Geleneksel mesir macunundaki eser element düzeyleri

Kanuni Sultan Süleyman'ın annesi Hafsa Sultanın kurduğu külliyenin yöneticiliğine atanan Merkez Efendi'nin o sıralarda hastalanan Hafsa Sultanı 41 baharattan hazırladığı bir macun, Mesir ile iyileştirdiği rivayet edilir. Benzer macunlara Babil, Sümer, Mısır, Hitit, Urartu, Asur, Lidya, Frikya, Iran, İyon, Roma, Hun Türk, Selçuk ve Osmanlı kültürlerinde rastlanmak¬tadır. Ayrıca Çin ve Hint uygulamaları da benzer macunun yapımına etkili olmuştur. Önceden yapılan çalışmalarla mesirde bulunan, kül, nem, asidite, organik ve uçucu madde miktarları araştırılmıştır. Bu çalışmada, yapımında kullanılan baharatın eser element zenginliği göz önüne alınarak faydalarının, içeriğindeki çinko düzeyi ile ilişkisi araştırılmıştır. Çinko ile birlikte bakır, demir, bor ve mangan tayinleri atomik absorbsiyon spektrofotometresinde yapılmış, sırasıyla, 0.1, 0.07, 0.95, 1.15, and 0.74 mg/100 g bulunmuştur. Ülkemizde toplumun % 27sinde ve bazı bölgelerde daha fazla çinko eksikliğinin bulunduğu ve ekmekle besinsel çinko desteğinin etkili olduğu bildirilmiştir (8). Çinko eklenerek yapılan ekmek gibi bu macunun da yalnız bir festival yiyeceği değil, kitlelere çinko desteğini sağlanabilecek bir besin maddesi olabileceği düşünülmüştür.

The putty, Mesir, a blend of 41 spices was first introduced in XVIth century AC during the Ottoman reign. Merkez Efendi, a learned man in herbal medicine blended Mesir for Süleyman the Magnificent's ailing mother, Hafsa Sultan. Mesir was believed to cure the ill. Such putties are sustained in Babylonian, Sumerian, Egyptian, Hitite, Urartu, Asurian, Lydian, Phrigian, Persian, Ionian, Roman, Hun Turc, Seljuk, and Ottoman cultures and are enriched by Chinese and Indian wisdom. In previous studies, ash, humidity,-pH, and the volatile elements of Mesir had been investigated. However, taking into consideration that the clinical properties of trace elements in the blend coinside well with the claimed traditional actions of Mesir, the essential elements zinc, copper, iron, boron and manganese content of the putty were assessed on an atomic absorption spectrophotometer and were found 0.1, 0.07, 0.95, 1.15, and 0.74 mg/100 g, respectively. Zinc deficiency is in¬vestigated as %27 in the community and even more in some regions and zinc supplemented bread is found to be efficient (8). Like zinc supplemented bread, Mesir could perhaps not only be a festival speciality, it could as well be marketed for its trace element content and for mass supplementation of zinc.
Ege Tıp Dergisi-Cover
  • ISSN: 1016-9113
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1962
  • Yayıncı: Ersin HACIOĞLU
Sayıdaki Diğer Makaleler

Gastroduodenal yakınması olan üremili hastalarda Helicobacter pylori prevalansı

Rukiye VARDAR, Enver VARDAR, Hüsniye BOZDAĞ, Baki GÜRGEN, Hakan POSTACI, Onur ÖZGENÇ

Kronik hepatit B virüs infeksiyonunda alfa-interferonun yan etkileri

Sema AYDOĞDU, Ertürk LEVENT, Raşit V. YAĞCI

Baş-boyun kanserlerinde uygulanan radyoterapinin tiroid fonksiyonları üzerine etkisi

Bedri ALTAR, Alper TATAR, ÖMER UĞUR, Suat KAPTANER, M. Doğan ÖZKUL, Vildan SOMUNOĞLU

Kanserli dokuda glutatyon düzeyi araştırılmasının önemi

Dursun DEMİRTAŞ, Mustafa GÖKTAŞ, Bülent KARCI, Vecihi BİLGEN, Muhterem YALÇIN

Villöz lenfositli splenik lenfoma: Olgu sunumu

Seçkin ÇAĞIRGAN, Mehmet ŞENCAN, Ayhan DÖNMEZ, MURAT TOMBULOĞLU, Erdem GÖKER, Filiz BÜYÜKKEÇECİ

Akut ve kronik olarak oral mukoza yoluyla nikotin uygulanan rattus albinus'larda vücut ağırlığı ve glandula suprarenalis medullasında meydana gelen morfometrik ve histolojik değişikliklerin incelenmesi

Tuncay VAROL

Vitamin D-PTH endokrin aksı ve kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz ilişkisi

Figen OKSEL, Orhan AKAR, Baha TANELİ

Açık kalp cerrahisinde kalp koruma yöntemleri ve aritmi

Selim ERENTÜRK, Bekir KOCAZEYBEK, Ertan SAĞBAŞ, Bingür SÖNMEZ, Rüstem OLGA

Mevsimsel allerjik rinit ve astımlı hastalardaki serum eozinofil katyonik protein (ECP) düzeyleri

Aytül SİN, Ender TERZİOĞLU, Ali KOKULUDAĞ, Filiz SEBİK, Tomris KABAKÇI

İmmünbaskılanmış hastalarda ısrarlı ateş ve ampirik flukonazol kullanımı

M. Özgür ÇOĞULU, M. Ali TAŞ, Sacit GÜNBEY, Ferda ÖZKINAY