Enflasyon-Faiz Oranı ve Enflasyon-Döviz Kuru İkilemi: GEG Programı Döneminde Türkiye Gerçeği
Bu makalede analiz döneminde faiz oranı-enflasyon oranı ile döviz kuru-enflasyon oranı ilişkisi hakkında siyasi söylemler ile Merkez Bankası söylemlerinden hangisinin geçerli olduğunun ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Analiz dönemi Güçlü Ekonomiye Geçiş Programını kapsayacak şekilde 2003 ile 2016 yılları arasıdır. Ayrıca analizler, kırılma tarihlerine uygun olacak şekilde, 2 alt dönem için de yapılmış, enflasyon-faiz oranı ile enflasyondöviz kuru arasındaki nedensellik ilişkisi her dönem incelenmiştir. Anılan ilişkilerin analizi, durağan ancak doğrusal olmadığı çeşitli testlerle belirlenen değişkenler için Diks-Panchenko doğrusal olmayan nedensellik testleri yardımı ile yapılmıştır. Analizler sonucunda her iki söylemin de geçerli olduğu dönemler olduğu gibi, sadece bir söylemin geçerli olduğu dönemlerin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Bulgular, politika yapıcılara anılan ekonomik değişkenler arasındaki ilişkiyi nasıl ele almaları gerektiği konusunda önemli bilgiler sunmakta ve yol gösterici olacak niteliktedir
(Inflation - Interest Rate – Exchange Rate Dilemma: Turkish Reality During The GEG Program)
This study aims to bring out whether the Central Bank’s or politicians statements are valid on the relationships between both interest rate and inflation rate and exchange rate and inflation rate. Analyzing period covers the period between 2006 and 2013 so as to cover program for Turkey ‘s Transition to Strong Economy. Furthermore analysis are made for two sub-periods in concordance with breakdown dates, and the causality between both interest rate and inflation rate and exchange rate and inflation rate is examined for each sub periods. The analysis of abovementioned relationships for the variables which are determined stationary but non-linear is implemented by Diks-Panchenko nonlinear causality test. After the analysis we find that there are sub-periods in which both two ideas are valid or there are sub-periods only one idea is valid. Findings can be a guide and provide important information to the policy makers how to deal with the relationships between economic variables
___
- Ağayev, S. (2011) “Azerbaycan’da Fiyatlar Genel Düzeyi
ve Döviz Kuru İlişkisi” H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi, 29(1): 1-19.
- Altınay, G. (1996) “Exchange Rates and Domestic Prices:
A Test of Causality” Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi,
11:175-190.
- Awomuse, B. O. ve Alimi, S. R. (2012) “The Relationship
Between Nominal Interest Rates and Inflation: New
Evidence and Implication for Nigeria” Journal of
Economics and Sustainable Development, 3(9):158-164.
- Atgür, M. ve Altay O.N. (2015) “Enflasyon ve Nominal Faiz
Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013)” Yönetim ve
Ekonomi Celal Bayar Üniversitesi İİBF Dergisi, 22(2).
- Akıncı, M. ve Yılmaz, Ö. (2016) “Enflasyon-Faiz Oranı
Takası: Fisher Hipotezi Bağlamında Türkiye Ekonomisi
İçin Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi” Sosyoekonomi,
24(27):33-55.
- Bayat, T. (2012) “Türkiye'de Fisher Etkisinin Geçerliliği:
Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Yaklaşımı” Erciyes
Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,
38:47-60.
- Booth, G. G. ve Ciner, C. (2001) “The Relationship
Between Nominal Interest Rates and Inflation:
International Evidence”, Journal of Multinational
Financial Management, 11:269-280.
- Brock, W. A., Dechert, W. Ve Scheinkman, J. (1987)
“A Test For Independence Based On The Correlation
Dimension” Working Paper, University Of Winconsin
At Madison, University Of Houston, And University Of
Chicago.
- Christopoulos, D. K. Ve Leon-Ledesma, M. A. (2007) “ A
Long-Run Non-Linear Approach To The Fisher Effect”
Journal Of Money, Credit And Banking, 39(2-3):543–559.
- Diks, C. Ve Panchenko, V. (2006) “A New Statistic And
Practical Guidelines For Nonparametric Granger
Causality Testing”Journal Of Economic Dynamics And
Control, 30(9):1647-1669.
