Bilişsel ve Örgütsel Yakınlığın Bilimsel İş Birliklerine Etkisi: Türkiye’deki Coğrafya Dergileri Üzerine Ampirik Bir Araştırma

Bilgi, öğrenme ve araştırma süreçlerinin oldukça karmaşık ve spesifik bir hale geldiği günümüzde uzmanlaşma ve iş birliğinin önemi giderek artmaktadır. Özellikle 1980’lerden itibaren bilgi ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler ve bu gelişmelerin dünyaya yayılması, aktörler arasındaki iş birliklerinin kurulması ve geliştirilmesi için fırsatlar sunmuştur. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin sunmuş olduğu imkânlar sayesinde ulusal ve uluslararası iş birliklerinin sayısı hızla artmıştır. İş birliklerinin gelişmesi üzerine yapılan çalışmalar bilgi ve iletişim teknolojilerinin önemli olduğunu fakat yeterli olmadığını da ortaya koymuştur. Bu bağlamda çalışmamız bilimsel iş birliklerinin gelişmesinde bilişsel ve örgütsel yakınlığın etkisini ve önemini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için Türkiye’de altı coğrafya dergisindeki çok yazarlı makaleler önce bibliyometrik teknikle analiz edilmiş, daha sonra buradan elde edilen veriler kategorilere ayrılmıştır. Bu kategoriler sayesinde bilişsel ve örgütsel yakınlık işlemselleştirilmiş ve regresyon analizi için gerekli veriler oluşturulmuştur. Bibliyometrik analiz sonuçları özellikle 2000’li yıllarla birlikte bilimsel iş birliklerinin giderek yoğunlaştığını, bu yoğunlaşmanın dergilere göre farklılaştığını göstermiştir. Regresyon analizi sonuçları ise bilişsel yakınlığın olumlu, önemli ve anlamlı olduğunu; örgütsel yakınlığın ise daha az önemli olduğunu ortaya koymuştur. Ancak bu sonuçlar dergilere göre farklılaşmaktadır. Bilimsel iş birliklerinin teşvik edildiği, bunun için çeşitli program ve politikaların geliştirildiği günümüzde, yakınlıkların bu iş birlikleri üzerindeki etkisinin istatistiksel olarak ortaya konmuş olması literatüre ve politika yapıcılara katkı sunacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Bilimsel iş birliği, bilişsel ve örgütsel yakınlık, coğrafya, bibliyometrik analiz, regresyon analizi

The Effect of Cognitive and Organizational Proximities on Scientific Collaborations: An Empirical Research on Geography Journals in Turkey

In today's world, where information, learning, and research processes have become very complex and specific, the importance of specialization and cooperation is increasing. Especially since 1980, from information and communication technologies rapid developments and to these developments spread in the world, it provided opportunities for the establishment and development of cooperation between actors. Thanks to the opportunities offered by information and communication technologies, the number of national and international collaborations has increased rapidly. Studies on developing partnerships have revealed that information and communication technologies are important but not sufficient. In this context, our study aims to determine the effect and importance of cognitive and organizational proximities in developing scientific collaborations. For this, multi-authored articles in six geography journals in Turkey were first analyzed by bibliometric technique, and then the data obtained from there were divided into categories. Cognitive and organizational proximities were operationalized thanks to these categories, and necessary data for regression analysis was created. The results of the bibliometric analysis showed that academic collaborations gradually intensified, especially with the 2000s, and this concentration differed according to the journals. Regression analysis results showed that cognitive proximity was positive, critical, and significant; they revealed that organizational proximity is relatively less important. However, these results differ according to the journals. In today's world, where academic collaborations are encouraged and various programs and policies are developed for this purpose, statistically revealing the effect of affinities on these collaborations will contribute to the literature and policymakers.

