Psikolojik Danışman Eğitiminin Farklı Düzeylerinde Bireyle Psikolojik Danışma Uygulaması Süpervizyonunda Kritik Olaylar

Araştırmada psikolojik danışman eğitiminin farklı düzeylerinde yürütülen bireyle psikolojik danışma uygulaması süpervizyonuna ilişkin öğrencilerin yaşantıları ve bu yaşantıların psikolojik danışman olarak gelişimlerindeki rolü ve etkisi incelenerek etkili bir süpervizyon sürecinin betimlenmesine katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Ayrıca, süpervizyona ilişkin yaşantıların eğitim düzeylerine göre bir farklılaşma gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, araştırmaya katılmaya gönüllü 8 doktora, 7 yüksek lisans ve 19 lisans olmak üzere toplam 34 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan Kritik Olay Tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen Kritik Olaylar Formu aracılığıyla toplanmış ve içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Süpervizyonunda öğrencileri en çok etkileyen ve en önemli buldukları kritik olaylar, süpervizör geribildirimi, süpervizör özellikleri, akran geribildirimi ve davranışları, süpervizyon teknikleri ile dolaylı öğrenme olmak üzere beş tema altında toplanmıştır. Bununla birlikte, süpervizyonda yaşanan kritik olayların öğrencilerin gelişimleri üzerindeki etkileri, oturum yönetme; mesleki öz yeterlik; mesleki bilgi, beceri ve farkındalık; kişisel farkındalık; duygusal yaşantı ve süpervizyon olmak üzere altı tema altında toplanmıştır. Bulgular, süpervizyonda yaşanan kritik olaylar ve etkileri açısından eğitim düzeylerine göre bazı farklılıklar olduğunu göstermiştir. Elde edilen bulgular, alanyazın ışığında tartışılmış ve yorumlanmış; ayrıca, psikolojik danışman eğitimcilerine ve bu konuda yapılacak yeni araştırmalara yönelik bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Psikolojik danışman eğitimi, bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyonu, kritik olay tekniği

-

The aim of this study is to contribute to the description of an effective supervision process through the medium of understanding the experiences of students and also the role and impact of these experiences on the development of them as counselors regarding individual counseling practicum supervision conducted across different levels of counselor education. Besides, it is examined the differences in supervision regarding experiences across levels of counselor education. The research group consisted of totally 34 students including 8 doctorates, 7 master and 19 undergraduate students who voluntarily participated in the study. The Critical Incidents Technique, as a type of qualitative design, was used in the study. The research data was collected by Critical Incidents Form developed by the researcher and analyzed by content analysis. The five themes emerged regarding the most influential and the most important critical incidents during supervision and included supervisor feedback, supervisor characteristics, peer feedback and behaviors, supervision techniques and vicarious learning. Moreover, the six themes emerged regarding the impact of critical incidents on the development of students and included managing sessions; professional confidence; professional knowledge, skill and awareness; self-awareness; emotional experience and supervision. The results also showed that there were some differences regarding critical incidents and their impact across education levels. The results are discussed and interpreted in light of the literature. Besides, some suggestions are provided to counselor educators and researchers

Keywords:

