1789 SONRASINDAN GÜNÜMÜZE DANS TEMALI AFİŞ TASARIMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

1798 yılında taş baskı (litografi) tekniğinin icadı ile ortaya çıkan farklı bir mecra olan afiş, geçirdiği süreç içerisindekuşkusuz pek çok farklı konunun sergilenmesine öncülük etmiştir. Zamanla farklı baskı tekniklerine doğru yol alansüreç içerisinde gelişim göstermiştir. Tarihte elde edilen ilk örneklerinin önemli bir çoğunluğunda en sık rastlanantemalardan biri olan “Dans” temas ı, afiş sanatçılarının en çok ürün verdiği konu olarak öne çıkmaktadır. Litografibaskı tekniğinden 1980 sonrasında ise post modern eğilimler ve bilgisayarın devreye girmesine kadar tüm tasarımlarınüretim süreçlerini doğrudan etkilenmiş, öznel üslupların artmasını tetiklemiştir. Farklı ülkelerin 1789’dan 2000’liyıllara değin sanatçıların afiş anlamında ürettikleri 350 görselin içerisinden bulundukları dönemin tasarım dilini en iyianlatan 22 eserin gruplandırılarak incelemeleri yapılmıştır. Elde edilen eserler, afiş anlamında taş baskı tekniğinin ilkdefa ortaya çıktığı Fransa ile başlatılarak, grafik anlamında Dünya’da gelişen görsel dillerin ve üslupların izini sürerekilerletilmiştir. Bu anlamda Amerika, İngiltere, Avusturya, İskoç ya, Almanya, İtalya ve Türkiye gibi ülkelere aittasarımcılar; Jules Cheret, Toulouse Lautrec, Alphonse Mucha, Leonetto Capiello, Kate Sampson, Armin Hofmann,Gülümser Aral Üretmen ve bazı anonim tasarım çalışmaları incelenmiştir. Seçilen sanatçıların öncülüğünü yaptığıçalışmalar dünyada pek çok ülkenin sanatçılarının eğlence kültürü açısından önemli afiş örnekleri ortaya çıkarmasın ısağlamıştır. Bu çalışmalar günümüz çağdaş sanatlar alanının önemli grafik tasarım örnekleri olmuşlardır. Bu noktadanhareketle, Dünya’da meydana gelen önemli olayların, sosyal ve kültürel değişimlerin afişlere tasarım dili anlamınd ayansımalarının incelenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma içerisinde, bugüne kadar afiş konusundayapılmış grafik tasarım araştırmalarına “dans” teması üzerinden yeni bir perspektif çizilmesine özen gösterilmiştir.

“DANCE” THEME POSTER DESIGNS FROM 1789 TO CONTEMPORARY

In 1798 lithography which emerged with the invention of the different printing technique for poster art, with its own progress was leaded various subjects’ displaying. After that time, its process carries towards the development of new and saving printing techniques. In the first samples of that posters, artists prefer to make some designs a significant majority of “dance” theme. From lithography to 1980s, the postmodernist trends and the introduction of the computer directly influenced the design of all production processes, has triggered the rise of subjective styles. From 1789 to 2000s, from 350 selected 22 art pieces which are expressive design history ideally, designed by poster artists of various countries, grouped and examined. This study initialized France which is first country using lit hography, move forward to world’s important design styles and visual languages. In this sense, examined artists were; Jules Cheret, Toulouse Lautrec, Alphonse Mucha, Leonetto Capiello, Kate Sampson, Armin Hofmann, Gülümser Aral Üretmen and some anonym works from USA, England, Austria, Scotland, Germany, Italy and Turkey. These artist’s poster works’ leading role created an importance in the entertainment culture of the world. These selected art pieces are significant examples of contemporary art in graphic design. From this point of view, the aim of this research is; crucial events and how these social and cultural changes reflected various poster design styles of the world, were investigated and analyzed. Research includes a new perspective of poster researches of graphic design on the subject of “dance” theme.

___

  • Ades, D. (1984). The 20th-century poster: design of the Avant-Garde. New York: Abbeville Press.
  • Akdenizli, F. (2008). 1960 sonrası Türk grafik tasarımında ulusal üslup sorunsalı. Yayınlanma mış sanatta yeterlilik tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • And, M. (2004). Türk tiyatro tarihi: başlangıcından 1983’e. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Artmonsky, R. (2012). The pleasures of printing. London: Artmonsky Arts.
  • Artmonsky, R. (2013). Designing women: women working in advertising and publicity from the 1920s to the1960s. London: Artmonsky Arts.
  • Bestley, R., & Noble, I. (2002). Up against the wall: International poster design. Hove: Roto Vision.
  • Binder, J. (1934). Colour in advertising. London: The Studio.
  • Bradshaw, P. V. (1926). Art in advertising. London: John Lane.
  • Branaghan, S., & Chibnall, S. (2006). British film posters, an illustrated history. London: BFI Publishing.
  • Clemence, W. (1930). Manual of postercraft. London: Blandford Press.
  • Cuppleditch, D. (1994). The London sketch club. Middlesbrough: Alan Sutton Publishing.
  • Edge, K. (1991). The art of selling songs: graphics for the music business. London: Futures Publications.
  • Evans, M., & Palmer-Edwards, P. (2010). The art of British rock: 50 years of rock posters, Flyers and Handbills. London: Francis Lincoln.
  • Farren, M. (1976). Get on down: a decade of rock and roll posters. London: Big O Publishing.
  • Gallo, M. (1974). The poster in history. London: Hamlyn Publishing Group.
  • Gossop, R.P. (1927). Advertising design. London: Chapman & Hall Ltd.
  • Kobal, J. (1973). 50 years of movie posters. London: Hamlyn Publishing Group
  • Lupton, E, (2015). How posters work. New York: Cooper Hewitt.
  • Mott, T., & Greeves, S. F. (2010). Loud flash: British punk on paper. London: Haunch of Venison.
  • Sheldon, C. (1927). Poster advertising. Leeds: Sheldons Ltd.
  • Sheldon, C. (1937). A History of poster advertising. London: Chapman & Hall.
  • The grattan book of famous British Posters 1889-1970. (1970). Banbury: Grattan.