Emine BELENE, Ali BELENE, Fulya ALGIN, Armağan SAMANCI, Hüsnü ERKMEN

Şizofrenide anksiyete bozuklukları eştanısı: Sosyodemografik ve klinik özellikler ile ilişkisi

Amaç: Bu araştırmada, şizofreni tanılı hastalarda anksiyete bozukluğu eştanısının araştırılması, anksiyete bozukluğu olan ve olmayan şizofreni hastalarının sosyodemografik özellikler ve klinik özellikler açısından karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Yöntem: Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikotik Bozukluklar Tedavi Eğitim ve Araştırma Merkezi tarafından takip edilen, DSM-IV TR’ye göre şizofreni tanılı 105 hasta bu çalışmaya dahil edilmiştir. Katılımcılara sosyodemografik veri formu, DSM-IV Eksen I Bozuklukları İçin Yapılandırılmış Klinik Görüşme Ölçeği (SCID-I), Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçegi (PANSS), Hamilton Anksiyete Değerlendirme Ölçeği (HAM-A) ve Barnes Akatizi Ölçeği (BAÖ) görüşmeci tarafından uygulanmıştır. Bulgular: Olguların %23,80’inde (n=25) herhangi bir anksiyete bozukluğu saptanmazken, %47,61’inde (n=50) birden fazla anksiyete bozukluğu, %4,76’sında (n=5) panik bozukluğu, %0,95’inde (n=1) obsesif kompulsif bozukluk, %0,95’inde (n=1) agarofobi, %4,76’sında (n=5) sosyal anksiyete bozukluğu, %14,28’inde (n=15) özgül fobi ve %2,85’inde (n=3) başka türlü adlandırılamayan anksiyete bozukluğu bulunmuştur. Anksiyete bozukluğu olan ve olmayan olgular arasında cinsiyet, yaş, aile öyküsü, şizofreni alt tipi, alkol ve madde kullanım öyküsü ve kendine zarar verici davranış, patolojik ebeveynin varlığı, bir ebeveynin yokluğu, PANSS-pozitif, PANSS-negatif, PANSS-genel ve PANSS-total puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır. Okul fobisi veya başka bir fobinin varlığı ve çocuklukta kötü muamele öyküsü anksiyete bozukluğu olan olgularda, anksiyete bozukluğu olmayan olgulara göre anlamlı derecede daha fazla bulunmuştur. Sonuç: Bu sonuçlar şizofrenide anksiyete bozukluğu eştanısının önemini vurgulamakta, tedavi yaklaşımlarında yeni arayışları gündeme getirmektedir.

Comorbidity of anxiety disorders in schizophrenia: Relationship with sociodemographic and clinical variables

Objective: In this study, we aimed to investigate the frequency of comorbidity of anxiety disorders and schizophrenia and to assess its relation with sociodemographic and clinical variables Methods: One hundered five patients diagnosed as having schizophrenia according to DSM-IV were recruited from Bakırköy Research and Training Hospital for Psychiatry, Neurology and Neurosurgery, Treatment Education and Research Center for Psychotic Disorders. The data from the participants were collected using sociodemographic data form, Structured Clinical Interview for the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders - Fourth Edition, Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS), Hamilton Anxiety Rating Scale (HAM-A), Barnes Akathisia Rating Scale (BARS). The collected data has been evaluated by using SPSS 10.0. Results: Among the participants, 23,80% (n=25) had no anxiety disorders whereas 47,61% (n=50) had diagnosis for more than one anxiety disorder; 4,76% (n= 5) had panic disorder, 0,95% (n=1) had obsessive-compulsive disorder, 0,95% (n=1) had agorophobia, 4,76% (n=5) had social anxiety disorder, 14,28% (n=15) had special phobia, and 2,85% (n=3) had anxiety disorder otherwise unspecified as comorbid diagnosis along with schizophrenia. Anxiety symptoms were more frequent in patients with a story of childhood separation anxiety, school phobia and childhood maltreatment. Conclusion: These results emphasize the importance of screening for comorbid anxiety disorders in the prognosis and treatment of schizophrenia and display the need for new contemporary treatment modalities.