Counselor education, individual counseling practicum and supervision, critical,

PDF

___

Aladağ, M., ve Bektaş, D. Y. (2009). Examining individual-counseling practicum in a Turkish
undergraduate counseling program. Eğitim Araştırmaları, 37, 53-70.
Aladağ M., Bektaş, D. Y., Cihangir-Çankaya, Z., Özeke-Kocabaş, E. ve Yaka, B. (2011). Psikolojik danışman eğitiminde grupla çalışma yeterliliğinin kazandırılması: Ege Üniversitesi Örneği. Ege Eğitim Dergisi, (12), 2, 22-43.
Aladağ, M., Bektaş, Y., Denizli, S., Kocabaş, E., ve Yaka, B. (2008, June). Supervision of group counseling practice course: Evaluations of Turkish undergraduate counseling students. Paper presented at the Fourth International Interdisciplinary Conference on Clinical Supervision, Buffalo, New York.
Aladağ M., Yaka, B. ve Koç, İ. (2014). Psikolojik danışma becerileri eğitimine ilişkin nitel bir değerlendirme: Psikolojik danışman adaylarının görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14 (3), 859-886.
Benzer, B. (2014). Bireyle psikolojik danışma uygulamasında mikrobeceri süpervizyon modelinin etkililiğinin incelenmesi: Ege Üniversitesi örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi) Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
Bernard, J. M. ve Goodyear, R. K. (2004). Fundamentals of clinical supervision (3rd Ed.).
Boston: Pearson Education Inc.
Blocher, D. H. (1983). Toward a cognitive developmental approach to counseling supervision. The Counseling Psychologists, 11, 27-34.
Borders, L. D., ve Brown, L. L. (2005). The new handbook of counseling supervision. Mahwah: Lahaska Press.
Butterfield, L. D., Borgen, W. A., Amundson, N. E., ve Maglio, A. T. (2005). Fifty years of critical incident technique: 1954-2004 and beyond. Qualitative Research, 5 (4), 475-497.
Campbell, J. M. (2000). Becoming an effective supervisor: A workbook for counselors and psychotherapists. Philadelphia: Taylor and Francis.
Carter, J. W., Enyedy, K. C., Goodyear, R. K., Arcinue, F., ve Puri, N. N. (2009). Concept mapping of the events supervisees find helpful in group supervision. Training and Education in Professional Psychology, 3 (1), 1–9.
Creswell, J.W. (1998) Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing Among the Five Traditions. Thousand Oaks, CA: Sage.
Denizli, S. (2010). Danışanların algıladıkları terapötik çalışma uyumu ve oturum etkisi düzeylerinin bazı değişkenlere göre yordanması: Ege Üniversitesi örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi) Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
Denizli, S., Aladağ M., Bektaş, D. Y., Cihangir-Çankaya, Z. ve Özeke-Kocabaş, E. (2009, Ekim). Psikolojik danışman eğitiminde bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyonu: Ege Üniversitesi Örneği. X. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi’nde sunulan sözel bildiri, Çukurova Üniversitesi, Seyhan, Adana.
Ellis, M. (1991). Critical incidents in clinical supervision and in supervisor supervision: Assessing supervisory issues. Journal of Counseling Psychology, 38, 342-349.
Enyedy, K. C., Arcinue, F., Puri, N. N., Carter, J. W., Goodyear, R. K., ve Getzelman, M. A. (2003). Hindering phenomena in group supervision: Implications for practice. Professional Psychology: Research and Practice, 34 (3), 312–317.
Heckman-Stone, C. (2004). Trainee preferences for feedback and evaluation in clinical supervision. The Clinical Supervisor, 22 (1), 21-33.
Heppner, P., ve Roehlke, H. (1984). Differences among supervisees at different levels of training: Implications for a developmental model of supervision. Journal of Counseling Psychology, 31, 76-90.
Henderson, C. E., Cawyer, C. S., ve Watkins, C. E. (1999): A comparison of student and supervisor perceptions of effective practicum supervision. The Clinical Supervisor, 18 (1), 47-74.
Howard, E.E., Inman, A.G., ve Altman, A.N. (2006). Critical incidents among novice counselor trainees. Counselor Education and Supervision, 46, 88-102.
Kavas, A. B. (2011). Bireysel ve grupla psikolojik danışma uygulamalarına yönelik bir değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9 (2), 411-432.
Kemer, G., ve Aladağ, M. (2013, Eylül). Psikolojik danışman eğitiminde bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyonu: Ulusal bir tarama çalışması. 2013 Dünya Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi’nde sunulan sözel bildiri, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
Koç, İ. (2013). Kişilerarası süreci hatırlama tekniğine dayalı süpervizyonun psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma becerilerine, özyeterlik ve kaygı düzeylerine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi) Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
Loganbill, C. R., Hardy, E. V., ve Delworth, U. (1982). Supervision: A conceptual model. The Counseling Psychologist, 10(1), 3-42.
Meydan, B. (2010). Psikolojik danışman adaylarının içerik yansıtma ve duygu yansıtma becerilerine ilişkin yeterlik düzeylerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
Özyürek, R. (2009). Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik uygulamaları ve öğrencilere sağlanan süpervizyon olanakları: Ulusal bir tarama çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 32, 54-63.
Pack, M. (2012). Two sides to every story: A phenomenological exploration of the meanings of clinical supervision from supervisee and supervisor perspectives. Journal of Social Work Practice, 26 ( 2), 163–179
Pamukçu, B. (2011). Psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma öz-yeterlik algılarının incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
Phelps, D., L. (2013). Supervisee experiences of corrective feedback in clinical supervision: A consensual qualitative research study. Dissertations (2009 ). http://epublications.marquette.edu/dissertations_mu/257 adresinden elde edilmiştir.
Rabinowitz, F., Heppner, P., ve Roehlke, H. (1986). Descriptive study of process and outcome variables of supervision over time. Journal of Counseling Psychology, 33, 292-300.
Ronnestad, M. H., ve Skovholt. T. M. (2003). The journey of the counselor and therapist: research findings and perspectives on professional development. Journal of Career Development, 30(1), 5-44.
Ronnestad, M. H., ve Skovholt, T. M. (1993). Supervision of beginning and advanced graduate students of counseling and psychotherapy. Journal of Counseling and Development, 71, 396-405.
Skovholt, T. M., ve McCarthy, P. R. (1988). Critical incidents: Catalysts for counselor development. Journal of Counseling and Development, 67, 69-72.
Skovholt, T. M., ve Ronnestad, M. H. (2003). Struggles of the novice counselor and therapist. Journal of Career Development, 30(1), 45-58.
Stoltenberg, C. (1981). Approaching supervision from a developmental perspective: The counselor complexity model. Journal of Counseling Psychology,28, 59–65.
Stoltenberg, C. D. (2005). Enhancing professional competence through developmental approaches to supervision. American Psychologist, 6, 855–864
Stoltenberg, C. D., Pierce, R. A., ve McNeill, B. W. (1987). Effects of experience on counselor trainee's needs. The Clinical Supervisor,5(1), 23-32.
Trepal, H. C., Bailie, J., ve Leeth, C. (2010). Critical incidents in practicum supervision: Supervisees’ perspectives. Journal of Professional Counseling: Practice, Theory and Research, 38 (1), 28-38.
Zeren, Ş. ve Yılmaz, S. (2011, Ekim). Bireyle psikolojik danışma uygulaması dersini alan öğrencilerin süpervizyona bakış açıları: Yeditepe Üniversitesi örneği. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi’nde sunulan sözel bildiri, Ege Üniversitesi, Selçuk, İzmir.