Türkiye'deki Olası Lojistik Üs Yerlerinin Seçilmesi İçin Karşılaştırmalı Bir Analiz

Türkiye, Asya ve Avrupa arasında büyük bir jeopolitik konuma sahip olduğundan, konumu lojistik operasyonlar için önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada, Türkiye'de kurulması muhtemel bir lojistik üs için önceden tanımlanmış lokasyonları değerlendirmek amaçlı karşılaştırmalı bir analiz yapılmaktadır. Küresel ticaretin rekabet avantajını elde etme gerekliliklerini yerine getirmek için, lojistik üs kurma kararları altyapı, talep, dış çevre, arz, ekonomi ve topoğrafik konum gibi çeşitli faktörlerden etkilenir. Bu çalışma, uzman görüşleri alındıktan sonra sonra karar kriterlerini ve olası alternatif yerleri saptamaktadır. Türkiye bir yarımada olduğundan, deniz ulaşımına öncelik verilerek, denize erişimi olan olası altı şehir belirlenmiştir. Verilen kriterler çerçevesinde lojistik üs oluşturma kararları için en iyi seçeneği belirlemek amacıyla analitik hiyerarşi süreci yöntemi uygulanmaktadır. Sonuçta belirlenen alternatiflerden lojistik üs için en iyi seçeneğin İstanbul olduğu tespit edilmiştir. Bursa’nın İstanbul’dan sonra daha öncelikli olması beklenirken, Karadeniz’in merkezi ve ulaşım yollarının kesişim noktası oluşundan dolayı uzmanlar tarafından Samsun ikinci olarak tercih edilmiştir.

A Comparative Analysis for Selecting Possible Logistics Base Locations in Turkey

Turkey has a great geopolitical position located between Asia and Europe, its location plays a significant role forlogistics operations. In this study, we consider a comparative analysis to evaluate the predefined locations forpossible logistics bases in Turkey. In order to fulfill the requirements of global trade to obtain a competitiveadvantage, decisions on a logistics base development are influenced by several factors such as infrastructure,demand, external environment, supply, economy and topographical location. This study determines decisioncriteria and possible alternative locations after conducting several expert consultations. Since Turkey is apeninsula, six possible cities that have access to the sea are determined by prioritizing the maritime transportation.An analytical hierarchy process method is implemented to select the best option for the logistics base decisionsunder given criteria. As a result, it is determined that Istanbul is the best option for logistics base. While Bursa isexpected to be a top priority after Istanbul, Samsun is preferred by the experts as the second option because it isthe intersection point of the Black Sea and the transportation routes.

