Hatice BEBİŞ, Uzman Hemş Sabahat ÇOŞKUN, Cengizhan AÇIKEL

BİR ORTAÖĞRETİM OKULUNDAKİ ÖĞRENCİLERİN ŞİDDET EĞİLİM DÜZEYİ VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Amaç: Bu araştırma, "Bir ortaöğretim okulundaki öğrencilerin şiddet eğilim düzeyi ve ilişkili faktörlerin incelenmesi" amacıyla yapılmıştır.Gereç ve yöntem: Araştırmanın evrenini bir orta öğrenim okulunda okuyan 1487 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiş, çalışmaya katılmayı kabul eden ve araştırma günü okulda bulunan 912 öğrenci alınmıştır. Veri toplamak için Tanıtıcı Bilgi Formu, Şiddet Eğilim Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde, sayı ve yüzdelik dağılımı ve lojistik regresyon analizi Ki-kare, Student t testi ve Mann-Whitney U testleri hesaplanmıştır.Bulgular: Öğrencilerin, %31.8'inin, %53.9'unun yüksek ve %14.3'ünün çok yüksek şiddet eğilim düzeyine sahip olduğu saptanmıştır. Çok yüksek şiddet eğiliminde olma riskine etki eden faktörlerin; tek değişkenli analiz sonucunda; cinsiyet, okul başarı algısı, sporla ilgilenme, lisede sınıf tekrarı yapma arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı p>0.05 , disiplin cezası alma, sağlığa zararlı madde kullanma, sigara içme, okulda şiddete şahit olma/maruz kalma, ailede şiddete şahit olma/maruz kalma, içeriğinden bağımsız olarak internet ve atari oynama, ders çalışma, medyada şiddet içeren kahramana hayranlık duyma arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır. Çok değişkenli regresyon analizinde ise; ders çalışmama R= 2.262 , ailede şiddete şahit olma R= 0.432 , okulda şiddete şahit olma/maruz kalma OR= 2.578, R= 0.478 , sigara içme OR= 2.578 , içeriğinden bağımsız olarak bilgisayar oyunu oynama OR= 0.617 , medyada şiddet içeren kahramana hayranlık duyma OR= 1.802 çok yüksek şiddet eğilimi olma riskine etki eden faktörlerdir p

Anahtar Kelimeler:

Ortaöğrenim, şiddet eğilim düzeyi, ergen, okul hemşiresi

HIGH SCHOOL STUDENT'S LEVEL OF TENDENCY TO VIOLENCEANDINVESTIGATION RELATED FACTORS

Objective: Aim o f this research is to investigate the trend level o f violence and the factors concemed violence.Materials and methods: This study contains 912 students who present in the school. These students accepted to join this study. To collect data, 'Information form and violence tendency scale were used. İn the analysis of data the number and percentage distribution, for univariate and multivariate factors logistic regression analysis were calculated.Results: Students' trend level o f violence are at 3 l,8% n=290 low, 53,9% n=492 high and 14,3% n= 30 too high. The factors that effect too high violence tendency level were evaulated with the univariate logistic regression analysis. As aresult o f logistic regression analysis,t hese results were obtainedıat factors such as gender, success at school, interested in sports to repeat a year at school, there is statistically significant difference p>0,05 . And at factors such as taking disciplinary action, any harmful substance use, smoking, being a vvitness to violence at school, exposure violence at school, vvitnessing family violence, exposuring family violence, playıng Computer games, violence in the media, there is a statistically significant difference.At multivariate regression analysis, no study R=2,262 being a vvitness to violence in the family R=0,432 being a vvitness to violence at school /exposure violence at school OR=2,578,R=0,478 smoking OR=2,578 playıng Computer game OR=0,617 a violent hero to admire in the media OR= 1,802 p

Keywords:

High school students Secondary education, level of violent tendencies, adolescent, schoolnurse,

