KURTUBÎ TEFSİRİ’NİN MUKADDİMESİNİN TEFSİR İLMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Kur’an’ın anlaşılmasını sağlamak için yazılan tefsir kitaplarının içeriği kadar mukaddimeleri de ilmî değer taşımaktadır. Kimi müfessirler tefsirlerinin mukaddimelerinde, eserlerinde takip edecekleri metodu ve eseri yazış sebeplerini belirttikleri gibi tefsir usûlüne ve Kur’an İlimleri’ne dair bilgiler de vermektedirler. Hacminin büyüklüğü, muhtevasının kaynak olacak derecede geniş olması itibariyle, Kurtubî de bunlardan biri, hatta en önde gelenlerindendir. Bundan dolayı, tefsirin mukaddimesini, tefsir ilminde taşıdığı değerlendirmesini makalemizde işlemeyi uygun gördük.

EVALUATION OF THE INTRODUCTION OF QURTUBI’S COMMENTARY IN POINT OF EXEGESIS

Introductions of Tafseer studies which are edited in order to understand the Quran are scientifically significant as well as their context. Some of mufassirs give information about methods and reasons of their studies in the introductions. They also briefy mention Tafseer methodology and the sciences of Quran. Qurtubî’s tafseer is one of the prominent Tafseer studies with regard to characteristics stated above. The study is also fairly large volume and has valuable context. Thus the present study aims to address the place of introduction of Qurtubî’s tafseer in the science of Tafseer.

___

  • Abdullah b. Abbas. Mesâilü Nâfi’ b. el-Ezrak. Thk. Muhammed Ahmed ed-Dâlî. Limasol: el-Ceffân el-Câbî, 1413/1993.
  • Abdürrezzak b. Hemmâm es-San’ânî. el-Musannef fi’l-Hadîs. Thk. Abdurrahman el-A’zamî. Beyrut: el-Mektebü’l-İslâmî, 1403/1982.
  • Ahmed b. Hanbel. el-Müsned. Müessesetü Kurtuba, Kahire, trs..
  • Akdemir, Salih. Cumhuriyet Dönemi Kur’ân Tercümeleri. Ankara: Akid Yayınları, 1989.
  • Altıkulaç, Tayyar. “Kurtubî, Muhammed b. Ahmed”. Ankara: DİA, 2002.
  • Atik, M. Kemal. “Endülüs ve Kur’an İlimlerindeki Yeri”, Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Sayı: II, Kayseri: 1985.
  • Aydın, Zeynel Abidin. Hz. Osman ve Sonraki Dönemde Kur’ân’ın Metinleşme Târihi. (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara: 2008.
  • Bağdatlı İsmail Paşa. Hediyyetü’l-Ârifîn Esmâü’l-Müellifîn ve Âsârü’l-Musannifîn. İstanbul: 1951.
  • Bayrakçı, Nizamettin. Taberî Tefsiri Mukaddimesinin Kur’ân İlimleri Açısından İncelenmesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Konya: 2010.
  • Bayram, Abdullah. Kurtubî ve Fıkhî Tefsiri. (Basılmamış Doktora Tezi). Bursa: 2008.
  • el-Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. Hüseyn. Şuabu’l-Îmân. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1423/2003.
  • Bilmen, Ömer Nasuhi. Tefsir Tarihi. Ankara: Örnek Matbaası, 1955.
  • Birışık, Abdülhamit. İ’râbü’l-Kur’ân”, DİA. İstanbul: 2000.
  • Birışık, Abdülhamit. “Kıraat”, DİA. Ankara: 2002.
  • Brockelmann, Carl. Geschichte der Arabischen Litteratur. E. J. Brill, Leiden: 1938.
  • Brockelmann, Carl. Geschichte der Arabischen Litteratur Erster Supplementband. E. J. Brill, Leiden: 1937.
  • el-Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail. el-Câmiu’s-Sahîh. Thk. Mustafâ Deyb el-Buğâ. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1407/1987.