Keywords:

Scientific collaboration, cognitive and organizational proximities, geography, bibliometric analysis, regression analysis,

PDF

___

Altuğ, F. (2020). İnovasyonun coğrafyası: Coğrafi ve ilişkisel yakınlıkların bilgi yayılması ve öğrenme süreçlerine etkisi. Ege Coğrafya Dergisi, 29(1), 151-165.
Altuğ, F. (2021a). Bölgelerin Kalkınması ve Şehirlerin Gelişmesinde Üniversitelerin Etkileri: Teori Politika ve Uygulamalar-Giresun Üniversitesi Örneği-. Nobel Akademik Yayıncılık.
Altuğ, F. (2021b). Bölgesel inovasyon kümeleri teknoparklarda coğrafi ve ilişkisel yakınlıkların bilgi ve inovasyon süreçlerine etkileri: Erciyes Teknopark örneği. Ege Coğrafya Dergisi, 30(2), 265-288.
Altuğ, F., & Yılmaz, M. (2018). Farklı bilgi tabanlarına sahip sektörlerde yakınlık türlerinin bilgi, öğrenme ve yenilik/inovasyon süreçlerine etkisi: Eskişehir örneği. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 58(1), 844-881.
Anderson, R. D. (2017). The German (Humboldtian) University Tradition. P. Teixeira & J. C. Shin (Eds.) in, The encyclopedia of international higher education systems and institutions. (pp. 1-6). Springer.
Balland, P.A., Boschma, R., & Frenken, K. (2015). Proximity and innovation: From statics to dynamics. Regional Studies, 49(6), 907-920.
Beaver, D., & Rosen, R. (1978). Studies in scientific collaboration: Part I. The professional origins of scientific co-authorship. Scientometrics, 1(1), 65-84.
Bekaroğlu, E., & Sarış, F. (2017). Türkiye’de fiziki coğrafya: değişen disipliner pratiğin ampirik bir analizi. Marmara Coğrafya Dergisi(35), 40-54.
Bekaroğlu, E., & Yavan, N. (2013). Modern Türk coğrafyasının tarihsel gelişiminde batılı coğrafya okullarının etkisi: Ampirik bir analiz. Beşeri Coğrafya Dergisi, 1(1), 51-66.
Bekaroğlu, e., & Yavan, N. (2018). Türk Coğrafyacılığında dört gelenek; Ampirik Bir Analiz. Marmara Coğrafya Dergisi(37), 79-93.
Bergé, L. R. (2017). Network proximity in the geography of research collaboration. Papers in Regional Science, 96(4), 785-815.
Boschma, R. (2005). Proximity and innovation: A critical assessment. Regional Studies, 39(1), 61-74. Bürhan, Y., & Resul, D. (2017). Akademik veritabanlarından yazar-makale bağlantı tahmini. Politeknik Dergisi, 20(4), 787-800.
Bürhan, Y., & Resul, D. (2017). Akademik veritabanlarından yazar-makale bağlantı tahmini. Politeknik Dergisi, 20(4), 787-800.
Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademik Yayıncılık.
Cantner, U., & Rake, B. (2014). International research networks in pharmaceuticals: Structure and dynamics. Research Policy, 43(2), 333-348.
Cassi, L., Morrison, A., & Rabellotti, R. (2015). Proximity and scientific collaboration: Evidence from the global wine industry. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 106(2), 205-219.
Cunningham, S. W., & Werker, C. (2012). Proximity and collaboration in European nanotechnology. Papers in Regional Science, 91(4), 723-742.
Edquist, C., & Johnson, B. (1996). Institutions and organizations in systems of innovation. In C. Edquist (Ed.) in, System of Innovation. Technologies, Institutions and Organizations (pp. 41-63). Pinter.
Fernandez, A., Ferrándiz, E., & León, M. D. (2016). Proximity dimensions and scientific collaboration among academic institutions in Europe: The closer, the better? Scientometrics, 106(3), 1073-1092.
George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. (4th ed.). Allyn & Bacon.
Gertler, M. S. (2003). Tacit knowledge and the economic geography of context, or the undefinable tacitness of being (there). Journal of Economic Geography, 3(1), 75-99.
Gilly, J. P., & Wallet, F. (2001). Forms of proximity, local governance and the dynamics of local economic spaces: The case of industrial conversion processes. International Journal of Urban and Regional Research, 25(3), 553-570.