PDF

___

[1] Council of Supply Chain Management Professionals (CSCMP) Supply Chain Management Definitions and Glossary, August 2013.
[2] Akın, E. 2012. Türkiye, Lojistik Üs Olabilir. http://www.turkishtimedergi.com/genel/turkiyelojistik- us-olabilir/( Erişim Tarihi: 04.01.2019).
[3] Çevik, S., Kaya, S. 2010. Türkiye’nin Lojistik Potansiyeli ve İzmir’in Lojistik Faaliyetleri Açısından Durum (SWOT) Analizi: İZTO Ar-Ge Bülten, Kasım.
[4] Kılınç, N. 2005. Türkiye’nin Bulunduğu Bölge İtibariyle Lojistik Üs Olma Potansiyeli: Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi, Eylül.
[5] Ma, L., Huang, T. 2008. System Dynamics Analysis on the Evolution of Logistics Cluster, In Service Operations and Logistics, and Informatics, vol. 2, 2853-2857.
[6] Saraçoğlu, C. 2017. Türkiye Lojistik Üssü. https://www.yenisafak.com/ekonomi/turkiyelojistik- ussu-2649077 (Erişim Tarihi: 04.01.2019).
[7] Karataş, İ.A. 2017. Bazı Avrupa Ülkeleri ile Türkiye’nin Lojistik Sektörünün Karşılaştırmalı Analizi, Journal of Academic Approaches, vol. 8(1), 1- 22.
[8] Kara, M., Tayfur, L., Basık, H. 2009. The Importance of Logistics Centers in Global Trade and Turkey, Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute, vol. 6(11), 69-84.
[9] Bayraktutan, Y., Özbilgin, M. 2014. The Determination of Logistic Center Investment Levels of The Cities in Turkey By Using Fuzzy Logic, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 43, 1-36.
[10] Uzunkaya, Ö. 2014. Türkiye’de Lojistiğin Yarını. http://lojistikkulubu.ist/turkiye-de-lojistigin-yarini (Erişim Tarihi: 04.01.2019).
[11] Öner, S. 2014. Dünyada ve Türkiye’de Lojistik Sektörü. https://webnak.com.tr/blog/lojistiksektoru (Erişim Tarihi: 04.01.2019).
[12] Kutlu, S., Gür, F.A. 2008. Lojistik Master Planı ve Bir Lojistik Üs Olarak Türkiye, Mevzuat Dergisi, vol. 11(129), 1306-1306.
[13] Emre, A. 2014. Dünyada ve Türkiye’de Lojistik Üs Mevzuatı. http://www.lojistikhatti.com (Erişim Tarihi: 04.01.2019).
[14] Daşkan, E.S. 2016. Türkiye’de Lojistik Sektörünün Gelişi ve Gelecek Öngörüleri: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü, Tartışma Metinleri, Working Paper Series.
[15] Erkan, B. 2014. Logistics Sector and Competitiveness in Turkey: ASSAM International Refereed Journal, vol. 1(1), 44 – 65.
[16] Aydın, G.T., Öğüt, K.S. 2008. Lojistik köy nedir?: 2. Uluslar arası Demiryolu Sempozyumu, İstanbul, 2, 1439-1448.
[17] Yücel, A. N. 2016. Türkiye'de Lojistik Merkez Kavramı. https://tr.linkedin.com/pulse (Erişim Tarihi: 04.01.2019).
[18] Chen, X., Zhou, M. 2010. Design and Simulation of a Logistics Network for a Telecom Products Supply Application: a Case Study, International Journal of Industrial Engineering, 17(2), 80-91.
[19] Gui, S., Zhu, Q., Lu, L. 2005. Area Logistics System Based on System Dynamics Model, Tsinghua Science &Technology, 10(2), 265-269.
[20] Şen, İ.K. 2014. Lojistik Faaliyetlerin Yönetimi ve MaliyetlemeYaklaşımları, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 83-106.
[21] Çınar, H. 2011. Lojistik üs: Türkiye. https://www.dunya.com/kose-yazisi/lojistik-usturkiye/ 9679 (Erişim Tarihi: 04.01.2019).
[22] Burmaoğlu, S. 2012. Ulusal İnovasyon Göstergeleri ile Ulusal Lojistik Performansı Arasındaki İlişki: AB Ülkeleri Üzerine Bir Araştırma: Ege Akademik Bakış, 12(2), 193-208.
[23] Sofyalıoğlu, Ç., Kartal, B. 2013. Türkiye ve Avrasya Ekonomi Topluluğu Ülkelerinin Lojistik Performans İndekslerinin Karşılaştırılması ve Bazı Çıkarımlar, International Conference on Eurasian Economies, 524-531.
[24] Ateş, İ., Işık, E. 2010. Türkiye’de Lojistik Hizmetlerinin Gelişiminin İhracattaki Büyümeye Etkileri, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(1), 99-106.
