Suriyeli Çocukların Konuşma Becerilerindeki Söz Dizimsel Hataların Dil Bilimsel Çözümlemesi

Göçle gelen mültecilerin birçok sorunu olmaktadır. Bunlardan en önemlisi de iletişim yani dil sorunudur. Göç ettikleri ülkenin dilini bilmek, mülteciler için iş bulabilmek, eğitimlerine devam edebilmek, hayatlarını daha düzenli bir şekilde sürdürebilmek demektir. Son yıllarda Türkiye’ye göç etmek zorunda kalan Suriyelilerin ülkemizdeki hayata uyum sağlamaları için pek çok çalışma yürütülmektedir. Zorunlu eğitim çağındaki Suriyeli çocuklara eğitim öğretim fırsatlarının sağlanması, her yaştan Türkçe öğrenmek isteyenlere yönelik Türkçe kurslarının açılması bu çalışmalardan bazılarıdır. İzmir’deki Suriyeli çocukların Türkçe ifade edici dil becerilerini ölçmek ve değerlendirmek amacıyla yaptığımız bu çalışma, Buca ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi bir ortaokulda eğitim görmekte olan 8. sınıf düzeyindeki 14 Suriyeli çocuğu kapsamaktadır. Çalışma nitel bir yöntem olan derinlemesine görüşme yöntemiyle gerçekleştirilmiş ve ses kayıt cihazıyla kayıt altına alınan konuşmalar hata çözümlemesi yaklaşımına göre dil bilimsel olarak analiz edilmiştir. Katılımcıların konuşma sırasında yaptıklar hatalar ses bilimsel, biçim bilimsel, söz dizimsel ve anlam bilimsel olmak üzere dört ayrı dil bilimsel düzeyde incelenmiştir. Tüm düzeylerde tespit edilen hataların toplamı 1910’dur. Söz dizimsel düzeyde en çok sayıda tespit edilen hata türü, toplam söz dizimsel hatanın %33’ünü oluşturan “Yüklemin Ortada Kullanımı Hataları”dır. Söz dizimsel hatalarda en çok görülen ikinci hata türü ise toplam söz dizimsel hatanın %32’sini oluşturan “Yüklemin Başta Kullanımı Hataları” olmuştur. Son olarak en çok tespit edilen üçüncü söz dizimsel hata türü toplam söz dizimsel hatanın %10’unu oluşturan “Yüklem Eksikliği Hataları” olmuştur. Geriye kalan oran diğer 5 söz dizimsel hata türünü içermektedir. Bulgular kısmında söz dizimsel düzeyde tespit edilen hata türlerinin isimleri ve sayıları paylaşılmış; bu hata türlerinin örneklerine yer verilmiş ve incelenen bu bulgular alanyazınla karşılaştırılarak tartışılmıştır. Bu çalışmayla Suriyeli mülteci çocukların Türkçe konuşmalarındaki hataların ortaya çıkarılarak Türkçe öğretimi sürecinde rol alan öğreticilerin çalışmalarına ışık tutulması ve katkı sağlanması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe eğitimi, Yabancılara Türkçe öğretimi, Konuşma becerisi, Hata çözümlemesi, Mültecilerin dil sorunu

Linguistic Analysis of Syntactic Errors in the Speaking Skills of Syrian Children