Gordon, M. (1980). A critical reassessment of inferred relations between multiple authorship, scientific collaboration, the production of papers and their acceptance for publication. Scientometrics, 2(3), 193-201.
Gui, Q., Liu, C., & Du, D. (2018). International knowledge flows and the role of proximity. Growth and Change, 49(3), 532-547.
Gui, Q., Liu, C., & Du, D. (2019). Globalization of science and international scientific collaboration: A network perspective. Geoforum, 105, 1-12.
Hautala, J. (2011). Cognitive proximity in international research groups. Journal of Knowledge Management. 15(4), 601–624
He, C., Wu, J., & Zhang, Q. (2020). Research leadership flow determinants and the role of proximity in research collaborations. Journal of the Association for Information Science and Technology, 71(11), 1341-1356.
Hewitt-Dundas, N. (2013). The role of proximity in university-business cooperation for innovation. The Journal of Technology Transfer, 38(2), 93-115.
İnce, K., & Karcı, A. (2019). Akademik işbirliklerinin yeni bir çizge olarak modellenmesi ve istatistiki analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 34(1), 439-460.
Karaboğa, H. A. (2019). Örgütsel davranış araştırmalarının bibliyometrik analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Katz, J. (1994). Geographical proximity and scientific collaboration. Scientometrics, 31(1), 31-43.
Katz, J., & Hicks, D. (1997). How much is a collaboration worth? A calibrated bibliometric model. Scientometrics, 40(3), 541-554.
Kaygalak, İ. (2013). Kaygalak, İ. (2013). Kurumsal ekonomik coğrafya yaklaşımı: Tanımı, kavramsal çerçevesi ve içeriği. E.Öner (Ed.) içinde, Prof. Dr. Asaf Koçman’a Armağan, (s.347-360). Ege Üniversitesi Yayınları.
Kiesler, S., & Cummings, J. N. (2002). What do we know about proximity and distance in work groups? A legacy of research. Distributed Work, 1, 57-80.
Knoben, J., & Oerlemans, L. A. (2006). Proximity and inter‐organizational collaboration: A literature review. International Journal of Management Reviews, 8(2), 71-89.
Koopmann, T., Stubbemann, M., Kapa, M., et.al., (2021). Proximity dimensions and the emergence of collaboration: A HypTrails study on German AI research. Scientometrics, 126(12), 9847-9868.
Küçüksille, E. (2017). Çoklu doğrusal regresyon modeli. Ş. Kalaycı (Ed.) in, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (s. 258-269). Dinamik Yayınları.
Liu, F., Dutta, D. K., & Park, K. (2021). From external knowledge to competitive advantage: absorptive capacity, firm performance, and the mediating role of labour productivity. Technology Analysis & Strategic Management, 33(1), 18-30.
Luukkonen, T., Tijssen, R., Persson, O., & Sivertsen, G. (1993). The measurement of international scientific collaboration. Scientometrics, 28(1), 15-36.
Marek, P., Titze, M., Fuhrmeister, C., & Blum, U. (2017). R&D collaborations and the role of proximity. Regional studies, 51(12), 1761-1773.
North, D. C. (1990). Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge University Press. Olechnicka, A., Ploszaj, A., & Celińska-Janowicz, D. (2019). The geography of scientific collaboration. Taylor & Francis.
Olechnicka, A., Ploszaj, A., & Celińska-Janowicz, D. (2019). The geography of scientific collaboration. Taylor & Francis.
Özdamar, K. (2015). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (Cilt 1). Nisan Kitapevi.
Özdemir, H. (2015). Türk Coğrafya Dergisi’ndeki yayınlar hakkında (1943-2014). Türk Coğrafya Dergisi(63), 51-56.
Özgür, E. M. (2018). Türk beşeri coğrafyasında yenileşme eğilimleri: Değişim aktörlerinin perspektifinden bir değerlendirme. lnternational Journal of Geography and Geography Education, (38), 142-170.