PDF

___

1. Braga RJ, Petrides G. Anxiety disorders in schizophrenia. Compr Psychiatry 2004; 45: 460-468.
2. Craig T, Hwang MY, Bromet EJ. Obsesive-compulsive and panic symptoms in patients with first admission psychosis. Am J Psychiatry 2002; 159:592-598.
3. Norman RMG, Malla AK, Cortese L, Diaz F. Aspects of dysphoria and symptoms of schizophrenia. Psychol Med 1998; 28: 1433-1441.
4. Siris SG. Postpsychotic depression and negative symptoms: An investigation in symptom overlap. Am J Psychiatry 1998; 145: 1532-1537.
5. Seedat S, Fritelli V, Oosthuizen P, Emsley RA, Stein DJ. J Nerv Ment Dis 2007; 195: 320-324.
6. Goodwin RD, Amador XF, Malaspina D Yale SA, Goetz RR, Gorman JM. Anxiety and substance use comorbidity among inpatients with schizophrenia. Schizophr Res 2003; 61:89-95.
7. Tibbo P, Swainson J, Chue P, LeMelledo JM. Prevalence and relationship to delusions and hallucinations of anxiety disorders in schizophrenia. Depress Anxiety 2003; 17: 65-72.
8. Pallanti S, Quercioli L, Hollander E MD. Social anxiety in outpatients with schizophrenia: a relevant cause of disability. Am J Psychiatry 2004; 161:53–58.
9. Lysaker PH, Salyers MP. Anxiety symptoms in schizophrenia spectrum disorders: associations with social function, positive and negative symptoms, hope and trauma history. Acta Psychiatr Scand 2007; 116: 290-298.
10. Huppert JD, Smith TE. Anxiety and schizophrenia: the interaction of subtypes of anxiety and psychotic symptoms. CNS Spectr 2005; 10: 721-731.
11. Lucoff D, Liberman RP, Nuechterlein KH. Symptom monitoring in the rehabilitation of schizophrenic patients. Schizophr Bull 1986; 12: 578-602.
12. Huppert JD, Weiss KA, Lim R, Pratt S, Smith TE. Quality of life in schizophrenia: contributions of anxiety and depression. Schizophr Res 2001; 51:171-180.
13. Goodwin R, Stayner DA, Chinman MJ, Davidson L. Impact of panic attacks on rehabilitation and quality of life among persons with severe psychotic disorders. Psychiatr Serv 2001; 52: 920-924.
14. Wetherell JL, Palmer BW, Thorp SR, Patterson TL, Golshan S, Jeste DV. Anxiety symptoms and quality of life in middle-aged and older outpatients with schizophrenia and schizoaffective disorder. J Clin Psychiatry 2003; 64:1476-1482.
16. First MB, Spitzer RL, Gibbon M, Williams JBW. Structed Clinical interview for DSM IV Axis Disorders (SCID-1) Clinical version. Washington D.C. and London: American Psychiatric Pres. 1997
17. Özkürkçügil A, Aydemir Ö, Yıldız M, Esen Danacı A, Köroğlu E. DSM-IV Eksen I bozuklukları için yapılandırılmış klinik görüşmenin Türkçeye uyarlanması ve güvenilirlik çalışması. İlaç ve Tedavi Dergisi. 1999; 12: 233-236.
18. Kay SR, Fiszbein A, Opler LA. The positive and negative syndrome scale (PANSS) for schizophrenia. Schizophr Bull 1987; 13: 261-275.
19. Kostakoğlu AE, Batur S, Tiryaki A, Göğüş A. Pozitif ve negatif sendrom ölçeğinin (PANSS) Türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenilirliği. Türk Psikoloji Dergisi 1999; 14: 23-32.
20. Hamilton M. The assesment of anxiety states by rating. Br J Med Psychol 1959, 32:50-55.
21. Yazıcı MK, Demir B, Tanrıverdi N, Karaağaoğlu E, Yolaç P. Hamilton anksiyete değerlendirme ölçeği, değerlendiriciler arası güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 1998; 9:114-117.
22. Barnes TRE. A rating scale of drug-induced akathisia. Br J Psychiatry 1984;154:672-676.
23. Braga RJ, Mendlowicz MV, Marrocos RP, Figueira IL. Anxiety disorders in outpatients with schizophrenia: prevalence and impact on the subjective quality of life. J Psychiatr Res 2005; 39: 409-414.
24. Cosoff SJ, Hafner RJ. The prevalence of comorbid anxiety in schizophrenia, schizoaffective disorder and bipolar disorder. Aust N Z J Psychiatry 1998; 32: 67-72.
25. Voges M, Addington J. The association between social anxiety and social functioning in first episode psychosis. Schizophr Res 2005; 15; 76: 287-292.
26. Bayle FJ, Krebs MO, Epelbaum C, Levy D, Hardy P. Clinical features of panic attacks in schizophrenia. Eur Psychiatry 2001; 16: 349-353.
27. Fenton WS, McGlashan TH. The prognostic significance of obsessive compulsive symptoms in schizophrenia. Am J Psychiatry 1986; 143: 437-441.
28. Eisen JL, Beer DA, Pato MI, Venditto TA, Rasmussen SA. Obsessive-compulsive disorder in patients with schizophrenia or schizoaffective disorder. Am J Psychiatry 1997; 154: 271-273.
29. Üçok A, Tükel R, Özgen G, Saylan M, Uzuner G. Şizofreni hastalarında obsesif kompulsif belirtilerin ve bozukluğun sıklığı. 3 P Dergisi 1998; 6: 107-110.
30. Goodwin R, Davidson L. Panic attacks in psychosis. Acta Psychiatr Scand 2002; 105: 14-19.
31. Lysaker PH, Larocco VA. The prevalence and correlates of trauma-related symptoms in schizophrenia spectrum disorder . Compr Psychiatry 2008; 49: 330-334.
32. Ulas H, Alptekin K, Akdede BB, Tumuklu M, Akvardar Y, Kitis A, Polat S. Panic symptoms in schizophrenia: comorbidity and clinical correlates. Psychiatry Clin Neurosci 2007; 61: 678-680.