PDF

___

Adana F, Arslantaş H. Ergenlikte Öfke ve Öfkenin Yönetiminde Okul Hemşiresinin Rolü. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2011; 12(1): 57 - 62.
Alikaşifoğlu M. Ergenlerde Davranışsal Sorunlar. İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. Adolesasan Sağlığı II, Sempozyum Dizisi 2008; (63): 55-59.
Anderson CA, Bushman BJ. Effects of Violent Games on Aggressive Behavior, Aggressive Cognition, Naggressive Affect, Physiological Arousal, and Prosocial Behavior: A meta-analytic review of the scientific literature. Psychological Science 2011; 12(5): 353-35.
Avcı R. Şiddet Davranışı Gösteren Ve Göstermeyen Ergenlerin Ailelerinin Aile İşlevleri, Öfke Ve Öfke İfade Tarzları Açısından İncelenmesi. Yüksek lisans tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri: 2006. 1-30.
Ayan S. Aile İçinde Şiddete Uğrayan Çocukların Saldırganlık Eğilimleri. Anatolian Journal of Psychiatry 2007; 8: 206-214.
Çalık T, Kurt T, Çalık C. Güvenli Okulun Oluşturulmasında Okul İklimi: Kavramsal Bir Çözümleme. Eğitim ve Öğretim Dergisi 2011;1(4): 74-84.
Doğan DG, Ulukol B. Ergenlerin Sigara İçmesini Etkileyen Faktörler Ve Sigara Karşıtı İki Eğitim Modelinin Etkinliği. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2010; 17(3):179-185.
Dolu O, Büker H, Uludağ Ş. Şiddet İçerikli Video Oyunlarının Çocuklar Ve Gençler Üzerindeki Etkileri: Saldırganlık, Şiddet Ve Suça Dair Bir Değerlendirme. Turkish Journal of Forensic Sciences 2010; 9 (4): 54-75.
Durmuş E, Gürgan U. Lise Öğrencilerinin Şiddet Ve Saldırganlık Eğilimleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 2005; 3(3): 253-269.
Edleson JL. Children's Witnessing of Adult Domestic Violence. J Interpers Violence 1999; 14(8): 839-870.
Erdem G, Eke YC, Ögel K ve ark. Lise Öğrencilerinde Arkadaş Özellikleri Ve Madde Kullanımı. Bağımlılık Dergisi 2006; 7(3): 111-116.
Fergusson DM, Swain-Campbell NR, Horwood LJ. Deviant Peer Affiliations, Crime And Substance Use: A Fixed Effects Regression Analysis. J Abnorm Psychol 2002; 30(4): 419-430.
Gelbal S (2006). Okullarda şiddettin önlenmesi, mevcut uygulamalar ve sonuçları, portal.ted.org.tr / yayınlar / Okullarda_Siddet.pdf . erişim tarihi: 21 Şubat 2013.
Genç G, Aksu MB. Genel Lise Öğrencilerinin Zorba-Kurban Davranışlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 2010; 30(2): 413-448.
Gentilea DA, Lynch PJ, Linderc JR.&. et all. The Effects Of Violent Video Game Habits On Adolescent Hostility, Aggressive Behaviors, And School Performance. Journal of Adolescence 2004; 27(1): 5-22.
Güleç H, Topaloğlu M, Ünsal D ve ark. Bir Kısır Döngü Olarak Şiddet. Current Approaches in Psychiatry 2012; 4(1): 112-137.
Gül SK, Güneş İD. Ergenlik Dönemi Sorunları Ve Şiddet. Sosyal Bilimler Dergisi 2009; 11(1): 80-101.
Kepenkçi Y, Çinkir S. Bullying Among Turkish High School Students. Child Abuse & Neglect 2005; 30(2): 193-204.
Kesen NF, Deniz ME, Durmuşoğlu N. Ergenlerde Saldırganlık Ve Öfke Düzeyleri Arasındaki İlişki: Yetiştirme Yurtları Üzerinde Bir Araştırma. sosyalbil .selcuk.edu.tr. erişim tarihi: 2 Şubat 2013.
Kılıç EZ. Ergenlerde Şiddet Kullanımı: Bireysel Ve Ailesel Etkenler. Nöropsikiyatri Arşivi DOI: 10.4274/npa.y 6100. 2012; 49: 260-265.
Kıran Ö. Şiddet İçeren Bilgisayar Oyunlarının Ortaöğretim Gençliği Üzerindeki Etkileri (Samsun Örneği). Samsun Sempozyumu.2011. 1-7.
Kızmaz Z. Okullardaki Şiddet Davranışının Kaynakları Üzerine Kuramsal Bir Yaklaşım. C.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi 2006; 30(1): 47-70.
