Monoamin oksidaz aktivitesi ve nitrik oksit düzeyleri beynin değişik bölgelerinde cinsiyetle ilişkili değişim gösterir

Kuş ve memeli hayvanların beyinlerinde morfolojik cinsiyet farklılıklarının keşfi, beynin değişik bölgelerine seks-streroidlerinin olası etkileri konusunda ileri araştırmalara yol açmıştır. Bizim çalışmamızın da amacı, cinsiyetler arasında belirgin bir fark olup olmadığını ortaya koyabilmek için farklı beyin bölgelerindeki MAO aktivitelerini ve NO düzeylerini araştırmaktır. Sonuçlarda, hem erkek (n=8) hem dişi (n=8) Sprague-Dawley sıçanlarda, MAO aktivitesi amigdalada en düşük, kodekste en yüksek, hipotalamusta ise dişilerde daha yüksek bulundu. Total nitrit-nitrat seviyeleri en yüksek hipotalamusta saptanırken, bunu amigdala takip etti. Nitrit seviyeleri dişilerde yüksekken, nitrat ve total nitirt-nitrat seviyeleri açısından tüm beyin bölgelerinde erkeklerle dişiler arasında fark bulunamadı. Dişi serebellumunda MAO aktivitesi ile nitrit seviyeleri arasında negatif korelasyon izlendi. Bu çalışma MAO aktivitesi ile ilişkili olarak beyin NO seviyelerinde cinsiyete bağlı bölgesel farklılıkların kanıtlarını ortaya koyması açısından ilk bildiridir. Bu cinsiyete bağlı farklılıkların, nörodejeneratif hastalıklar ve MAO inhibitörleri ile seks-steroidleri ile tedavi yaklaşımları hakkında ileri araştırmalar yapılırken göz önüne alınması yararlı olabilir.

Monoamine oxidase activity and nitric oxide levels vary between different brain regions in a gender specific way

The discovery of morphological sex differences in bird and mammal brains led to extensive research on the possible effects of sex steroids on different areas of the CNS. The aim of our study was to investigate MAO activity and NO levels in different brain regions in order to determine whether there are any significant differences between sexes. MAO activity was lowest in amygdala and highest in the cortex in both male (n=8) and female (n=8) Sprague-Dawley rats, while it was found to be higher in the female hippocampus. Hypothalamus had the highest total nitrite-nitrate levels and was followed by the amygdala. While nitrite levels were higher in females, nitrate and total nitrite-nitrate levels were similar in all brain regions in both sexes. In the female cerebellum a (-) correlation between MAO activity and nitrite levels could be noted. Current study is the first report providing evidence on sex related regional differences in brain NO levels with respect to MAO activity. These gender specific variations might be taken into consideration for further research studies underlying neurodegenerative disorders and therapeutic strategies using MAO inhibitors as well as sex steroids.

