Hemşirelik Öğrencilerinin Klinik Performanslarına İlişkin Öz- Yeterliklerinin İncelenmesi

Giriş: Hemşirelik eğitiminin değerlendirilmesinde, öğrencilerin klinik performanslarına ilişkin öz-yeterlik durumlarının değerlendirilmesi önemlidir. Amaç: Bu araştırma, İzmir’deki bir hemşirelik fakültesi’nde öğrenim gören hemşirelik öğrencilerinin klinik performanslarına ilişkin öz-yeterliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmış tanımlayıcı bir çalışmadır. Yöntem: Araştırma 1 Nisan–31 Mayıs 2018 tarihleri arasında, İzmir’deki bir hemşirelik fakültesi’nde 2., 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören öğrencilerde yapılmıştır. Araştırma için ulaşılabilen, araştırmaya katılmayı kabul eden 241 öğrenci araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında; “Birey Tanıtım Formu” ve “Klinik Performansta Öz-Yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler, SPSS 22.0 programında, Mann Whitney U Testi, Kruskal-Wallis Testi ve Spearman Sıra Farkları Korelasyon Analizi testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin Klinik Performansta Öz- Yeterlik Ölçeği madde puan ortalamaları toplam ölçekte 80.21 ± 12.99, veri toplamada 81.05 ± 12.85, tanılama ve planlamada 78.13 ± 14.85, uygulamada 82.26 ± 13.52 ve değerlendirmede 78.22 ± 16.14 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin cinsiyetine göre Klinik Performansta Öz- Yeterlik Ölçeği toplam ölçek ve alt boyut puanları incelendiğinde, toplam ve alt boyut puan ortancaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı, 4. sınıfların toplam ölçekte ve bütün alt boyutlardaki öz-yeterlik puan ortalamalarının 2. ve 3. sınıflardan daha yüksek olduğu (p = .000) bulunmuştur. Öğrencilerin akademik not ortalamasıyla Klinik Performansta Öz Yeterlik Ölçeği puan ortalamaları arasında istatistiksel açıdan pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki (r = .24) saptanmıştır. Sonuç: Öğrencilerin klinik performansta öz yeterlilik algılarının ortalamanın üzerinde olduğu, bu sonucun öğrenim görülen sınıftan etkilenirken, cinsiyetin klinik performansa ilişkin öz yeterlik algısını etkilemediği görülmüştür.

Examination of Nursing Students’ Self Efficacy Regarding Their Clinical Performance

Background: In evaluating nursing education, it is important to evaluate students' self-efficacy regarding their clinical performance. Objectives: This is a descriptive study conducted to understand the performance on the self efficacy of nursery student studying in İzmir. Methods: Study was conducted on a group of second, third and fourth grader students of a nursery faculty between the dates April 1 and May 31 2018. 241 voluntarily participated students have created the main sample of the study. Individual introduction form and clinical performance self efficacy scale were used in the process of collecting the data. The data were analyzed in the SPSS 22.0 programme using the Mann Whitney U test, the Kruskal-Wallis test and the Spearman Line Difference Correlation Analysis tests. Results: The clinical performance self-efficacy scale item score average of the students participating in the study was found to be 80.21 ± 12.99 in total scale, 81.05 ± 12.85 in data collection, 78.13 ± 14.85 in diagnosis and planning, 82.2 ± 13.52 in practice and 78.22 ± 16.14 in evaluation. When the Clinical Performance Self- Efficacy Scale total scale and sub-dimension scores were examined according to the gender of the students, there was no statistically significant difference between the total and sub-dimension mean scores, and mean scores of the 4th graders in the total scale and in all sub-dimensions found to be higher than the 2nd and 3rd graders (p = .000). A statistically positive and low-level significant relationship was found between the students’ academic grade point average and the Clinical Performance Self-Efficacy Scale score averages (r = .24). Conclusion: It was observed that the students’ perceptions of self-efficacy in clinical performance were above the average, this result was affected by the class of education, while gender did not affect the self–efficacy perception regarding clinical performance.

