Türkiye'de modernleşme süreci bağlamında oryantalist ve oksidentalist bakışlar

Oryantalizm kelimesi, Latincedeki “Doğu” anlamında “oriens” kelimesinden kaynaklanmaktadır. Said’e gore Batı, Doğunun gerçekliği ve batının romantik nosyonu arasındaki bir dikotomiyi meydana getirmiştir. Batı, tarihsel süreç içerisinde Orta Doğu ve Asya’ya önyargı ve ırkçı bakış açısıyla yaklaşmıştır.Orta Doğu ve Asya ise geri kalmış, kendi kültür ve tarihinden habersiz hale gelmiştir. Batı ise, bir kültür, tarih ve onlara vaat ettiği bir gelecek yaratmıştır. Türk modernleşmesi de bir dikotomiler dizisine (geleneksel-modern, din-bilim, imparatorluk-cumhuriyet) bağlı olarak ortaya çıkmış ve ikinci kavramlar (modernleşme-science ve cumhuriyet) birinciler (gelenek-din ve imparatorluk) üzerinde tercih edilir olmuştur. Bu çalışma, oryantalizm ve Oksidentalizm kavramları üzerinde durmakta ve Türk toplumunda modernleşme sürecinin “batılı” ve “doğulu” kesimlerinin nasıl oluştuğunu açıklamaya çalışmaktadır.

Orientalism and occidentalist viewpoints in the context of the modernizing process in Turkey

The word of orientalism, derives from the Latin “oriens”, which means "east”. According to Said, the West has created a dichotomy, between the reality of the East, and the romantic notion of the "Orient”. The Middle East and Asia are viewed with prejudice and racism. They are backward and unaware of their own history and culture. The West has created a culture, history, and future promise for them. Turkish modernity explicitly depends on a set of dichotomies (tradition-modernity, religion-science, and Empire-Republic) and implicitly favors the dichotomies second terms (modernity, science, and Republic) over the first (tradition, religion, and Empire). This study aims to examine, terms of orientalism and Occidentalism and how the process of modernization has created“western” and “eastern” social parts in Turkish society.

___

  • AHISKA, Meltem (2003), Occidentalism: The Historical Fantasy of the Modern, The South Atlantic Quarterly 102:2/3, Spring/Summer.
  • AHMAD, Feroz (2007), Modern Türkiye’nin Oluşumu, Çev. Yavuz Alogan, Kaynak Yayınları, 6. baskı, İstanbul.
  • AKTAR, Ayhan (2000), Varlık Vergisi ve Türkleştirme Politikaları, İletişim Yayınları, 1.baskı, İstanbul.
  • ÇORUK, Ali Şükrü (2007), Oryantalizm Üzerine Notlar, Sosyal Bilimler Dergisi, cilt:IX, sayı:2.
  • GÖLE, Nilüfer (2002), Batı Dışı Modernlik: Kavram Üzerine, Modernleşme ve Batıcılık, cilt no:3, İletişim Yayınları, 1. baskı, İstanbul.
  • GÖLE, Nilüfer (1998), Modernleşme Bağlamında İslami Kimlik Anlayışı, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik içinde, Ed. Sibel Bozdoğan, Reşat Kasaba, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • KAHRAMAN, Hasan Bülent (2002), İçselleştirilmiş, Açık ve Gizli Oryantalizm ve Kemalizm, Doğu-Batı sayı.20, Doğu Batı Yayınları, 2.baskı, Ankara.
  • KALİBER, Alper (2002), Türk Modernleşmesini Sorunsallaştıran Üç Ana Paradigma Üzerine, Modernleşme ve Batıcılık, cilt no:3, İletişim Yayınları, 1. baskı, İstanbul.
  • KARPAT, Kemal H (1967), Türk Demokrasi Tarihi: Sosyal, Ekonomik, Kültürel Temeller, İstanbul Matbaası, İstanbul.
  • KEYDER, Çağlar (1998), 1990’larda Türkiye’de Modernleşmenin Doğrultusu, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik içinde, Ed. Sibel Bozdoğan, Reşat Kasaba, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • KIM, Minjeong - Y. CHUNG, Angie, “Consuming Orientalizm: İmages of Asian/American Women in Multicultural Advertising, Qulitative Sociology Vol: 28, No: 1, Spring 2005
  • KONTNY, Oliver, “Üçgenin Temelini Yok Sayan Pythagoras: Oryantalizm ve Ataerkillik Üzerine”, Doğu-Batı: sayı:20, Doğu Batı Yayınları, 2.baskı, Ankara, 2002.
  • KÖKER, Levent (1993), Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • MAHÇUPYAN, Etyen (2005), İçimizdeki Öteki, İletişim Yayınları, 1.baskı, İstanbul.
  • MAKDİSİ, Ussama (2007), Osmanlı Oryantalizmi, Oryantalizm Tartışma Metinleri, Ed. Aytaç Yıldız, Doğu Batı Yayınları, Ankara.
  • MUTMAN, Mahmut (2002), Şarkiyatçılık/Oryantalizm, Modernleşme ve Batıcılık, cilt no:3, İletişim Yayınları, 1. baskı, İstanbul.
  • MUTMAN, Mahmut, (1999), “Oryantalizmin Gölgesi Altında: Batı’ya Karşı İslam”, Der: Keyman/Mutman/Yeğenoğlu, Oryantalizm, Hegemonya ve Kültürel Fark, İletişim Yayınları, İstanbul
  • OKUTAN, M. Çağatay (2004), Tek Parti Döneminde Azınlık Politikaları, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1.baskı, İstanbul.
  • SEVİL, Muharrem (1999), Türkiye’de Modernleşme ve Modernleştiriciler, Vadi Yayınları, Ankara.
  • SWANSON, Herb, (2004),“Said’s Orientalism and The Study of Christian Missions”, International Bulletin of Missionary Research, Vol.28 No.3, s.107.
  • YAVUZ, Hilmi (2002), Modernleşme: Parça mı, Bütün mü? Batılılaşma: Simge mi, Kavram mı?, Modernleşme ve Batıcılık, cilt no:3, İletişim Yayınları, 1. baskı, İstanbul.
  • YILDIZ, Yavuz G., (1995), Türk Aydını ve İktidar Sorunu, Türk Aydını ve Kimlik Sorunu içinde, Yay.Haz.Sabahattin Şen, Bağlam Yayınları,1.baskı, Ankara.
  • ZEYDANLIOĞLU, Welat (2008), The White Turkish Man’s Burden: Orientalism, Kemalism and the Kurds in Turkey, Chapter in Neo Colonial Mentalities in Contemporary Europe? Language and Discurse in the Construction of İdentities, edited by Guido Rings and Anne İfe, Cambridge Scholars Publishing.