiltration, hydraulic conductivity, and resistance to water- drop Impact of clod bets as affected by chemical treatment, Soil Sci. Soc. Amer. Proc., 37, 634-637.
Helalia, A.M., and J. Letey. 1988. Cationic polymer effects on infiltration rates with a rainfall simulator, Soil Sci. Soc. Amer. J., 52, 247-250.
Lehrsch, G. A., D.C. Kincaid, ve R.D. Lentz, 1996. Polyacrylamide sprayed on soil surface can stabilize soil aggregates. P. 533-538. In Erosion Control Technology-bringing it home. Proc. Of Conf. 27, Seattle, WA. 27 Feb.-1 Mar. 1996.
Lentz, R.D., ve R.E. Sojka, 1996. Polyacrylamide application to control furrow irrigation-induced erosion. Proceedings of The 27th International Erosion Contra/Assoc. Conference. 421-430.
Levy, G. J., 1996. Soil stabilizers, Soil Erosion, Conservation and Rehabilitation (ed M.Agassi), Marcel Dekker, Inc., 12, 267-299.
Majed, A.J., A.S. Munjet, ve A. Jumah, 2007. Erosion control of arid land in Jordan with two anionic polyacrylamides. Arid Land Research and Management. 21(14): 315-328.
Mausbach, M.J., ve W.D. Shrader, 1975. Influence of Surface Treatment of Selected Subsoil Materials on İnfiltration and Erosion, Soil Sci. Soc. Amer. Inc. Publisher Madison, Wiskonsin, USA, N: 7, 83-93.
Michelle, L.S., S. Mostaghimi, A. Masters, K.A. Flahive, D.H. Vaughan, A. Mendez, ve P.W. McClellan. 2004. Effectivenes of polyacrylamide (PAM) in improving runoff water quality from construction sites. Journal of The American Water Resources Association. 40(1): 53-66.
Pena, E.De.Lai, Gabriels, G.M., 1976, Evaluation of soil conditioners for protection of step sloops from water erosion. Medelingen van de Faculteit Landbouwwetten schappen, Rijks Universiteit Gent., 41(1), 327-333.
Peterson, J.R., D.C. Flanagan, ve J.K. Tishmack, 2002. Polyacrylamide and gypsuferus material effects on runoff and erosion under simulated rainfall. Transactions of The ASAE. 45(4): 1011-1019.
Schamp, N., ve J. Huylebroeck, 1973. Adsorption of polymers on clays, J. Polym. Sci. Symp., 42, 553-562.
Stefanson, R.C., 1973. Polyvinyl alcohol as a stabilizer of surface soils, Soil Sci., 115, 420-428.
Taysun, A., 1984. Toprak ve Su Korunumu, Ege Üniv. Zir. Fak., Teksir No: 92-I.
Taysun, A., F. Saatçı, ve H. Uysal, 1984. Topraklara PVA (polyvinilalkol) uygulamasının agregatlaşmaya etkisi üzerinde bir ön çalışma, Ege Üniv. Zir. Fak. Dergisi, No: 21/3, 27-33.
Taysun, A., 1986. Gediz Havzasında Rendzina Tarım Topraklarında Yapay Yağmurlayıcı Yardımıyla Taşlar, Bitki Artıkları ve Polyvinil Alkol’ün (PVA) Toprak Özellikleri ile Birlikte Erozyona etkileri Üzerinde Araştırmalar, (Doçentlik Tezi), Ege Üniv. Zir. Fak. Yayın No: 474. 199