PDF

___

1. Kırşan M, Korhan EA. Hemşirelik öğrencilerinin klinik öğretimde yaşadıkları etik sorun deneyimleri. Turkiye Klinikleri J Med Ethics 2017;25(1):20-27.
2. Dikmen Y, Denat Y, Başaran H, Filiz NY. Hemşirelik öğrencilerinin öz etkililik-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. J Contemp Med 2016;6(3):206-213.
3. Aydoğan S. Hemşirelik öğrencilerinin klinik beceri kazanmaları sırasında karşılaştıkları etik problemler. TJOB 2016;3(2):120-123.
4. Kim H, Suh EE. The effects of an interactive nursing skills mobile application on nursing students' knowledge, self-efficacy, and skills performance: A randomized controlled trial. Asian Nurs Res 2018;12(1):17-25.
5. Ulfvarson J, Oxelmark L. Developing an assessment tool for intended learning outcomes in clinical practice for nursing students. Nurse Educ Today 2012;32(6):703-708.
6. Bandura A. Self-efficacy. In Ramachaudran VS, Encyclopedia of Human Behavior. New York: Academic Press; 1994: 71- 81.
7. Karaöz S. Hemşirelik eğitiminde klinik değerlendirmeye genel bakış: güçlükler ve öneriler. DEUHYO [online]. 2013;6(3):149-158. URL: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/753477. 30.06.2019.
8. Cheraghi F, Hassani P, Yaghmaesi F, Alavi-Majed H. Developing a valid and reliable self-efficacy in clinical performance scale. Int Nurs Rev 2009;56(2):214-221.
9. Açıksöz S, Uzun Ş, Arslan F. Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2016;58(2):129-135.
10. Shinnick MA, Woo MA. Does nursing student self-efficacy correlate with knowledge when using human patient simulation? Clin Simul Nurs 2014;10(2): e71-e79.
11. Zhang Z, Zhang C, Zhang X, Liu X, Zhang H, Wang J, et al. Relationship between self-efficacy beliefs and achievement motivation in student nurses. Chinese Nurs Res 2015;2:67-70.
12. Kassem AH, Elsayed RS, Elsayed WA. Bullying behaviors and self efficacy among nursing students at clinical settings: Comparative study. Journal of Education and Practice 2015;6(35):25-36.
13. Priesack A, Alcock J. Well-being and self-efficacy in a sample of undergraduate nurse students: A small survey study. Nurse Educ Today 2015;35:16-20.
14. Hassankhani H, Aghdam MA, Rahmani A, Mohammadpoorfard Z. The relationship between learning motivation and self efficacy among nursing students. Res Dev Med Educ 2015; 4(1):97-101.
15. Rowbotham M, Owen RM. The effect of clinical nursing instructors on student self-efficacy. Nurse Educ Pract 2015;15(6):561-6.
16. Cox J, Sımpson MD. Exploring the link between self-efficacy, workplace learning and clinical practice. Asia-Pacific Journal of Cooperative Education, 2016; 17(3):215-25.
17. Viswam Athira KD, Sayujya CP, Thakur V, Buvaneswari R. Self efficacy among nursing students. International Journal of Current Research 2017;9(08):55748-55751.
18. Albagawi B, Hussein FM, Alotaibi JS, Albougami AS, Amer FM, Alsharari AF, et. al. Self-efficacy and clinical competence of fourth-year nursing students: A self-reported study. International Journal of Advanced and Applied Sciences 2019;6(8): 65-70.
19. Inanlou M, Baha R, Seyedfatemi N, Aghdam NF, Basirinezhad MH. Self-efficacy and the related demographic characteristics in nursing students IJN 2020;33(127): 45- 57.
20. Manna M, Mandal K, Pattanayak K. Nursing competency self-efficacy among final year students: feedback to course outcome in a selected college, Kolkata, West Bengal. International Journal of Science and Healthcare Research 2020;5(1):182-85.
21. Yu M, Tong H, Li S, Wu XV, Hong J, Wang W. Clinical competence and its association with self-efficacy and clinical learning environments among Chinese undergraduate nursing students. Nurse Education in Practice 2021;53:103055.
22. Haghani F, Asgari F, Zare S, Mahjoob-Moadab H. Correlation between self-efficacy and clinical performance of the internship nursing students. RME 2013;5(1):22-30.
23. Abdal M, Alavi NM, Adib-Hajbaghery M. Clinical self-efficacy in senior nursing students: A mixed- methods study. Nurs Midwifery Stud 2015; 4(3): e29143.
24. Mohamadirizi S, Kohan S, Shafei F, Mohamadirizi S. The relationship between clinical competence and clinical self- efficacy among nursing and midwifery students. Int J Pediatr 2015;3(6-2):1117-23.
25. Wilson M, Byers T. Relationship between self-efficacy and work experience in baccalaureate junior and senior level nursing students. (2017). Honors Research Projects. 429. URL: http://ideaexchange.uakron.edu/honors_research_projects/429 2 Ağustos 2021.
26. Karadağ E, Aksoy Derya Y, Ucuzal M. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin öz etkililik-yeterlik düzeyleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011;4(1):13-20.
27. Karabacak Ü, Serbest S ̧, Kan Öntürk Z, Eti Aslan F, Olgun N. Relationship between student nurses’ self-efficacy and psychomotor skills competence. Int J Nurs Pract 2013 Apr;19(2):124-30.
28. Okçin FA, Gerçeklioğlu G. Öğrencilerin öz-etkililik-yeterlilik algıları ve sosyal destek düzeylerinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;2(1):40-51.
29. Kızılcı S, Mert H, Küçükgüçlü Ö, Yardımcı T. Hemşirelik fakültesi öğrencilerinin öz etkililik düzeyinin cinsiyet açısından incelenmesi. DEUHYO [online]. 2015;8(2):95-100. URL: https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfed/issue/46804/586889. 26 Eylül 2020
30. Bilgiç Ş, Temel M, Çelikkalp Ü. Hemşirelik öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük, öz yeterlilik ve umut düzeylerinin değerlendirilmesi: Tekirdağ örneği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2017;4(3):117-126.
31. Göger S, Çevirme A. Hemşirelik öğrencilerinin öz yeterlik düzeylerinin eğitim stresi üzerine etkisi. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2019;16(4):306-12.
32. Pozam M, Zaybak A. Klinik performansta öz-yeterlik ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2016;32(3):100-17.
33. Doğan R, Ayaz S. Hemşirelerin egzersiz davranışları, öz yeterlilik düzeyleri ve ilişkili faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;18(4):287-95.
34. Çetinkaya A, Özmen D, Fadıloğlu Ç. Geleceğin sağlık profesyonellerinin öz-etkililik yeterlik düzeyleri ile sosyal destek algıları arasındaki ilişki. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;3(4):1045-1055.
35. Yılmaz FT, Sabancıogulları S, Aldemir K. The opinions of nursing students regarding the nursing process and their levels of proficiency in Turkey . J Caring Sci 2015;4(4):262-75.
36. Uysal N, Gürol Arslan G, Yılmaz İ, Yelkin Alp F. Hemşirelik ikinci sınıf öğrencilerinin bakım planlarındaki hemşirelik tanıları ve verilerin analizi. CBU-SBED 2016;2(5):139-43.
37. Çevik DB. Sınıf öğretmeni adaylarının müzik öğretimi özyeterlik düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2011;12(1):145-68.