Özgür, E. M. (2021). Türk beşeri coğrafyasında ihmal edilmiş bir paradigma: Hümanist coğrafya. Ege Coğrafya Dergisi, 30(1), 205-224.
Özgür, E. M., & Yavan, N. (2013). Türk coğrafyacılarının iç hesaplaşması: Neden başaramadık, nasıl başarabiliriz. Beşeri Coğrafya Dergisi, 1(1), 14-38.
Partha, D., & David, P. A. (1994). Toward a new economics of science. Research Policy, 23(5), 487-521. Ponds, R., Van Oort, F., & Frenken, K. (2007). The geographical and institutional proximity of research collaboration. Papers in Regional Science, 86(3), 423-443.
Presser, S. (1980). Collaboration and the quality of research. Social studies of Science, 10(1), 95-101.
Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics. Journal of Documentation, 25(4), 348-349.
Rallet, A., & Torre, A. (2017). Geography of innovation, proximity and beyond. H. Bathelt, P. Cohendet, S. Henn, L. Simon (eds) in, The Elgar Companion to Innovation and Knowledge Creation, (pp. 421–439). Edward Elgar.
Santos, E. G., Garcia, R., Araujo, V., Mascarini, S., & Costa, A. (2021). Spatial and non‐spatial proximity in university–industry collaboration: Mutual reinforcement and decreasing effects. Regional Science Policy & Practice, 13(4), 1249-1261.
Slavtchev, V. (2013). Proximity and the transfer of academic knowledge: Evidence from the spatial pattern of industry collaborations of East German professors. Regional Studies, 47(5), 686-702.
Snow, C. P. (2012). İki kültür (Çev. T. Birkan). TÜBİTAK Yayınları.
Stephens, B., & Cummings, J. N. (2021). Knowledge creation through collaboration: The role of shared institutional affiliations and physical proximity. Journal of the Association for Information Science and Technology, 72(11), 1337-1353.
Tabachnick, B., G., , & Fidell, L., S. . (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı. (Çev. M. Baloğlu). Nobel Akademi Yayıncılık.
Torre, A., & Rallet, A. (2005). Proximity and localization. Regional Studies, 39(1), 47-59.
Turan, Ş. A., Esra, D., & Sağır, P. M. (2019). Performans odaklı bir üniversitede akademisyenlerin çalışma deneyimleri. Yönetim Bilimleri Dergisi, 17(33), 59-84.
Tuysuz, S. (2017). Kurumsal ve ilişkisel ekonomik coğrafya yaklaşımları ve işlemselleştirilmesi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 15(2), 1-16.
Tuysuz, S. ve Yavan, N. (2012) Bölgesel coğrafya yaklaşımı ve Türk coğrafyasındaki etkileri üzerine kritik bir değerlendirme. TÜCAUM VI. Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı içinde (s.390-405). TÜCAUM.
Uddin, S., Hossain, L., & Rasmussen, K. (2013). Network effects on scientific collaborations. PloS one, 8(2), e57546.
Ültay, E., & Ültay, N. (2018). Akademik teşvik ödeneğinin bilimsel faaliyetlere etkisi hakkındaki akademisyen görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi(1), 162-171.
Wang, F., & Newkirk, R. (1988). A knowledge-based system for highway network extraction. IEEE Transactions on Geoscience and Remote sensing, 26(5), 525-531. www.home.cern
Yavan, N. (2019). Türkiye’deki coğrafyacıların uluslararası yayın performansı (1945-2015): Son 10 yılda (2005-2015) ne değişti? lnternational Journal of Geography and Geography Education, (39), 121-150.
Yazan, S., & Bekaroğlu, C. E. (2018). Türk coğrafyacılığının disipliner ilişkileri üzerine ampirik bir araştırma. Coğrafi Bilimler Dergisi, 16(1), 37-67.
Yükseköğretim Kurulu, Y. (2022a). Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı (ÖYP) Tarihçesi ve Bugünkü Durumu. Erişim tarihi 21 Mart 2022. https://oyp.yok.gov.tr/oyp-tarihce
Yükseköğretim Kurulu, Y. (2022b). Yükseköğretim Bilgi Sistemi Yönetimi. Erişim tarihi 11 Şubat 2022. https://istatistik.yok.gov.tr/