Nergis CANBULAT, Zeynep CİHANGİR ÇANKAYA

Evli Bireylerin Öznel İyi Olma Düzeylerinin Yordanması

Bu araştırma, evlilikte problem çözme becerisi, evlilik doyumu ve kontrol odağı değişkenlerinin evli bireylerin öznel iyi olma düzeylerini yordama gücünü ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Öznel İyi Oluş Ölçeği, Evlilik Yaşamı Ölçeği, Rotter’in İçsel Dışsal Kontrol Odağı Ölçeği, Evlilikte Problem Çözme Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmaya İzmir ilinde yaşayan 317 evli birey (181 kadın, 136 erkek) katılmıştır. Araştırmaya katılan bireylerin en az bir yıllık evli olmaları şartı aranmıştır. Evlilikte problem çözme becerisi, evlilik doyumu ve kontrol odağı değişkenlerinin evli bireylerin öznel iyi olma düzeylerini yordama gücünü ortaya koymak amacıyla aşamalı çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmanın bulguları incelendiğinde; evlilikte problem çözme becerisi, evlilik doyumu ve kontrol odağı değişkenlerinin evli bireylerin öznel iyi olma düzeylerinin anlamlı yordayıcıları olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Öznel iyi olma, evlilikte problem çözme, evlilik doyumu, kontrol odağı

Evli Bireylerin Öznel İyi Olma Düzeylerinin Yordanması

This study was conducted to determine the predictive power of marital problem solving skills, marital satisfaction and locus of control on the subjective well being of married individuals. Subjective Well Being Scale, Marriage Life Scale, Internal-External Locus of Control Scale by Rotter, Marital Problem Solving Scale and The Personal Information Form which was designed by the researcher were used in this study. 317 married individuals (181 women, 136 men) from İzmir, Turkey, constituted the target sample. There was a prerequisite that the individuals participated in this study should be married at least one year with their spouses. In order to determine the predictive power of variables stepwise multiple regression analysis was conducted. The results of this study showed that; marital problem solving skills, marital satisfaction and locus of control were significant in predicting subjective well being of married individuals

Keywords:

Subjective well being, marital problem solving skill, marital satisfaction, locus of,

