Hollanda'da din-devlet ilişkileri ve klise-devlet ayrılığı

Hollanda, gerek geçmişte, gerekse de günümüzde, dezavantajlı muhtelif dinî topluluk bakımından bir sığınak rolü oynamıştır. Bu iklimin etkisiyle gelişen çoğulcu yapı, siyasal sistemin temel karakterini yaratmıştır. Sistemde var olan toplumsal kutuplar arasındaki denge arayışı, kilise ve devlet ayrılığının tesisini zorunlu kılmıştır. Bu makalede, Hollanda’daki din ve devlet ilişkileri modelinin tarihî kökleri ve günümüzdeki görünümü ele alınmıştır. Hollanda’daki dindevlet ilişkileri nosyonu ve kilise-devlet ayrılığı uygulaması analiz edilerek, bu ülkedeki siyasal sistemin çoğulcu karakteri ve bu karakterin etkisinde şekillenen model incelenmiştir.

Religion-state relations and the separation of church and state in the netherlands

Both in past and today the Netherlands has played a role of haven for the various disadvantaged religious groups. The pluralist structure which progressed depending on that climate, created the main character of the political system. Seeking a balance between political poles in the system made establishing the separation of church and state necessary. In this article the historical roots and present-day view of the Netherlands’ religion and state relations model was discussed. The pluralist character of the political system in this country and the conception of the separation of church-state which shaped under the influence of that character was studied by analysing the notion of religion-state relations and the practice of the separation of church-state in the Netherlands.

___

  • BIJSTERVELD, S. (2008). “Hollanda”. KÖSE, A. ve KÜÇÜKCAN, T. (Ed.), Avrupa Birliği Ülkelerinde Din-Devlet İlişkisi: Hukuki Yapı, Din Eğitimi, Din Hizmetleri, (135-150). İstanbul: İSAM Yayınları.
  • GLASTRA, F., SCHEDLER, P. ve KATS, E. (1998). “Employement Equity Policies in Canada and the Netherlands: Enhancing Minority Employement Between Public Controversy and Market Initiative”. Policy and Politics, 26 (2): 163-176.
  • HUTSON, J. H. (2007). Church and State in America: The First Two Centuries, New York: Cambridge University Press.
  • IRWIN, G. A. “The Dutch Political System”. KATUS, J. and VOLMER, W. F. (Eds.), Government Communication in the Netherlands. The Hague: Sdu Publishers.
  • İMGA, O. (2010). Amerika’da Din ve Devlet: Tarihî ve Felsefî Temeller, Ankara: Liberte Yayınları.
  • İMGA, O. (2005). “Hollanda’da Siyasi Partiler ve Siyasi İklimin Değişimi: Çokkültürlü Hoşgörü Ortamından İslam Karşıtlığı ve Asimilasyon Tartışmalarına”. Türkiye Günlüğü, 82 (Güz): 36-47.
  • LIJPHART, A. (1975). The Politics of Accomodation; Pluralism and Democracy in the Netherlands. USA: University of California Press.
  • MAAR, M. (1997). Political Parties and Party Systems, Comparative Approaches and the British Experience. London: Routledge.
  • MARTIN, J. P. (2003). “Hollanda’da Dinî Akımlar ve Hümanizm”. BAUBÉROT, J. (Ed.), Avrupa Birliği Ülkelerinde Dinler ve Laiklik (Çev. ARABACI, F.). (147-160). İstanbul: Ufuk Kitapları.
  • MONSMA, S. V. ve SOPER, C. J. (2005). Çoğulculuğun Meydan Okuması: Beş Demokraside Kilise ve Devlet (Çev. SAMBUR, B.). Ankara: LDT Yayını.
  • REICHLEY, J. A. (1985), Religion in American Public Life. Washington D.C.: The Brookings Institution.
  • THE CONSTITUTION OF THE KINGDOM OF THE NETHERLANDS, http://www.minbzk.nl/contents/pages/6156/grondwet_UK_6- 02.pdf> (Erişim: 15.03.2009).
  • THE WORLD FACTBOOK: NETHERLANDS, https://www.cia.gov/library/publications/the-world- factbook/geos/nl.html> (Erişim: 02.03.2009).
  • TORFS, R. (1996). “Church and State in France, Belgium, and the Netherlands: Unexpected Similarities and Hidden Differences”. Brigham Young University Law Review, 1996 (4): 945-971.
  • YÜKLEYEN, A. ve KURU, A. T. (2006). Avrupa’da İslam, Laiklik ve Demokrasi: Fransa, Almanya ve Hollanda. İstanbul: TESEV Yayınları.