Kovada Gölü Alt Havza Yönetim Planının Geliştirilmesi

Su, yaşayan bütün canlılar için önemli doğal kaynaklardan biridir. Su kaynakları, insan ve ekosistem varlığı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi, ulusal güvenlik için vazgeçilmezdir. Günümüzde su kaynakları, çeşitli faktörlerin artan etkisiyle (plansız alan kullanımları, kuraklık, iklimsel değişiklik, hatalı yönetim sistemleri, vb.), çözümlenmesi daha da zor sorunlara sahip olmuştur. Ancak sorunların çözümlenmesi, suyun akılcı ve gerçekçi kullanımı için çeşitli yönetim modelleri geliştirilmiştir. Havza yönetimi, bu modellerden biridir. Havza yönetimi suyu doğal sınırını oluşturan havzada, ekolojik ilkeler, ekonomik gerçekler, katılımcı mantık, etkili veri tabanı ve tüm doğal kaynaklarla birlikte yönetmeyi hedeflemektedir. Bu araştırmada, Kovada Gölü Alt Havzasında bir “Havza Yönetim Planı” ve bu yönetim planına ilişkin bir “yönetim yapısı” geliştirilmiştir. Havza yönetim planı, “ideal hedeflerin oluşturulması, faaliyet hedeflerini belirleme, faaliyetleri belirleme, sınırlayıcı ve engelleyicilerin değerlendirilmesi, faaliyet planı oluşturma ve planı değerlendirme” aşamalarından oluşmaktadır. Yönetim yapısı havzadaki tüm katılımcıların yer aldığı ve sorumluluk sahibi olduğu “havza kurulları” temelinde geliştirilmiştir. Alt Havza Yönetim Planı’nın Türkiye’de uygulanabilirliği değerlendiğinde, Türkiye’deki mevcut su kaynakları yönetiminin böyle bir uygulama için yetersiz olduğu, hatta yönetime ilişkin yeni sorunlara sebep olabileceği görülmüştür. Bu nedenle araştırmada havza yönetim planının, Türkiye’de uygulanabilirliğine yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Havza, havza yönetimi, havza yönetim planı, su kaynakları yönetimi, Kovada gölü

Developing The Subwatershed Management Planning Of Kovada Lake

Water is one of the important natural resources for all the living creatures. Water resources are indispensable for existence of human and eco-system, economical development, power generation, national security. Today, the water resources have gained more complicated problems with the increasing effects of various factors ( space usages without plan, drought, climactic changes, faulty management systems, etc. ). However, various management models are developed to solve these problems, use water sensibly and realistically. Watershed management is one of these models. Watershed management aims at managing the water along with ecological principles, participant logic, effective data base and all the natural resources in the watershed forming its natural borders. In this study, a ‘’Watershed Management Planning’’ and a ‘’management structure’’ concerning this planning were developed in the Subwatershed of Kovada Lake. The watershed management planning consists of the phases of “forming the ideal aims, determining the aims of activities, determining the activities, evaluating the restrictives and disincentives, developing the planning of activity and evaluating the plan’’. The structure of the management was developed depending on “watershed authorities’’, in which all the participants in the watershed take part and are responsible. When the applicability of The Sunwatershed Management Planning in Turkey was evaluated, it was seen that the management of the present water resources in Turkey was insufficient for that kind of application and it even could cause new problems concerning the management. For that reason, some suggestions concerning the applicability of the watershed management planning in Turkey were developed in the study.

Keywords:

Watershed, Watershed Management, Watershed Management Planning, Water Resource Management, Kovada Lake,

