ERİCH KÄSTNER’İN “HEİTERKEİT İN DUR UND MOLL” YAPITINDAN MİZAH YANSIMALARI / A Satire Reflections from Erich Kästner's Work of "Heiterkeit in Dur und Moll"
İki Dünya Savaşını da görmüşAlman çocuk yazınının önemliyazarlarından olan Erich Kästner aynızamanda bir hiciv ustası olarak da bilinir.Nazi döneminde Almanya’yı terk etmeyenyazar yasaklara rağmen çocuk kitaplarıyazarak çocuk yazınındaki yerini almış venasyonal sosyalizme karşı sergilediğiolumsuz tutumunu yapıtlarına mizahi birdille yansıtmıştır. Kitapların yasaklanıpyakıldığı Nazi döneminde kendikitaplarının yakılmasına tanıklık edenKästnertüm olup bitenleri ancak mizahibir çocuk kitabı yazarak anlatabileceğiyönünde açıklamalar yaparak çocukkitaplarına önem vermiştir. YazarınHeiterkeit in Dur und Moll adlı elealdığımız bu yapıtı ise Alman, İsviçreli veAvusturyalı yazarların yapıtlarındanderlemiş olduğu çeşitli mizah örnekleriiçeren metinlerden oluşmaktadır.Aristoteles ve gülme eylemi ile insanlarınnelere nasıl güldüklerine kadar mizahlailgili sorulara yanıt aranan bu derlemedeAlman yazınında mizahın yeri konusu da irdelenmeye çalışılacaktır. Çalışmamızdaayrıca Kästner’in gülmek ve güldürmeküzerine ve dünya yazınındaki mizaha karşıolan düşünceleri Heiterkeit in Dur undMoll‘’da yer alan metinler çerçevesinde elealınacaktır.Anahtar kelimeler: Erich Kästner, Alman Yazını, Mizah.Having seen both of the world wars, ErichKästner, one of the important German childliterature authors, is also known as a satireexpert. The author, who had not leftGermany in nazi period, took part in childliterature by writing child books despite theprohibitions and reflected his negativeattitude against national socialism to hisworks by using humorous language. Havingwitnessed his books being set on fire in naziperiod when books were forbidden andburnt, Kastner gave great importance tochildren's books via his explanationsregarding the possibility that "all that hasbeen done can only be explained in ahumorous children’s books”. This work bythe writer, Heiterkeit in Dur und Moll is acompilation from texts including satiricalexamples from Swiss, Austrian and Germanwriters. In this compilation where questionsregarding Aristoteles, the act of laughing andto what people laugh at and how they dothat are looked forward to being answered.Also the place of satire in German literatureis to be given an effort to be looked into.Moreover, in our study Kastners' ideasrelated to laughing and making people laughand his views relating to humour in worldliterature will be taken into considerationwithin the framework of the texts takingplace in Heiterkeit’in Dur und MollKey words: Erich Kästner, GermanLiterature, Humour.
___
- Bagel, Sarah, Die Komik in den Filmen des Jacques Tati , Grin Verlag, 1. Auflage,
Norderstedt / Germany, 2005.
- López, Belén Santana, Lachen - Humor - Komik: Eine systematische
Interkulturalitätsanalyse Deutsch und Spanisch , Frank & Timme Timme Verlag,
Berlin, 2012.
- Usta, Çiğdem, Mizah Dilinin Gizemi, Akçağ Yayınları, 2. Basım, Ankara, 2009.
- V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi: Halk Edebiyatı Seksiyon Bildirileri: Ankara,
24-29 Haziran 1996, 1. Cilt, s. 107.
- Lippert-Burmester, Wunna, Lippert, Herbert, Medizinische Fachsprache leicht gemacht:
Lehr- und Arbeitsbuch, 5. Auflage, Schattauer Verlag, Stuttgart-Germany, 2008.
- The New Redhouse Portable Dictionary, Redhouse Yeni Elsözlüğü, Sev Matbaacılık,
İstanbul, 2007.
- Kästner, Erich, Heiterkeit in Dur und Moll, Büchergebilde Gutenberg, Frankfurt am
Main, Germany, 1965.
- Kästner, Erich, Ben Küçük Bir Çocukken, çev. (Süheyla Kara), Can Çocuk Yayınları, 1.
Basım, İstanbul, 2012.
- Kästner, Erich, Soytarının Tuhaf Hikâyeleri, çev. (Süheyla Kara), Can Çocuk Yayınları, 1.
Basım, İstanbul, 2012.
- Eilers, Tobias, Robert Gernhard: Theorie und Lyrik: Erfolgreiche komische Literatur in
ihrem gesellschaftlichen und medialen Kontext , Waxmann Verlag GmbH,
Münster, 2011.