Immigrant refugees have many problems. The most important of these is the problem of communication, namely language. Knowing the language of the country they migrated to means being able to find a job for refugees, continue their education, and lead their lives more regularly. In recent years, many studies have been carried out to enable Syrians who had to migrate to Turkey to adapt to life in our country. Providing education and training opportunities to Syrian children at the age of compulsory education, opening Turkish courses for those who want to learn Turkish from all ages are some of these studies. This study, which we conducted in order to measure and evaluate the Turkish expressive language skills of Syrian children in Izmir, includes 14 8th grade Syrian children studying at an official secondary school affiliated to the Ministry of National Education in Buca district. The study was carried out with the in-depth interview method, which is a qualitative method, and the conversations recorded with a voice recorder were analyzed linguistically according to the error analysis approach. The mistakes made by the participants during speaking were analyzed at four different linguistic levels: phonological, morphological, syntactic and semantic. The sum of the errors detected at all levels is 1910. The most common type of error detected at the syntactic level is "Middle Use of Predicate Errors", which accounts for 33% of the total syntactic error. The second most common type of error in syntactic errors was "Original Use of Predicate Errors", which accounted for 32% of the total syntactic errors. Finally, the third most detected syntactic error type was "Predicate Missing Errors", which constituted 10% of the total syntactic errors. The remaining rate includes the other 5 types of syntactic errors. In the findings section, the names and numbers of the error types detected at the syntactic level are shared; Examples of these error types are given and these findings are discussed by comparing them with the literature. With this study, it is aimed to reveal the mistakes in Turkish speaking of Syrian refugee children and to shed light on and contribute to the studies of the teachers who take part in the Turkish teaching process.

Keywords:

Turkish education, Teaching turkish to foreigners, Speaking skill, Error analysis, Language problem of refugees,