PDF

___

Basım, H.N., ve Çetin, F. (2010). Yetişkinler için psikolojik dayanıklılık ölçeğinin güvenirlik ve geçerlilik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 22, 1-13.
Basım, H.N., Şeşen, H. (2006). Kontrol odağının çalışanların nezaket ve yardım etme davranışlarına etkisi: Kamu sektöründe bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 159-168.
Biswas-Diener, R., Diener, E., ve Tamir, M. (2004). The psychology of subjective well-being. Daedalus, 133(2), 18-26.
Blanchflower, D. G. ve Oswald, A. J. (2004). Well-being over time in Britain and the USA. Journal of Public Economics, 88, 7-8, 1359-1386.
Bradburn, N. (1969). The Structure of Psychological Well-Being, Chicago: Aldine.
Camp, P.L. ve Ganong, L.H. (1997). Locus of control and marital satisfaction in long-term marriages. Families In Society, 78, 624-631.
Christian, J.L., OLeary K. L. ve Vivian, D. (1994). Depressive symtomology in marital discordant women and men: The role of individiul and relationship variables. Journal of Family Psychology, 8, 32-42.
Clark, A. E. ve Oswald, A. J. (1994). Unhappiness and unemployment. Economic Journal, 104, 648-659.
Dağ, İ. (1991). Rotter’in iç-dış kontrol odağı ölçeği (RİDKOÖ)’nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Psikoloji Dergisi, 7(26), 10-16.
Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95,542–575.
Diener, E. ve Diener, C. (1996). Most people are happy, Psychological Science, 7, 181-185.
Diener, E., Suh, E. ve Oishi, S. (1997). Recent findings on subjective well- being. Indian Journal of Clinical Psychology, 24, 25-41.
Diener, E., Suh, E., Lucas, R. E. ve Smith, H. L. (1999). Subjective well-being: Three decades of progress, Psychological Bulletin, 125, 276-302.
Diener, Ed., Oishi, S. ve Lucas, E. (2003). Personality, culture and subjective well- being: Emotional and cognitive evaluations of life. Annual Review of Psychology.
Eskin, M., Ertekin, K., Harlak, H., ve Dereboy, Ç. (2008). Lise öğrencisi ergenlerde depresyonun yaygınlığı ve ilişkili olduğu etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi, 19, 382-389.
Fowers, B.J. (1993). Psychology as public philosophy: An illustration of the moral dimension of psychology with marital research. Journal of Theoretical and Philosophical Psychology, C.13, ss: 124-136.
Glenn, N. D. (1990). Quantitative research on marital quality in the 1980s: A critical review. Journal of Marriage and The Family, 52, 818-831.
Glenn, N. D. (1991). The recent trend in marital success in the United States. Journal of Marriage and The Family, 53, 261-270.
Güçlü, N. (2003). Lise müdürlerinin problem çözme becerisi. Milli Eğitim Dergisi, 160.
Hawkins, D.N. (2005). Unhappily ever after: Effects of long-term, low quality marriages on well-being. Social Forces, 84 (1), 451-471.
Heppner, P.P., Reeder, B.L., ve Larson, L.M. (1983). Cognitive variables associated with personel problem-solving appraisal: Implications for counseling. Journal of Counseling Psychology, 30(4), 537-545.
Heppner P. P., ve Anderson W. P. (1985). The relationship between problem-solving self- appraisal and psychological adjustment. Cognitive Therapy and Research, 9(4), 415-427.
Heppner ,P., Withy, T.E., Dixson, W.E., Suzuki, L.A., Ahluvalia, M.K., O’Neil, J.M., Lucas, M.S., Lopez, S.J., Janowsky, K.M. ve Helms, J.E. (2004). Problem solving and human adjestment. The Counselling Psychologist. 32 (3), 341-484.
Hünler, O.S. ve Gençöz, T. (2003). Boyun eğici davranışlar ve evlilik doyumu ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 18 (51),99-108.
Kağıtçıbaşı, Ç. (1996). Ailenin Çeşitliliği. İnsan Aile Kültür. Remzi Kitabevi. 3. Basım. İstanbul.
Kalaycı, Ş. (2009). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım. 4. Baskı. İstanbul.
Kirby, J.S. (2005). A study of the marital satisfaction levels of participants in a marriage education course. Unpublished Doctoral Dissertation, Department of Educational Leadership and Counseling Department, University of Louisiana, Monroe.
Kottak, C.P. (2001). Antropoloji: İnsan Çeşitliliğine Bir Bakış, Ankara: Ütopya Yayınevi.
Küçükkaragöz Sakarya, H. (1998). İlkokul öğretmenlerinde kontrol odağı ve öğrencilerinin kontrol odağının oluşumuna etkileri. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no: 72893).
Myers, D.G., ve Diener, E. (1995).Who is happy?. Psychological Science, 6(1), 10- 19.
Nezu, A.M. (1985). Differences in psychological distress between effective and ineffective problem solvers. Journal of Counseling Psychology, 32(1), 35-138.
Özgüven, İ.E. (2000). Evlilik ve Aile Terapisi. Ankara: Pdrem Yayınları.
Özgüven, H.D., Soykan, Ç., Haran, S., ve Gençöz, T. (2003). İntihar girişiminde depresyon ve kaygı belirtileri ile problem çözme becerileri ve algılanan sosyal desteğin önemi. Türk Psikoloji Dergisi, 18(52), 1-11.
Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal and external control of reinforcement. Psychological Monographs, 80, 1-28.
Ryan, R. M., ve Deci, E. L. (2001). To be happy or to be self-fulfilled: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being, In S. Fiske (Ed.), Annual Review of Psychology 52; 141-166. Palo Alto, CA: Annual Reviews, Inc.
Seligman, M. E. P., ve Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
Selim, S. (2008). Life satisfaction and happiness in turkey, Social Indicators Research, 88, 531–562.
Solmuş, T. (2004). İş yaşamı, denetim odağı ve beş faktörlük kişilik modeli. Türk Psikoloji Bülteni, 10, 196-205.
Synder, D.K. (1997). Marital Satisfaction Inventory, Revised (MSI-R) Manual. Published by Western Psychological Services, Los Angeles.
Tezer, E. (1996). Evlilik ilişkisinden sağlanan doyum: Evlilik yaşamı ölçeği. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, 7, 1-7.
Tuzgöl Dost, M. (2005). Öznel iyi oluş ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23), 103–110.
Tuzgöl Dost, M. (2006). Subjective well-being among university students. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,31, 188-197.
Ünüvar, A, (2003). Çok yönlü algılanan sosyal desteğin 15- 18 yaş arası lise öğrencilerinin problem çözme becerisine ve benlik saygısına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no:123194).
Watson, D., (1988). Intraindividual and interindividual analyses of positive and negative affect: Their relation to health complaints, perceived stress, and daily activities, Journal of Personality and Social Psychology, 54 (6), 1020-1030.
Watson, D., Pennebaker, J. W., (1989). Health complaiments, stress, and distress: Exploring the central role of negative affectivity, Psychological Review, 96 (2), 234-254.
Weiten, W., Dunn, Dana S., ve Hammer, E.Y. (2009). Psychology applied to modern life: Adjustment in the 21st century. (10. Baskı). Wadsword, Cengage Learning.
Winemiller, D.R., ve Mitchell, M.E. (1994). Development of a coding system for marital problem solving efficacy. Illinois Institute of Technology, Department of Psychology, IIT Center, Chicago, IL 60616, U.S.A.
Yazıcı, H. (2001). Üniversite öğrencilerinde uyuma dönük başa çıkma davranışları, umutsuzluk ve problem çözme becerileri, VI. Ulusal ve Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği, Ankara.
Yetim, Ü. (2001). Toplumdan bireye insan resimleri. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Zimbardo, R., (1985). www.queendom.com/tests/personality/lc_access.html. adresinden 3 Aralık 2010’da elde edildi.
Zurilla, T. J., ve Sheedy, C. F. (1991). Relation between social problem solving ability and subsequent level of psychological stress in college students. Journal of Personnel Social Psychology, 61(5), 841- 846.