Metin KIRBAÇ, Hasan DEMİRTAŞ

14823

Öğretmenlerin Psikolojik İklim Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi / Examining the Psychological Climate Perceptions of Teachers

Bu araştırma, öğretmenlerin psikolojik iklim algılarının düzeyini ortaya koymak ve bazı değişkenler (cinsiyet, görev yapılan okul kademesi, branş, yaş ve mezun olunan yükseköğretim kurumu) açısından incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini, 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında Elazığ ili merkezinde görev yapan 6302 öğretmen içerisinden basit seçkisiz yöntemle seçilen 301 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada yöntem olarak betimsel bir çalışmadır.. Araştırma verilerinin elde edilmesinde  “Demografik Bilgi Anketi” ve “Psikolojik İklim Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizi sürecinde “Bağımsız Gruplar t-Testi” ve Tek Yönlü ANOVA” testlerinden yararlanılmıştır. Analiz süreci sonrasında öğretmenlerin okullarının psikolojik iklimini olumlu algıladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma bulguları öğretmenlerin psikolojik iklim algılarının “cinsiyet” ve “mezun olunan yükseköğretim kurumu” değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılaşmadığını göstermiştir. “Branş” ve “yaş” değişkenlerine göre sadece “örgütsel katkı ve onaylanma” boyutunda anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. “Okul kademesi” değişkenine göre “örgütsel katkı ve onaylanma” boyutuyla “kendini ifade edebilme” boyutlarında anlamlı olarak farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın önerilerinden bazıları ise; araştırma bulguları, kurumu ve öğretmenleri daha iyi tanıma amacında olan eğitim yöneticileri için aydınlatıcı bir kaynak olabilir, eğitim yöneticileri, okul kademesi, branş ve yaş değişkeni açısından anlamlı farklılık bulunan “örgütsel katkı ve onaylanma” boyutunda kendini geliştirerek farklılığı ortadan kaldırabilir şeklindedir.
Anahtar Kelimeler:

Psikolojik iklim, Öğretmen, Okul, Okul iklimi

Examining the Psychological Climate Perceptions of Teachers / Öğretmenlerin Psikolojik İklim Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

This research was carried out to reveal the level of psychological climate perceptions of teachers and to examine some variables (gender, task, school level, field, age and higher education institution). The sample of the study consisted of 301 teachers selected from 6302 teachers working in Elazığ province in 2017-2018 academic year by simple random method. In the study, “descriptive model”  was used as the method. “Demographic Information Questionnaire Bilgi and “Psychological Climate Scale Araştırma were used to obtain research data. A Independent Groups t-Test and-One Way ANOVA tests were used in the analysis of the data. After the analysis process, it was concluded that teachers perceived the psychological climate of their schools positively. Research findings showed that teachers' psychological climate perceptions did not differ significantly according to ”gender” and graduated higher education institution “variables. According to the field and age, only organizational contribution and validation showed significant differences. According to the school level variable, it was concluded that organizational contribution and approval and self-expression dimensions differed significantly. Some of the suggestions of the research are; The findings of the research may be an illuminating source for educational administrators who aim to get to know the institution and teachers better.
Keywords:

Psychological climate, school climate, teacher, School,

PDF

___

  • Allen, J. P., ve Meyer, N. J. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research and application. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Altunkese, T. N. (2002). Psikolojik iklimin örgüte adama ve örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Argon T. ve Limon, İ. (2017). Psikolojik iklim ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Human Sciences, 14(3), 2888-2901.
  • Barkhi, R. and Kao, Y. C. (2011). Psychological climate and decision-making performance in a GDSS context. Information and Management, 48, 125-134.
  • Brown and Leigh, (1996). A ew look at psychological climate and its relationship to job involvement, effort and performance. Journal of Applied Psychology, 81(4), 358-368.
  • Büyüköztürk, Ş. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem A: Ankara.
  • Deci, E. L., and Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum.
  • Engel, K,S. and Moosbrugger, H (2003) Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online 2003, 8(2), 23-74 Department of Psychology Internet: http://www.mpr-online.de
  • Griffith, R. W., Hom, P. W., and Gaertner, S. (2000). A meta-analysis of antecedents and correlates of employee turnover: Update, moderator tests, and research implications for the millennium. Journal of Management, 26, 463-488.
  • Hom, P. W., Caranikas-Walker, F., Prussia, G. E., and Griffith, R. W. (1992). A meta-analytical structural equations analysis of a model of employee turnover. Journal of Applied Psychology, 77, 890–909.
  • James, L. A., and James, L. R. (1989). Integrating work environment perceptions: Explorations into the measurement of meaning. Journal of Applied Psychology, 74, 739-751.
  • James, L. R. and Jones, A. P. (1974). Organizational climate: A review of theory and research. Psychological Bulletin. 81, 1096-1112.
  • James, L. R., and Sells, S. B. (1981). Psychological climate: Theoretical perspectives and empirical research. D. Magnusson (Ed.), Toward a psychology of situations: An interactional perspective (ss. 275-295). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
  • James, L. R., Choi, C. C., Ko, C. H. E., McNeil, P. K., Minton, M. K., Wright, M. A. and Kim, K. I. (2008). Organizational and psychological climate: A review of theory and research. European Journal of Work and Organizational Psychology, 17(1), 5-32.
  • James, L. R., Hater, J. J., Gent, M. J., and Bruni, J. R. (1978). Psychological climate: Implications from cognitive social learning theory and interactional psychology. Personnel Psychology, 31, 781-813.
  • James, L. R., James, L. A., and Ashe, D. K. (1990). The meaning of organizations: The role of cognition and values. In B. Schneider (Ed.), Organizational climate and culture (ss. 40 – 84). San Francisco: Jossey-Bass.
  • Jones, A. P., and James, L. R. (1979). Psychological climate: Dimensions and relationships of individual and aggregated work environment perceptions. Organizational Behavior and Human Performance, 23, 201-250.
  • Judge, T. A., Thoreson, C., Bono, J. E., and Patton, G. K. (2001). The job satisfaction–job performance relationship: a qualitative and quantitative review. Psychological Bulletin, 127, 376-407.
  • Kahn, W. A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33, 692-724.
  • Katzell, R. A., Thompson, D. E., and Guzzo, R. A. (1992). How job satisfaction and performance are and are not linked. C. Cranny, P. Smith, ve E. Stone (Eds.), Job satisfaction: How people feel about their jobs and how it affects their performance (ss. 195-218). New York: Lexington Books.
  • Lewin, K. (1936). Some social-psychology differences between the United States and Germany. Journal of Personality, 4(4), 265-293.
  • Locke, E. A. (1976). The nature and causes of job satisfaction. M. D. Dunnette (Ed.), Handbook of industrial and organizational psychology (ss. 1297-1350). Skokie, IL: Rand McNally.
  • Manning, R. L. (2010). Development of the psychological climate scale for small business. Journal of New Business Ideas and Trends, 8(1), 50-65.
  • Organ, D. C. (1988). Organizational citizenship behavior: The good soldier syndrome. Lexington, MA: Lexington Books.
  • Özek, H. (2014). Örgütlerde sosyal kaytarma davranışı ile psikolojik iklim ilişkisi ve konuyla ilgili bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Parker, C. P., Baltes, B. B., Young, S. A., Huff, J. W., Altmann, R. A., Lacost, H. L. and Roberts, J. E. (2002). Relationship between psychological climate perceptions and work outcomes: A meta analytic review. Journal of Business and Psychology, 17, 3-17.
  • Şimşek Ö. F. (2005). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş, Temel İlkeler ve LİSREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
  • Waltz C.F., Strcikland O.L., and Lenz E.R. (2010). Measurement in Nursing and Health Research. New York: Springer Publishing Company.
  • Wang J, Wang X. (2012). Structural Equation Modeling: Applications Using Mplus: methods and applications. West Susex: John Wiley & Sons.
  • Zohar, D. and Luria, G. (2004). Climate as a social-cognitive construction of supervisory safety practices: Scripts as Proxy of behaviour patterns. Journal of Applied Psychology, 89(2), 322-333.
e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2010
  • Yayıncı: Erdal TOPRAKCI
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

The Perceptions of Students Studying at a Vocational School on the Role of English in Their Lives and Their Reasons to Learn English / Meslek Yüksekokulu’nda Okuyan Öğrencilerin İngilizcenin Hayatlarındaki Rolü ile ilgili Görüşleri ve İngilizce Öğrenme Sebepleri

Semahat AYSU

Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimlerine Cinsiyet, Sınıf Düzeyi, Anne ve Baba Eğitim Durumu Değişkenlerinin Etkisinin İncelenmesi: Bir Meta Analiz Çalışması / The Role of Gender, Grade Level, and Parents’ Educational Attainment Variables on Teacher Candidates’ Critical Thinking Dispositio

Yılmaz İlker Yorulmaz, Ahmet Duman

Kindarlık Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması ve Kindarlığın Demografik Faktörlerle İlişkisi / Adaptation of Spitefulness Scale to Turkish Culture and Relationship of Vengeance with Demographic Factors

Hasan YILMAZ

Eğitsel Oyun Uygulamasının 5. Sınıf Öğrencilerinin Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyonları Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi / Effects of Educational Games on the Fifth Grade Students’ Motivation to Learn Science

Nilgün Yenice, Gizem Alpak Tunç, Neslihan Yavaşoğlu

Öğretmenlerin Psikolojik İklim Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi / Examining the Psychological Climate Perceptions of Teachers

Metin KIRBAÇ, Hasan DEMİRTAŞ

Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Meslek Seçiminde Okul Rehberlik Hizmetlerinin Rolü / The Role of School Guidance Services in Selection of Occupation for Students in High Schools

Kemal KAYIKÇI