___

  • 1. Dohler KD, Coquelin A, Davis F et al Pre- and postnatal influence of testosterone propionate and diethylstilbestrol on differentiation of the sexually dimorphic nucleus of the preoptic area in male and female rats.Brain Res, 1984, 302(2), 291-295.
  • 2. Morse JK, Scheff SW, DeKosky ST Gonadal steroids influence axon sprouting in the hippocampal dentate gyrus: a sexually dimorphic response.Exp Neurol 1986, 94 (3), 649-658.
  • 3. Taşkıran D, Nazlıel B, İrkeç C et al Involvement of nitric oxide in Parkinson’s disease: Emphasis on sex difference in prevalence.Neuroscience Research Communications 2003, 32(2), 135-142.
  • 4. Garcia-Segura LM, Azcoitia I, DonCarlos LL Neuroprotection by estradiol. Prog Neurobiol, 2001, 63(1), 29-60.
  • 5. Taşkıran D, Kutay FZ, Sözmen EY, Pogun S Sex differences in nitrite/nitrate levels and antioxidant defense in rat brain.NeuroReport 1997, 8(4), 881-884.
  • 6. Furchgott RF The 1989 Ulf von Euler lecture. Studies on endothelium-dependent vasodilation and the endothelium-derived relaxing factor.Acta Physiol. Scand., 1990, 139 (2), 257-270.
  • 7. Moncada S, Palmer RMJ, Higgs EA Nitric oxide: physiology, pathophysiology, and pharmacology. Pharmacol Rev, 1991. 43 (2), 109-142.
  • 8. Pogun S, Kuhar MJ Regulation of neurotransmitter reuptake by nitric oxide. Ann N Y Acad Sci 1994, 738, 305-315.
  • 9. Alper G, Girgin FK, Özgönül M et al MAO inhibitors and oxidant stress in aging brain tissue. European Neuropsychopharmacology, 1999, 9: 247-252.
  • 10. Thomas T Monoamine oxidase-B inhibitors in the treatment of Alzheimer's disease.Neurobiol Aging, 2000, 21(2), 343-348
  • 11. Holschneider DP, Kumazawa T, Chen K, Shih JC Tissue-specific effects of estrogen on monoamine oxidase A and B in the rat. Life Sciences, 1998 63 (3), 155-160.
  • 12. Girgin FK, Sözmen EY, Özgönül M et al Link between catecholamine and nitric oxide metabolism. Nitric Oxide: Biology and Chemistry , 1999 3 (6), 496-497.
  • 13. Oge A, Yanturalı I, Sözmen EY et al Estrogen modulation of brain monoamine oxidase activity and nitric oxide: effects of ovariectomy and estrogen treatment in a rat model.10th International Amine Oxidase Workshop held in İstanbul, Turkey August 25-29 2002. Oral presentation 0-S2-5, p29.
  • 14. Kraml M. A Rapid Fluorometric Determination of MAO. Biochem Pharmacol , 1965 14: 1684-1686
  • 15. Lowry OH, Rosebrough NJ, Farr AL, Randall RJ Protein measurement with the Folin phenol reagent. J Biol Chem 1951,193, 265-275.
  • 16. Bories PN, Bories C Nitrate determination in biological fluids by an enzymatic one-step assay with nitrate reductase.Clin Chem,1995, 41 (6), 904-907.
  • 17. Strange PG Brain Biochemistry and Brain Disorders. Oxford: Oxford University Press;, 1992, p. 3-14.
  • 18. Barjavel MJ, Bhargava HN Nitric oxide synthase activity in brain regions and spinal cord of mice and rats: kinetic analysis. Pharmacology, 1995, 50 (3), 168-174.
  • 19. Kuiper MA, Visser JJ, Bergmans PL et al Decreased cerebrospinal fluid nitrate levels in Parkinson's disease, Alzheimer's disease and multiple system atrophy patients.J Neurol Sci 1994,121(1), 46-49
Ege Tıp Dergisi-Cover
  • ISSN: 1016-9113
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1962
  • Yayıncı: Ersin HACIOĞLU
Sayıdaki Diğer Makaleler

Sekiz haftalık hızlı tempo yürüyüşün orta yaşlı erkeklerde kardiovasküler hastalık risk faktörlerine etkisi

Gürbüz BÜYÜKYAZI, Cevval ULMAN, Nurullah CANDAN, Fatma TANELİ, Nesrin ÖZLEN, Hakan TIKIZ, Bekir Sami UYANIK

Monoamin oksidaz aktivitesi ve nitrik oksit düzeyleri beynin değişik bölgelerinde cinsiyetle ilişkili değişim gösterir

Gülinnaz ALPER, Yıldırım Eser SÖZMEN, Girgin Ferhan SAĞIN, İlknur YANTURALI, LÜTFİYE KANIT, Biltan ERSÖZ

Subcutaneous emphysema and hypercarbia during diagnostic gynecologic laparoscopy: A case report

Semra KARAMAN, Tülin AKARSU, Miray BİLGİ, Vicdan FIRAT

Benign adneksiyel kitlelerde tanı ve tedavi yaklaşımları

Fuat AKERCAN, Teksin ÇIRPAN, Solmaz Pınar YILDIZ, Serdar ÖZŞENER, Nedim KARADADAŞ, Mustafa ULUKUŞ

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde antiseptik madde olarak alkolü saklama ve kullanma durumunun incelenmesi

Fisun ŞENUZUN, Tuna Nazan ORAN, Belgin DANIŞ

Serbest zaman etkinliklerinin gençlerin psiko-sosyal durumlarına ilişkin algısı üzerindeki rolü

Nagehan BÜKÜŞOĞLU, Ali Fuat BAYTURAN

Berrak hücreli kondrosarkom (Olgu sunumu)

Ayata Tulü KEBAT, Fisun ARDIÇ, Ebru ARABACI, Esra Zeynep ÖZKAN, Gülay BİLİR, Işın PAK

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi (EÜTF) hemodiyaliz hastalarında sağkalım çözümlemesi

Taner Şafak GÜRSOY, Türk Meral SOYER, Meltem ÇİÇEKLİOĞLU

Plasental korangiom (Olgu sunumu)

Seyran YİĞİT, Mehmet Ali UYAROĞLU, Murat DOĞAN, İNCİM BEZİRCİOĞLU

Kondroid lipom: Olgu sunumu

NUKET ÖZKAVRUK ELİYATKIN, Demir Sibel KEÇECİ, Alp ÖZGÜZER, Hakan POSTACI, Yusuf Ziya ÖNAL