[25] Çekerol, G.Ş., Kurnaz, N. 2011. Küresel Kıriz Ekseninde Lojistik Sektörü ve Rekabet Analizi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 47-59.
[26] Tutar, E., Tutar, F., Yetişen, H. 2009. Türkiye'de Lojistik Sektörünün Gelişmişlik Düzeyinin Seçilmiş AB Ülkeleri (Romanya ve Macaristan) ile Karşılaştırmalı Bir Analizi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2009 (2), 190-216.
[27] Sahin, B., Senol, Y.E. 2015. A Novel Process Model for Marine Accident Analysis by Using Generic Fuzzy- AHP Algorithm, The Journal of Navigation, 68(1), 162-183.
[28] Dağdeviren, M., Akay, D., Kurt, M. 2004. İş Değerlendirme Sürecinde Analitik Hiyerarşi Süreci ve Uygulaması, Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(2), 131-138.
[29] Sahin, B. 2014. Route Selection Problem in the Arctic Region for the Global Logistics Industry, Global Logistics Management, 105.
[30] Şahin, B., Yazır, D. 2019. Uzmanlık Katsayılarının Belirlenmesinde Kullanılan Farklı Yaklaşımların Geliştirilmiş Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci Metodu Üzerindeki Etkilerinin Analizi, Journal of the Faculty of Engineering & Architecture of Gazi University, 34 (1), 89-102.
[31] Kuruüzüm, A., Atsan, N. 2001. The Analytic Hierarchy Process Approach and Its Applications in Business, Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 83-105.
[32] Toksarı, M. 2007. Analitik Hiyerarşi Prosesi Yaklaşımı Kullanılarak Mobilya Sektörü için Ege Bölgesi’nde Hedef Pazarın Belirlenmesi, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim Ekonomi Dergisi, 14(1), 171–180.
[33] Adıgüzel, O . 2 009. P ersonel S eçiminin A nalitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemiyle Gerçekleştirilme, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 243-251.
[34] Sahin, B., Yip, T.L. 2017. Shipping Technology Selection for Dynamic Capability Based on Improved Gaussian Fuzzy AHP Model, Ocean Engineering, 136, 233-242.
[35] Oğuzlar, A. 2007. Analitik Hiyerarşi Süreci ile Müşteri Şikâyetlerinin Analizi, Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (14), 122-134.
[36] Sahin, B. 2017. Consistency Control and Expert Consistency Prioritization for FFTA by Using Extent Analysis Method of Trapezoidal FAHP, Applied Soft Computing, 56, 46-54.
[37] Yaralıoğlu, K. 2001. Performans Değerlendirmede Analitik Hiyerarşi Proses, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 129- 142.
[38] Sahin, B., Kum, S. 2015. Risk Assessment of Arctic Navigation by Using Improved fuzzy-AHP Approach, International Journal of Maritime Engineering, 157(4), 241-250.
[39] Sahin, B., Senol, Y.E., Bulut, E., Duru, O. 2015. Optimizing Technology Selection in Maritime Logistics, Research in Logistics & Production, 5(3), 299-309.
[40] Saaty, T.L. 2000. Fundamentals of Decision Making and Priority Theory with Analytic Hierarchy Process, AHP Series, Vol: 6, RWS Publications.
[41] Yüksel, İ., Akın, A. 2006. Analitik Hiyerarşi Proses Yöntemiyle İşletmelerde Strateji Belirleme, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 254-268.
[42] Sahin, B. 2019. Route Prioritization by Using Fuzzy Analytic Hierarchy Process Extended Dijkstra Algorithm, Journal ETA Maritime Science, 7(1), 3-15.
[43] Dündar, S., Ecer, F. 2008. Öğrencilerin GSM Operatörü Tercihinin Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemiyle Belirlenmesi, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim Ekonomi Dergisi, 15(1), 195–205.
[44] Şenol, Y.E., Sahin, B., Kum, S. 2013. Marine Accident Analysis by Using Pairwise Comparison, Journal of ETA Maritime Science, 1(2), 59-64.
[45] Saaty,T.L. 1980. The Analytic Hierarchy Process, Mc. Graw Hill, USA
[46] Saaty, T.L. 1985. Analytical Planning, RSW Publication