Yasemin GÜMÜŞ ŞEKERC, HANDAN TERZİ, YETER KİTİŞ, Canan BİRİMOĞLU OKUYAN

Sekizinci Sınıf Öğrencilerine Bilişsel Davranışçı Yaklaşıma Göre Uygulanan Öfke Kontrol Programının Etkinliği

Giriş: Öfke, ergenlerde görülen önemli duygusal tepkilerden biridir.Amaç: Araştırma sekizinci sınıf öğrencilerine bilişsel davranışçı yaklaşıma göre uygulanan öfke kontrol programının etkinliğinin belirlenmesi amacıyla yapılmış, müdahale çalışmasıdır.Yöntem: Araştırmanın evrenini bir ortaokulun sekizinci sınıfında öğrenime devam eden 261 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmanın verilerini toplamak için, Kişisel Bilgi Formu ve Sürekli Öfke-Öfke İfade Tarzı Ölçeği (SÖÖTÖ) kullanılmıştır. Araştırma örnekleminin oluşturulması amacıyla öğrencilere SÖÖTÖ uygulanmış; ön test ölçümünden ortalamanın üzerinde puan alan 40 öğrenci randomizasyon yöntemiyle seçilerek müdahale grubu oluşturulmuştur. Seçilen öğrenciler üç gruba ayrılarak yedi hafta süre ile ortalama 40-45’er dakikalık bilişsel davranışçı yaklaşım teknikleri doğrultusunda hazırlanmış olan “Öfke Kontrol Programı”na dâhil edilmişlerdir. Uygulama bittikten sonra öğrencilere SÖÖTÖ tekrar uygulanmıştır.Bulgular: Öğrencilerin sürekli öfke puanları eğitim programı öncesi 20.5±7.55; program sonrası 14.37±2.18; öfke içe vurum puanları program öncesi 13.82±3.66; program sonrası 13.40±3.24; öfke dışa vurum puanları program öncesi 15.20±4.21, program sonrası 15.32±2.95; öfke kontrolü puanları program öncesi 15.95±4.86; program sonrası 27.52±4.67 olarak bulunmuştur.Sonuç: Araştırma bulgularına göre öğrencilerin eğitim programı öncesi ve sonrası puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Öfke Kontrol Programı, Bilişsel Davranışçı Yaklaşım, Ergen, Öfke, Hemşire

Anger Control Program’s Effectiveness Applied to Eighth Grade Students According to Cognitive-Behavioural Approach

Background: Anger is an expression of emotion in response to unfulfilled expectations, unsatisfied wishes, and unwanted results. Anger is one of the important emotional reactions seen in adolescents. Anger in adolescence is defined as an important and common problem that has negative consequences for both the individual and the society. Objectives: This intervention study was applied to eighth grade students according to cognitive-behavioral approach in order to determine anger control programs’ effectiveness. Methods: The research sampling of the study was constituted of 40 eight grade secondary school students, which is located in Gölbaşı, Ankara. A personal information questionnaire and The Trait Anger-Anger Expression Scale have been used for collecting data. To compose the intervention group, 40 of the students who got points more than average from the scale’s pre-test measurement were taken into the sample by randomization method. The selected students were grouped into three and they were included into an Anger Control Program, prepared according to the cognitive behavioral approach techniques, for seven weeks in 40-45 minutes sessions each. After the program, The Trait Anger-Anger Expression Scale was applied again to the students. Results: It was determined that the average of the students' continuous anger subscale decreased according to the pre-application and the difference was statistically significant (p = .000). The difference between pre-training mean scores and post-training mean scores in anger subscale and anger external subscale scores was not statistically significant (p < .050). However, the mean score of anger control increased significantly compared to before the application and the difference was statistically significant (p = .000). Conclusion: In conclusion, the anger expression scores have decreased, the anger control scores have increased and the difference between both sub-scales’ pre and post-test scores have been determined as statistically significant at the end of the program. In this context the anger control program, implemented according to the cognitive behavioral approach techniques, has been concluded as an effective method to manage anger control for the eighth grade students. It is suggested that the training of the students aiming at anger control should be monitored through the studies to be done

Keywords:

Anger Control Program, Cognitive Behavioral Therapy, Teenager, Anger, Nurse.,

___

Chin, L. S., & Ahmad, N. S. (2014). Effect of anger management module using cognitive behavioral therapy (CBT) on anger expression among the adolescents in secondary school. Journal Psikologi Malaysia, 27, 25-39.
Cole, R. L., Treadwell, S., Dosani, S., & Frederickson, N. (2013). Evaluation of a short-term, cognitive-behavioral intervention for primary age children with anger-related difficulties. School Psychology International Journal, 34 (1), 82-100.
Currie, M., & Startup, M. (2012). Doing anger differently: Two controlled trials of percussion group psychotherapy for adolescent reactive aggression. Journal of Adolescence, 35, 843-853.
Çivilidağ, A. & Cooper, T. H. (2013). Ergenlerde siber zorba ve öfkenin incelenmesi üzerine bir araştırma: Niğde ili örneği. International Journal of Social Science, 6 (1), 497-511.
Deffenbacher, J. L. (2008). Anger, aggression, and risky behavior on the road: A preliminary study of urban and rural differences. Journal of Applied Social Psychology, 38 (1), 22-36.
Duran, Ö., & Eldeleklioğlu, J. (2005). Öfke kontrol programının 15 ve 18 yaş arası ergenler üzerindeki etkililiğinin araştırılması. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (3), 267-280.
Edmonson, B. C. & Conger, J. C. (1996). A review of treatment efficacy for individuals with anger problems: Conceptual, assessment and methodological issues. Clinical Psychology Review, 16 (3), 251-275.
Fossum, S., Handegård, B. H., Adolfsen, F., Vis, S. A., & Wynn, R. (2016). A meta-analysis of long-term outpatient treatment effects for children and adolescents with conduct problems. Journal of Child and Family Studies, 25 (1), 15-29.
Galitz, T., & Robert, D. (2014). Governing bullying through the new public health model: Foucaultian analysis of a school anti-bullying programme. Critical Public Health Journal, 24 (2), 195-182.
Görgü, N., & Sütçü Tekinsav, S. (2015). İşlevsel olmayan öfkenin tedavisinde bilişsel davranışçı grup terapisi etkililiği: Sistematik bir gözden geçirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8 (1), 129-143.
Hahn, R., Fuqua-Whitley, D., Wethington, H., Lowy, J., Crosby, A., Fullilove, M., et.al. (2007). Effectiveness of universal school-based programs to prevent violent and aggressive behavior: A systematic review. American Journal of Preventive Medicine, 33 (2), 114-129.
Henwood, K. S., Chou, S., & Browne, K. D. (2015). A systematic review and meta-analysis on the effectiveness of CBT informed anger management. Aggression and Violent Behavior Journal, 25, 280-292.
Kelleci, M., Avcı, D., Erşan, E., & Doğan, D. (2014). Bilişsel davranışçı tekniklere dayalı öfke yönetimi programının lise öğrencilerinin öfke ve atılganlık düzeylerine etkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 15, 296-303.
King, K. K. (2014). Violence in the school setting: A school nurse perspective. The Online Journal of Issues in Nursing, 19, 1, 4.
Lochman, J. E., Palardy, N. R., McElroy, H. K., Phillips, N., & Holmes, K. J. (2004). Anger management interventions. Journal of Early and Intensive Behavior Intervention, 1 (1), 47.
Lochman, J. E., Power, N. R., Clanton, N., & McElroy, H. K. (2006). Anger and aggression National Association of School Psychologists, 115-127.
Mackay, C. H., Barkham, M., & Styles, W. (1998). An anger event in psychodynamic-interpersonal therapy. Journal of Counseling Psychology, 45 (3), 279-289.
Öz, F. S., & Aysan F. (2008). Öfke yönetimi eğitiminin ergenlerde öfke ile başa çıkma ve iletişim becerilerine etkisi. International Online Journal of Educational Sciences, 1 (3), 343-369.
Özer, K. (1994). Sürekli öfke ve öfke ifade tarzı ölçekleri ön çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9 (31), 26-35.
Sağlık Bakanlığı. (2010, Mart). Hemşirelik yönetmeliği (No. 27515). Türkiye.
Sağlık Bakanlığı (2015, Şubat) Toplum sağlığı merkezi ve bağlı birimler yönetmeliği (No. 292585). Türkiye.
Savaşır, I., & Şahin, N. H. (1997). Bilişsel davranışçı terapilerde değerlendirme: sık kullanılan ölçekler. (ss.9.). Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
Sezen, B., & Bedel, A. (2016). Müzakere ve arabuluculuk eğitiminin ergenlerin kişiler arası problem çözme yaklaşımlarına ve öfkelerine etkisinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 40 (182), 63-75.
Spielberger, C. D., Jacobs, G., Russell, S., & Crane, R. S. (1983). Assessment of anger: The state-trait anger scale. Advances in Personality Assessment, 2, 159-187.
Sukhodolsky, D. G., Kassinove, H. V., & Gorman, B. C. (2004). Cognitive behavioural therapy for anger in children and adolescents: A meta analysis. Aggression and Violent Behaviours Journal, 9, 247-269.
The Leap Series. (2011). Anger: Managing the volcano within (1rd ed., pp.4-12). India: Leadstart.
Tosun, U. (2014). Anger management of students for a peaceful school environment: the group studies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 159, 686-690.
Türk, F., Hamamcı, Z. (2016). Bilişsel-Davranışçı Yaklaşım’a dayalı olarak uygulanan öfke kontrolü programlarının etkililiğinin değerlendirilmesi: Bir meta-analiz çalışması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9, 43, 1522-1528.
Türkiye Büyük Milet Meclisi Araştırma Komisyonu. (2007). Türkiye’de ortaöğretime devam eden öğrencilerde ve ceza ve infaz kurumlarında bulunan tutuklu ve hükümlü çocuklarda şiddet ve bunu etkileyen etkenlerin saptanması. Araştırma Raporu, Ankara, 56-58.
World Health Organization. (2014). Global status report on violence prevention. Retrived November 13, 2014 from http://www.who.int/violenceprevention/publications