- Doğan, B., Eroğlu, Ö. Ve Değer, O. (2016) “Enflasyon
Ve Faiz Oranı Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye
Örneği”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi,
6:1-21.
- Dickey, D. A. Ve Fuller, W.A. (1979) “Distributions Of The
Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit
Root” Journal Of The American Statistical Association,
74:427-31.
- Enders, W. Ve Granger, C. W. J. (1998) “Unit Root Tests
And Asymmetric Adjustment With An Example Using
The Term Structure Of İnterest Rates” Business And
Economic Statistics, L6:304-311.
- Fisunoğlu, M.H. Ve Çabuk, A.H. (1998) “Düşük Oranlı Ve
Sürekli Kur Ayarlamalarının Enflasyon Üzerinde Etkisi”
ODTÜ Gelişme Dergisi, 25(2):297–309.
- Gözen, M.Ç., Koç, S. Ve Abasız, T. (2016) “Testing The
Validity Of Exchange Rates Determination Approaches
For Turkey” Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Dergisi, 38(2):125-142.
- Gül, E. Ve Ekinci, A. (2006) “Türkiye’de Enflasyon Ve
Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1984–2003”
Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 91–106.
- Güven, E.T.A. Ve Uysal, D. ( 2013) “Türkiye’de Döviz
Kurlarındaki Değişme İle Enflasyon Arasındaki İlişki
(1983-2012)” Akademik Araştırmalar Ve Çalışmalar
Dergisi, 5(9).
- Işık, N., Acar, M,Ve IŞIK, H. B. (2004) "Enflasyon Ve
Döviz Kuru İlişkisi: Bir Eşbütünleşme Analizi." Süleyman
Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi
Dergisi, 9.2.
- Kapetanios, G., Shin, Y. Ve Snell, A. (2003) “ Testing For
A Unit Root İn The Nonlinear STAR Framework” Journal
Of Econometrics, 112(2):359-379.
- Kara, H., & Öğünç, F. (2008). “Inflation Targeting
and Exchange Rate Pass-Through: The Turkish
Experience.” Emerging Markets Finance and Trade, 44(6):
52-66.
- Kholdy, S. Ve Sohrabian, A. (1990) “Exchange Rates And
Prices: Evidence From Granger Causality Tests”, Journal
Of Post Keynesian Economics, 13(1). 71– 78.
- Kim, K.H. (1998) “US Inflation And The Dollar Exchange
Rate: A Vector Error Correction Model”, Applied
Economics, 30:613–619.
- Koch, P.D., Rosensweig, J.A. Ve Whitt, J. A. (1988) “The
Dynamic Relationship Between The Dollar And US
Prices: An Intensive Empirical Investigation”, Journal
Of International Money And Finance, 7:181–204.
- Koç S, T. Abasız (2012) “Türkiye ve Seçili AB Ülkeleri
Açısından Enflasyon Sürekliliğin Analizi” Doğuş
Üniversitesi Dergisi, 13 (1), 102-113
- Koç, S., Beşer, M.K., (2006) “Testing Nonlinearity in the
Rate of Current Account Deficit to GNP: TURKEY Case”
Journal of Management and Education, 2(2): 67-73
- Lanne, M. (2006) "Nonlinear Dynamics Of İnterest Rate
And İnflation" Journal Of Applied Econometrics, 21(8):
1157-1168.
- Rossi, M. M. Ve Leigh, D. M. (2002) “Exchange Rate PassThrough
İn Turkey” No. 2-204. International Monetary
Fund.
- Manning, L. M. Ve Andrianacos, D. (1993) “Dollar
Movements And İnflation: A Cointegration
Analysis”Applied Economics, 25(12), 1483-1488.
- Maswan, J. C. (2006) “Granger Non-Causality Test
Of The Inflation-Exchange Rate İn The Democratic
Congo”WP03/06, 1-12.
- Mercan, M. (2013) “Enflasyon Ve Nominal Faiz Oranları
Arasındaki Uzun Dönem İlişkinin Fisher Hipotezi
Çerçevesinde Test Edilmesi: Türkiye Örneği”Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 4(27), 368-
384.