Kitzmann KM, Gaylord NK, Holt AR.&. et all. Child Witnesses To Domestic Violence: A Meta-Analytic Review. By Journal of Consulting and Clinical Psychology 2003;71(2): 339-352.
Krug EG, Linda LD, James AM, Antonhy BZ .&. et all. The World Report On Violence And Health. The Lancet 2002; 360(9339): 1083-1088.
Lopez VA, Emmer ET. Influences Of Beliefs And Values On Male Adolescents’ Decision To Commit Violent Offenses. Psychology of Men & Masculinity 2002; 30(1): 28-40.
Malkoç T, Ceylan F. Orta Öğretim 9. ve 10. Sınıf Öğrencilerinin Zorbalık Eğilimleri ve Zorbalıkla Başetme Düzeyleri Arasındaki İlişkide Müzik Eğitiminin Önemi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications. ISBN: 978 605 364 104 9. 2010. 640-652.
Markowıtz FE. Socioeconomic Disadvantage And Violence: Recent Research On Culture And Neighborhood Control As Explanatory Mechanism.Aggression and Violent Behavior 2003; 8(2); 145 154.
Özgür G, Yörükoğlu G, Arabacı LB. Lise Öğrencilerinin Şiddet Algıları, Şiddet Eğilim Düzeyleri Ve Etkileyen Faktörler. Journal of Psychiatric Nursing 2011; 2(2): 53-60.
Özmen SK Aile İçinde Öfke ve Saldırganlığın Yansımaları. Journal of Faculty of Educational Sciences 2004; 37(2): 27-39.
Page AZ, İnce M. Aile İçi Şiddet Konusunda Bir Derleme. Türk Psikoloji Yazıları 2008; 11 (22): 81-94.
Resmi Gazete 19 Nisan 2011 tarihli Hemşirelik Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110419-5.htm (Erişim tarihi: 12.06.2013).
Roland E. Bullying, Depressive Symptoms and Suicidal Thoughts. Educational Research 2002; 44(1): 55 67.
Sağlam Ö. Orta Öğretim Kurumlarında Yaşanan Şiddet Olgusu; Ankara Sincan Örneğinde Öğrencilerin Eğitim Önceliklerinin Şiddet Eğilimleri Üzerindeki Etkilerin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi: 2009.1-20.
Sünter AF, Canbaz S, Dündar C ve ark. Samsun İl Merkezindeki Adolesanlarda Şiddete Maruziyet Ve Şiddetle İlişkili Sosyo-Demografik Özellikler. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2010; 30(4): 1201-1209.
Şimşek Z, Koruk İ, Altındağ A. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Fen-Edebiyat Fakültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinin Riskli Sağlık Davranışlar. Toplum hekimliği bülteni 2007; 26(3): 19-24.
T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. Aile İçinde Ve Toplumsal Alanda Şiddet. Bilim Serisi: 113. Ankara: Başbakanlık Basımevi. 1998. 45-48.
Turhan E, İnandı T, Özer C ve ark. Üniversite Öğrencilerinde Madde Kullanımı, Şiddet Ve Bazı Psikolojik Özellikler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2011; 9(1): 33-44.
Türk Dil Kurumu, www.tdk.gov.tr. (erişim tarihi 14.01 2014).
Ulusoy O. Ergenlerde Bilişim Teknolojileri Kullanımı Ve Saldırganlık İlişkisi. Yüksek lisans tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi: 2008.1-30.
Uysal A, Temel AB. Şiddet Karşıtı Eğitim Programının Öğrencilerin Çatışma Çözüm, Şiddet Eğilimi Ve Şiddet Davranışlarına Yansıması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009; 12(1): 20-30.
Ünalmış M, Şahin R. Şiddete Yönelik Tutum Ve Okul Zorbalığı. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi 2012; 1(1): 63-71.
Yaman E, Ayar N. Okul Güvenliğine Farklı Bir Yaklaşım: Okul Polisi Uygulaması. SAÜ Fen Edebiyat Dergisi 2009; 2: 147-171. erişim tarihi: 05 Haziran 2013.
Yavuzer Y. Okullarda Saldırganlık/Şiddet: Okul Ve Öğretmenle İlgili Risk Faktörleri Ve Önleme Stratejileri. Millî Eğitim 2011; (192): 43-60. erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
Yell ML, Rozaski ME. Searching For Safe School: Legal İssues İn The Prevention Of School Violence. Journal of Emotional Behavioral Disorders 2000; 8(3): 187-96.