PDF

___

Anonim. 1970. Kovada Gölü Milli Parkı Uzun Devereli Gelişme Planı. Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Avcılık Genel Müdürlüğü, Antalya Milli Parklar ve Avcılık Baş Müdürlüğü. Antalya.
Anonim. 1984. Isparta İli Topoğrafik Haritası. Harita Genel Komutanlığı Yayınları. Ankara.
Anonim. 1997a. Isparta İli Jeoloji Haritası. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
Anonim. 1997b. Kovada Gölü Milli Parkı Özel Amenajman Planı. Isparta Orman Bölge Müdürlüğü, Isparta.
Anonim. 2003a. Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri hakkında Kanun.Yayımlandığı Resmi Gazete Sayı: 4856
Anonim. 2003b. Eğirdir Kenti ve Çevresi Analiz Çalışmaları. ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü 2002-2003 Ders Yılı 2. Sınıf Öğrenci Çalışmaları, Ankara.
Anonim. 2006a. Devletin Su Yönetiminin ve Su İşlerinin Yeniden Yapılanma Süreci. TMMOB Su Politikaları Kongresi, Ankara.1. cilt syf 136-142
Anonim. 2006b. Konya-Isparta Planlama Bölgesi 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Araştırma Raporu II. Cilt. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü. JEO–TEK & UTTA iş ortaklığı, Ankara.
Anonim. 2006c. 2005 Yılı Envanteri. Isparta Köy Hizmetleri Müdürlüğü Sulama ve Toprak İşetmeleri Şube Müdürlüğü. Isparta.
Anonim. 2006fd. 2006 Yılı Raporları. Isparta Köy Hizmetleri Müdürlüğü Kanalizasyon Şube Müdürlüğü, Isparta.
Anonim. 2003b. Eğirdir Kenti ve Çevresi Analiz Çalışmaları. ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü 2002-2003 Ders Yılı 2. Sınıf Öğrenci Çalışmaları, Ankara.
Anonim 2012a. Eğirdir ilçesi nüfus verileri. Eğirdir Kaymakamlığı www.egirdir.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.08.2012).
Anonim 2012b. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Teşkilat Yapısı. www.ormansu.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.08.2012).
Anonymous 2012. 2000/60/EC: Directive of The European Parliament and of The Council of 23 October 2000 Establishing a Framework for Community Action in The Field of Water Policy,http://www.managenergy.net (Erişim Tarihi: 17.08.2012).
Abdelhameed, S. M., Avad, N. M., Elmoghraby, A. I., Hammid, A. A., Hamid, S. H. and Osman, O. A. 1997. Watershed Management in the Dinder National Park Sudan. Journal Agricultural and Forest Metodology, Issue 84, pp 89-96
Akaya, C., Efeoğlu, A. ve Yeşil, N. 2006. Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. TMMOB Su Politikaları Kongresi. Ankara.
Aras, D. 1997. Türkiye’de Yüzeysel Su Kaynaklarının Yönetimi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
Arı, E. 1993. Eğirdir Gölü Barla-Eğirdir-Şaraphane Kıyı Şeridinin Alan Kullanım Yönünden Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana.
Atay, R. 1996. Kovada Kanal ve Gölünde bazı Kimyasal Parametrelerin Değişimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans tezi. Isparta.
Beklioğlu, M., Ceran, Y., Erdem, O., Hemmami, M., Koopmanschap, E., Meriç, T., Özen, A. ve Sarısoy D. H. 2007. Sulakalan Yönetm Planı Rehberi. Çevre Orman Bakanlığı-Kuş Araştırmaları Derneği
Bal, T. ve Dernek, Z. 2001. Isparta İlinin Tarımsal Potansiyelinin Geliştirilmesi ve Eğirdir’ in Önemi. I. Eğirdir Sempozyumu (tarih). Eğirdir.
Bartarya, S. K. 1991. Watershed Management Strategies in Central Himalaya. Butterworth Heinemann Ltd. İndia.
Brezonik, L. P., Easter K.V., Hatch, l., Mullat, D. and Perry J. 1999. Management of Diffuse Pollution ın Agricultural Watersheds: Lessons from the Minnesota River Basin. Water Sciences Technology. Vol. 39 No. 12. Great Britain.
Büyükgebiz, T. 2000. Eğirdir Ormanlarının Floristik Analizi. Seminer Notu (Basılmamış). Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü. Isparta.
Dutkuner, İ. Büyükgebiz, T. ve Yeğen E. 2001. Kovadaçayı (Eğirdir-Isparta) Arboretumu’nun Tanıtımı. 1. Eğirdir Sempozyumu. Eğirdir.
Gadri, C. 2001. Land Use Agronomic Management and Water Quality in A Small Nothern İtalian Watershed. Agriculture Ecosystem&Environment, No 87.
Gülle, İ. 1999. Kovada Gölü Zooplanktonun sistematik ve ekolojik yönden araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi,Su Ürünleri Temel Bilimler Anabilim Dalı, Isparta.
Karadağ, A. A. 2004. Türkiye’de Su Havza Yönetimi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Semineri, Ankara.
Karadağ, A.A. 2007, Katılımcı Havza Yönetim Modelinin Oluşturulması: Kovada Gölü Örneği. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Kesici. E. ve Kesici. C. 2002. Kovada Gölü Milli Parkı(Eğirdir)’nın Dünü, Bugünü. Türkiye’ nin Kıyı ve Gezi Alanları IV. Ulusal Konferansı. İzmir.
Leon, L. F., Lam, D. C., McCrimmon, C. and Swayne D.A. 2003. Watershed Management Modelling in Malawi: Application and Tecnology Transfer. Environmental Modelling&Software, No 18, pp 531-539.
McArthur, K. and Huey, D. 2004. Texas Partnership Initiates Innovative Watershed Management With GIS. Arc News Vol.26 No.2. USA.
Mostaghimi, S., Park, S.W., Cooke, R.A. and Wang S. Y. 1997. Assesment Of Management Alternatives On A Small Agricultural Watershed. Journal of Water Resources, Vol 31, No 8, pp 1867-1997.
Oran, S. 1991. Kovada Gölü (Isparta-Eğirdir) ve Dolayının Karst Hidrojeolojisi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi. İstanbul.
Pires,M. 2004, Watershed Protection for a World City: The Case of New York. Journal of Land Use Policy, No 21, pp161-175.
Randhir, T. O., Connor, R. O., Penner, P. R. and Goodwin, D., W. 2001. A Watershed Based Land Prioritization Model for Water Supply Protection. Forest Ecology and Management.
Tolunay, A., Korkmaz, M., Alkan, H. ve Filiz., 2001. Eğirdir Yöresi Orman Kaynaklarının Yöresel Ekonomiye ve Kalkınmaya Katkıları. 1. Eğirdir Sempozyumu, Eğirdir.
Uzun, O, Kesim Akıncı, G. ve Gültekin Girti, p. 2011. Efteni Gölü Sulak Alan Ekosistemi Peyzaj Yönetim Planının Oluşturulması. Bilimsel Araştırma Projesi No: BAP 2008.02.01.010. Düzce Üniversitesi.
Volkan, F. ve Boz, B. 2006. Türkiye’de Su Kaynakları Geliştirme Politikalarına Yönelik Tespitler ve Öneriler. TMMOB Su Politikaları Kongresi, Ankara.
Karagören, İ. 2006. İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nün Kovada Havzasındaki Çalışmaları. Sözlü görüşme .Eğirdir. (Görüşme Tarihi: 03.03.2006).