VERGİ YARGISININ İŞLEVLERİ ÖZELİNDE KANUN YARARINA BOZMA VE ETKİLERİ

Kanun yararına bozma kararı daha önce kesinleşmiş olan merci kararının hukuki sonuçlarını kaldırma dığı için vergiyargısında davanın tarafı olan ve lehine hüküm verilen mükellefin hakkı teslim edilmemekte ve çıkarlar dengesinikoruma işlevi ile vergi adaletini sağlama işlevi sekteye uğramaktadır. Bu çalışmanın amacı vergi yargısındaolağanüstü kanun yolu olan kanun yararına bozmanın neden olduğu sosyoekonomik etkileri incelemek ve çeşitlimaliyet analizleri ile durum tespiti yapmaktır. Bu kapsamda çalışmada olağanüstü kanun yolu olan kanun yararınabozmanın kararlarının geriye yürümemesi nedeniyle mükellefle rin hak arama gayreti, ödenen vergi ve cezalar ile davasürecine bağlı işlem maliyetlerine katlandığına ulaşılmıştır. Bununla birlikte bu maliyetlerin kanun yararına bozmayakonu olan mahkeme kararlarına göre farklılıklar oluşturduğu gözlemlenmiştir. Kanun yararına bozmanın bu yapısınındeğiştirilmesi ve mükellef haklarının teslim edilerek hukuk devleti temelinin bir gereği olan hukuki güvenceninsağlanması önem arz etmektedir.

EFFECTS AND APPEAL FOR THE SAKE OF LAW IN FUNCTIONS OF TAX JURISDICTION

As the decision to disrupt the benefit of the law does not remove the legal consequences of the decision of the previously finalized authority, the right of the taxpayer, who is a party to the lawsuit and ruled in favor of the case, is not delivered and the function of maintaining the balance of interests and the function of providing tax justice is interrupted. The aim of this study is to examine the socioeconomic effects of tax law, which is an extraordinary legal remedy in tax jurisdiction, and to make due diligence with various cost analyzes. In this context, it was found that taxpayers endeavored to seek rights, paid taxes and penalties and transaction costs related to the litigation process due to the failure of the decisions to break the benefit of the law, which is an extraordinary legal remedy. However, it has been observed that these costs create differences according to court decisions subject to the appe al for the sake of law. It is important to change this structure of the distortion for the appeal for the sake of law and to provide legal guarantee which is a requirement of the rule of law by delivering the rights of taxpayers without delay.

PDF

___

Aksoy, Ş. (1990). Vergi yargısı ve Türk vergi yargısı sistemi. İstanbul: Filiz Kitabevi.
Ayyıldız, Y. (2015). Türk vergi yargısı; iş yükü ve etkinliği. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Bilge, N. (1965). Medeni yargılama hukuku dersleri. Ankara: Ajantürk Matbaası.
Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun. (1982, 1 Haziran). Resmî Gazete (Sayı: 17580). Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2576.pdf
Candan, T. (2006). Açıklamalı idari yargılama usul kanunu. Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları.
Danıştay Kanunu. (1982, 1 Haziran). Resmi Gazete (Sayı: 17580). Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2575.pdf
Danıştay Başkanlık Kurulu Kararı. (2016). Danıştay dava daireleri arasındaki iş bölümü kararı, (Karar No: 2016/72). Erişim adresi: https://www.danistay.gov.tr/kurumsal-5-dairelerin- isbolumu. html
Demirbaş, A. B. (2012). Vergi Yargılaması Hukuku’nun anayasal temelleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12, 257-312.
Erdem, T. (2014). İdari yargıda ve vergi yargısında istinaf. Vergi Sorunları Dergisi, 37(311), 19- 32.
Erdem, T. (2010). Vergi yargısında yürütmeyi durdurma kararlarının vergilendirme işlemler i ne etkileri. Vergi Sorunları Dergisi, 33(262), 115-138.
Ergün, Ç. E. (2006). Vergi yargılamasında re ‘sen araştırma ilkesi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 55(2), 66-89.
Hatipoğlu, C. (2007). Geçmişten bugüne Türk vergi yargısı. İÛHFM, 15(l), 85-126.
İdari Yargılama Usulü Kanunu. (1982, 1 Haziran). Resmi Gazete (Sayı: 17580). Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2577.pdf
Karakoç, Y. (1999). Vergi yargılaması hukukunun işlevleri. Vergi Dünyası Dergisi, 19(129), 84- 96.
Küçük, M., & Taşkın, M. (1999). Adli yargılama ile vergi yargılaması arasındaki kesin hüküm ilişkisi, (bağlayıcılık sorunu açısından teorik bir değerlendirme). Vergi Sorunları, 22(131), 110-125.
Öz, E., & Organ, İ. (2008). Vergi yargısının işlevlerine anayasal, yargısal ve mali bakış. Vergi Sorunları Dergisi, 31(233), 56-75.
Özkan, G. (2000). İdari usul. Danıştay Dergisi, 30(101), 132-158.
Özmen, S. (2011). Danıştay’ın vergi yargılamasındaki rolü. Vergi Sorunları Dergisi, 34(278), 97- 115.
Şenyüz, D., Yüce, M., & Gerçek, A. (2019). Vergi hukuku (genel hükümler). Bursa: Ekin Basım Yayın.
Tosuner, M., & Arıkan, Z. (2008). Vergi uyuşmazlıklarının idari aşamada çözümü ve Türk vergi yargısı. İzmir: Neşa Ofset ve Ambalaj.
Yıldız, S., & Bostan, M. K. (2017). Tarihsel süreç içerisinde Türk vergi yargısının geliş imi. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 10(7), 107-126.
Yılmaz, C. (2013). Türkiye’de vergi uyuşmazlıklarının yargısal çözüm yolu ve etkinliği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Yüksel, M. (2016). 6545 sayılı kanun ışığında vergi yargılama hukukunda kanun yararına temyiz. Vergi Sorunları, 39(328), 127-136.