- Mihaljek, D. Ve Klau, M. (2001) “A Note On The PassThrough
From Exchange Rate And Foreign Price
Changes To İnflation İn Selected Emerging Market
Economies” BIS Papers, 8: 69-81.
- Million, N. (2004) “Central Bank's İnterventions And
The Fisher Hypothesis: A Threshold Cointegration
İnvestigation” Economic Modelling, 21(6), 1051-1064.
- Maki, D. (2005) “Asymmetric Adjustment Of The
Equilibrium Relationship Between The Nominal İnterest
Rate And İnflation Rate” Economics Bulletin, 3(9), 1-8.
- Nourzad, F. (1997) “The Short-And Long-Run
Relationships Between The Dollar And Producer Prices
İn The U.S.”, International Economic Journal, 11(2):59–71.
- Peker, O. Ve Görmüş, Ş. (2008) “Türkiye'de Döviz Kurunun
Enflasyonist Etkileri” Süleyman Demirel Üniversitesi
İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2).
- Rahman, M., Mustafa, M. Ve Bailey, E.R. (1996) “US Budget
Deficits, Inflation And Exchange Rate: A Cointegration
Approach”, Applied Economics Letters, 3:365–368.
- Rittenberg, L. (1993) “Exchange Rate Policy And Price
Level Changes: Causality Tests For Turkey İn The Post
Liberalization Period”, The Journal Of Development
Studies, 2(2):245–259.
- Şimşek, M. Ve Kadılar, C. (2006) “Fisher Etkisinin Türkiye
Verileri İle Testi” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(1):99-111.
- Siregar, R.Y. (1999) “Real Exchange Rate Targeting And
Inflation İn Indonesia: Theory And Empirical Evidence”
Southern Economic Journal, 61(4):991–1005.
- Sollis, R. (2004) “Asymmetric Adjustment And Smooth
Transitions: A Combination Of Some Unit Root
Tests”Journal Of Time Series Analysis, 25(3), 409-417.
- Tarı, R. (1997) “Türkiye’de Enflasyon, Faiz Ve Döviz Kuru
Arasındaki Nedensellik İlişkileri” Kocaeli Üniversitesi İİBF
Dergisi, 1:225–231.
- Telatar, F. Ve Telatar, E. (2003) “The Relationship Between
Inflation And Different Sources Of Inflation Uncertainty
İn Turkey” Applied Economic Letters, 10(7):431–436.
- Terzi, H. Ve Zengin, H. (1996) “Türkiye’de Kur Ve Enflasyon
Arasındaki Nedensellik İlişkisi Üzerine Bir İnceleme”, MÜ
İstatistik Ve Ekonometri Araştırma Ve Uygulama Merkezi
Dergisi, 1: 3–15.
- Teker, D., Alp, E. A. Ve Kent, O. (2012). “Long-Run Relation
Between Interest Rates And Inflation: Evidence From
Turkey” Journal Of Applied Finance & Banking, (6)2: 41-
54.
- Turgutlu, E. (2004) “Fisher Hipotezinin Tutarlılığının
Testi: Parçalı Durağanlık Ve Parçalı Koentegrasyon
Analizi” Dokuz Eylül Üniversitesi İkt. Ve İd. Bil. Fak. Dergisi,
2(19): 55-75.
- Yamak, R. Ve Abdioğlu, Z. (2007) “Fisher Hipotezinin
Testi: Güçlü Ve Zayıf Form” Kahramanmaraş Sütçü İmam
Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1-2):1-9.
- Yamak, N. Ve Tanrıöver, B. (2007) “Türkiye’de Nominal
Faiz Oranı-Genel Fiyat Düzeyi İlişkisi: Gibson Paradoksu”
8. Türkiye Ekonometri Ve İstatistik Kongresi, İnönü
Üniversitesi, Malatya
- Yanar, R. (2008) “Gelişmekte Olan Ülkelerde Döviz Kuru
Rejim Tercihinin Makro Ekonomik Performans Üzerine
Etkileri” Gaziantep Ünv. Sosyal Bilimler Dergisi,7(2):255–
270.
- Weidmann, J. (1997) “New Hope For The Fisher Effect?
A Re-Examination Using Threshold Co-İntegration”
University Of Bonn Discussion Paper, B-385.