Püskürtme Yöntemi ile Seramik Yüzeylerde Altın Lüster

Lüster, seramik ve cam alanında, camsı bir yüzeyin üzerindeki metal nano taneciklerden oluşan bakırımsı, altınımsı, yanardöner ince bir metalik film tabakasıdır. Tarihsel süreçte, macun lüsteri, sır içi lüsteri, rezinat lüsteri ve buharlaşma lüsterleri gibi çeşitli lüster teknikleri türetilmiştir ve uygulanmaktadır. Lüsterde altın rengi elde etmek için macun, sır içi ve rezinat lüster teknikleri uygulanmakta, gümüş, platin ve altın gibi değerli metal bileşikleri kullanılmaktadır. Bu çalışmada, lüster etkisini elde etmek için püskürtme yönteminin nasıl uygulandığı ve altın lüster etkisini daha ekonomik olan demir (III) klorürle nasıl elde edileceği araştırılmıştır. Araştırmalar için farklı seramik bünyelerden oluşan deneme plakaları hazırlanmıştır. Bu plakalar üzerinde zemin sırı, uygulama sıcaklığı ve uygulama yöntemleri gibi değişkenler araştırılmıştır. Sulu karışım olarak hazırlanan Demir (III) klorür, 550-850 °C’nin değişen aralıklarında farklı püskürtme yöntemleri kullanılarak uygulanmıştır. Tüm değişkenlere bağlı olarak deneme plakalar üzerinde elde edilen lüster etkisi değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, altın lüsteri elde etmek için yapılan denemelerde demir (III) klorürün, 650-750 °C aralığında pistole ile püskürtülerek homojen bir dağılım sağladığı görülmüştür. Opak beyaz ve saydam sır ile sırlanmış pişme rengi beyaz olan bünyeler üzerinde çok güçlü altınımsı yanardöner lüster etkisi elde edildiği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Seramik, Lüster, Püskürtme Lüsteri, Altın Lüster, Demir (III) klorür

Golden Lustre on Ceramics with Spraying Method

Lustre, in ceramics and glass field, is a thin, cupreous- golden iridescent film composed of metal nanoparticles on a glassy surface. During history, many lustres application methods have been revealed and applied like: Pigment lustres, In-glaze lustres, Resinate lustres, Fuming and Spray lustres.In order to obtain the gold color with the Luster technique, pigment luster, in-glaze lusters, and resinate lustres are applied, and precious metal compounds such as silver, platinum and gold are used.In this study, it was researched how the spraying method is applied to obtain the luster effect and how to obtain the gold-luster effect with the iron (III) chloride to make the luster technique more economical. Test tablets which made of different clays were prepared for the experiments. Variable factores such as base glaze, application temperature and application methods were experimented on these tablets. Iron (III) chloride prepared as an aqueous mixture, It was applied at varying intervals of 550-850 ° C using different spraying methods. The luster effect obtained on the test plates was evaluated based on all variable factores.As a result, iron (III) chloride showed a homogeneous distribution by spraying with pistole in the range of 650-750 °C. Very strong golden-iridescent luster effect was obtained on white opaque or white bodies which glazed with translucent glazes.

Keywords:

Ceramic, Lustre, Spry lustre, Golden Lustre, Iron (III) chloride,

PDF

___

Çizer, S. (2010a). Lüster tarihi tekniği sanatı. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
Çizer, S. (2010b). Lüster sempozyum kataloğu. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları web sitesinden erişildi: http://www.gsf.deu.edu.tr/gsf/dosya/luster.pdf.
Daly, G. (2012). Lustre handbook. Britannia: A&C Black Publishers Limited.
Fiske, M. (2014). Iridescent and manganese crystalline glazes from utah state university glaze calculation class technology of ceramics, glaze calc.
https://mattfiske.files.wordpress.com/2014/04/glaze-calc.pdf adresinden erişildi.
Matin, M. (2008). Nanoteknolojinin en eski yazısı, arayes ol javaher kitabı değildir. Iran, Tahran: Sharif Üniversitesi web sitesinden erişildi: http://www.civilica.com/Paper-DOMESTICTECH01-DOMESTICTECH01_019.html
Özalp, N. (2004). Rezinat lüsterlerinin araştırılması ve uygulanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Pradell, T., Molera J., Smith, A. D., & Tite, M. S. (2008). The invention of lustre: Iraq 9th and 10th centuries. Journal of Archaeological Science, 35(5), 1201 – 1215.
Sciau, P. (2012). Nanoparticles in ancient materials: the metallic lustre decorations of medieval ceramics. The Delivery Of Nanoparticles web sitesinden erişildi.
http://www.intechopen.com/books/the-delivery-of nanoparticles/nanoparticles-in-ancient-materials-the-metallic-lustre-decorations-of-medieval-ceramics.
Şölenay, E. (1995). 1000 °C’ de gelişebilen redüksiyonlu lüsterli sır araştırmaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Yıldızel, N. (2014). Sıriçi lüster uygulamaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.