İNSAN DUYGULARINA YENİ BİR YAKLAŞIM: DUYGU SOSYOLOJİSİ

Duygular sosyal yaşamda önemli bir figür olarak karşımıza çıkmaktadır. 1970’li yıllarda sosyoloji disiplini içinde özgün bir alt alan olarak bir ölçüde bilişsel olana ve akılcı olana aşırı vurgu yapmaya eğilimli bir sosyolojiye bilinçli bir tepki şeklinde ortaya çıkan duygu sosyolojisinin gelişimi, sosyal yaşamı anlayabilmek açısından son derece önemlidir. Pek çok kişinin duyguyu şahsi ve bireysel bir olgu olarak değerlendirmesine karşın, duygunun en önemli boyutlarının sosyal olduğu ifade edilmekledir. Sosyal faktörlerin duyguyu etkilediği ve yansıttığı ortaya konmaktadır. Bununla birlikte sadece sosyal faktörler duyguları etkilemek ve onlar tarafından etkilenmekle kalmamakta, duyguların kişilerarası etkileşimler sırasında sosyal olarak oluşturulduğu ifade edilmektedir. Duygu sosyolojisi, kültürün hissetme biçimimizi nasıl şekillendirdiği üzerine odaklanmaktadır. İnsanlar duygu işi yapmakta, kendi duygularını duygu kurallarına uyumlu hale getirmeye çalışmaktadır. Örgütlerin de çalışanlarından duygu işi talep ettikleri ifade edilmektedir. Bu alandaki iki öncü çalışmadan biri Arlie Hochschild’ın The Managed Heart’ı (1983), ABD'de uçak hostesleriyle ilgili bir araştırma olup, bu özel meslekte çalışanların duygularını nasıl sattıklarını (duygusal emek) ve nasıl duygu kurallarıyla hareket ettiklerini anlatmaktadır. Thomas Scheff, “utancın başlıca toplumsal duygu olduğu” görüşündedir ve kendi çalışmalarında hem utanç duygusunun evrensel yönünü, hem de bunun toplumsal etkileşimde doğurduğu “utanç ve öfke sarmalı”nı incelemektedir.

Anahtar Kelimeler:

Duygular, Duygusal Emek, Duygu Kuralları, Yüzeysel Davranış, Derin Davranış

PDF

___

ADAMS, Bert ve SYDIE, R.A. (2001). Sociological Theory. California: Pine Forge Press.
AKTAŞ, Hamdullah. (2004). İnsanda Duygusal Yaşantı. Ankara: Palme Yayıncılık.
ATABEK, Erdal. (2000). Bizim Duygusal Zekamız. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
BARBALET, Jean M. (1998). Emotion, Social Theory-Social Structure: A Macrosociological Approach. USA: Cambridge University Press.
BEAUREGARD, Mario. (2003). Consciousness, Emotional Self-Regulation and (he Brain. USA: John Benjamins Publishing Company.
BERKOWITZ, Leonard. (2000).Causes and Consequences of Feelings. USA: Cambridge University Press.
EPSTEIN, Seymour. (1998). Constructive Thinking: The Key to Emotional Intelligence. USA: Greenwood Publishing Group.
HOCHSCHILD, Arlie Russell. (1983). The Managed Heart: Commercialization o f Human Feeling. Berkeley: University o f Califomia Press.
KONRAD, Stefan ve HENDL, Claudia. (2003). Duygularla Güçlenmek. Çev. Meral Taştan. İstanbul: Hayat Yayınları.
KOVECSES, Zoltan. (2000). Metaphor. USA: Cambridge University Press.
LUPTON, Deboruh. (2002). Duygusal Yaşantı. Çev. Murat Cemal. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
MARSHALL, Gordon. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. Çev. Osman Akınbay, Derya Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınlan.
PARKINSON, Brian. (1995). Ideas and Realities of Emotion. USA: Routledge.
ROECKELEIN, Jon E. (1998). Dictionary o f Theories, Laws. USA: Greenwood Publishing Group.
TUMER, Jonathan. (2000). On the Origins of Human Emotion: A Sociologicalinquiry into the Evolution of Human Affect. USA: Stanford University Press.
WALLACE, Ruth ve WOLF, Alison. (1995). Contemporary Sociological Theory: Continuing the Classical Tradition. New Jersey: Prentice Hail.
HOCHSCHILD, Arlie. (13 Kasım 2002). “Sociology of Emotions”. Elektronik adres: http://leroy.cc.ureuina.ca/gingrich/nl3Q2.htm. (16.03.2005).
__•(20 Ekim 2004). “The Sociology of Emotions”. Elektronik adres: www.cf.ac.uk/socsi/shyness/shvsoc3emotions.html. (28. 11.2004)
__• (23 Ekim 2004). “Emotion” . Elektronik adres: http://www.infoplease.com/ce6/sci/AQ817276.html). (24.10.2004).
__• (23 Ekim 2003). “Sociology of Love and Hate: Emotions”. Elektronik adres: http://www.um.es/ESAyStreani4.htm (22.11.2004).