TÜRKÇEDE VURGU - TONLAMA - ÖLÇÜ - ANLAM İLİŞKİSİ

Dili oluşturan birimleri iki eklemleme düzeyine ayıran ve ikinci eklemlilik düzeyini oluşturan öğeleri (ses birimleri) birinci eklemlilik düzeyindeki (anlam birim) bağıntıları doğrultusunda inceleyen dil bilimi yöntemi işlevsel dil bilimi olarak adlandırılmaktadır. Dilin seslerini bu yaklaşımla inceleyen dil bilimi dalı ise görevsel ses bilimi (phonology) adını alır. Görevsel ses bilime göre dilin en küçük birimi anlam ayırma işlevini gerçekleştiren ses birimlerdir (phoneme). Ancak bazı dillerde az veya çok anlam ayırıcı işlevi olan ve ses birimlerin dışında kalan vurgu, tonlama, durak gibi birimler de vardır. Dil incelemelerinde parçalar üstü olarak değerlendirilen bu olgulara genel olarak bürün adı verilmekte ve ses biliminin bir alanı olarak gittikçe artan bir önem kazanmaktadır. Bu çalışmada bütünsel olguların Türkçedeki işlevinin tartışılması ve bu doğrultuda bazı değerlendirmelerin yapılması amaçlanmıştır.