PDF

___

Açık, F. (2008). Türkiye’de Yabancılara Türkçe Öğretilirken Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Doğu Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu, KKTC, 1-11.
Atalan, G. (2017). Yabancı Dil Olarak Türkçede Yazılı Anlatımlarda Yanlış Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Barçın, S. (2019). Türkçe Öğrenimi Gören Kırgız Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarındaki Ek Yanlışları. International Journal of Scientific and Technological Research. ISSN 2422-8702 (Online), DOI: 10.7176/JSTR/5-12-05 Vol.5, No.12.
Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Boylu, E. Güney, E. Z., Özyalçın, K. E. (2017). Yanlış Çözümleme Yaklaşımına Göre Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenen B1 Seviyesi Öğrencilerinin Yazılı Anlatımlarının Değerlendirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 5, Issue 3, September 2017, p. 184-202.
Boylu, E. ve Çangal Ö. (2015). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Bosna-Hersekli Öğrencilerin Konuşma Kaygılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, ss:349-368.
Boylu, E. ve Çangal, Ö. (2014). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Dil İhtiyaç Analizi. International Journal Of Language Academy. 2(4), 127-151.
Bölükbaş, Fatma (2011). Arap öğrencilerin Türkçe Yazılı Anlatım Becerilerinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies International Periodical For The Languages. Terature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/3 Summer 2011. P. 1357-1367. Turkey.
Büyükikiz, K.K. ve Hasırcı, S. (2013). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarının Yanlış Çözümleme Yaklaşımına Göre Değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(4), 51-62.
Ceran, D., Yıldız, D., Çakın, E. (2015). Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğreniminde Yazılı Ve Sözlü Anlatımlarda Yapılan Yanlışlar: Japon Örneği1 International Journal Of Languages’ Education And Teaching Issn: 2198 – 4999, Mannheim – Germany Udes 2015 P. 476-494.
Çelik, Y. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Suriyeli Öğrencilerin Yazmada Yaşadıkları Zorluklar. Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
Çiçek ve Kaplan (2016). Türkçe Öğrenen Suriyeli Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarının Hata Analizi Bağlamında Değerlendirilmesi. Route Educational And Social Science Journal Volume 3(5), December 2016, Ss. 96 -116.
Dönmez, M.İ. ve Paksoy, S. (2015). Türkiye’de Öğrenim Gören Suriyeli Öğrencilerin Türkçe Öğrenmede Karşılaştıkları Sorunlar Üzerine Bir Araştırma: Kilis 7 Aralık Üniversitesi Örneği. Inernational Journal Of Languages Education And Teaching. S. 1907 - 1919.
Eker, Süer (2013). Çağdaş Türk Dili. Ankara: Grafiker Yayınları.
Elturan, B. (2019). Türkiye’de Türkçe Öğrenen Yabancı Öğrencilerin Dil Becerileri Yanlış Analizleri. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Gezer, H., Kıymık, M. N. (2018). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Arap Dilli Öğrencilerin Yazılı Anlatım Becerilerinde Karşılaştıkları Güçlüklere İlişkin Bir Çözümleme. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 31 (Özel Sayı), 2018, 43-64.
Gürler, M. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Suriyeli Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarında Hata Çözümlemesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Işık, C . (2015). Arapça ile Türkçe Arasındaki Temel Farklılıklar . Iğdır Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi , (6) , 119-146 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ifder/issue/39362/464401
Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karçiç, A. ve Çetin, M. (2015). Yabancı Dil Türkçe Öğreniminde Konuşma Becerisinin Gelişimini Engelleyen Kaygılar Üzerine (Bosna Hersek örneğinde). Electronic Turkish Studies, 10 (11), 971-986.
Kardaş, D. (2020). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Konuşma ve Yazma Becerilerinin Karşılaştırılması: Suriyeli Öğrencilere Yönelik Bir Uygulama. International Journal of Languages Education. 8 (1): 71 - 84.
Kaya, S. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacıların Sorunları: Nizip Örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Yeniyüzyıl Üniversitesi, İstanbul.
Keshavarz, M. H. (2011). Contrastive Analysis And Error Analysis. Tehran: Rahnama Press.
Kocaman Gürata, E. (2017). Karşılıklı Konuşma Stratejilerinin Öğretiminin Öğrencilerin Konuşma Becerisi Gelişimine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi, (3), 77-95.
Kurudayıoğlu, A . (2003). Konuşma Eğimi ve Konuşma Becerisini Geliştirmeye Yönelik Etkinlikler . Türklük Bilimi Araştırmaları , (13) , . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubar/issue/16954/177014
Maden, S. ve İşcan, A. (2011). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Amaç Ve Sorunlar (Hindistan Örneği). Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5); 23-38.
Maksudoğlu, M. (1992). Arapça Dilbilgisi, (Beşinci Baskı), İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
Özyürek, R. (2009). Türk Devlet Ve Topluluklarından Türkiye Üniversitelerine Gelen Türk Soylu Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Türkçe Öğrenimlerinde Karşılaştıkları Sorunlar. Turkish Studies. 4 (3), 1819-1862).
Polat, H. (1998).“Arapların Türkçe Öğrenirken Karşılaştıkları Sorunlar” (Yüksek Lisans Tezi). Yök Tez (72279). (ss. 16-37).
Polat, Y. (2002). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Konuşma Becerisinin Geliştirilmesi ve Edim Sözler. Anadili Dil Kültürü ve Eğitim Dergisi, (26), 62- 75.
Sallabaş, M. E. (2012). Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenenlerin Konuşma Kaygılarının Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 7(3), 2199-2218.
Sevim, O. (2014). Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Türkçe Konuşma Kaygılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 18 (60), 389-402.
Şahin, F , Şener, Ö . (2019). Geçici Koruma Altindaki Suriyeli Öğrencilerin Eğitim Süreçlerindeki Dil Ve İletişim Sorunları: İstanbul Fatih Örneği . Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi , 6 (9) , 66-85 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/asead/issue/50040/634214
Şahin, F. (2020). Suriyeli İlkokul Öğrencilerinin Yazılı Anlatımlarındaki Hataların İncelenmesi. Aydın Tömer Dil Dergisi, 5 (1), 39 - 68. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/aydintdd/issue/59862/71685
Şeker, B. D., ve Aslan, Z. (2015). Eğitim Sürecinde Mülteci Çocuklar: Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8 (1), 86-105.
Şenyiğit, Y , Okur, A. (2019). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Konuşma Becerisi ve Telaffuz Eğitimi . Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , (52) , 519-549 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/maeuefd/issue/49455/544528
Şıhanlıoğlu Ö. (2021) Türkiye'deki Suriyeli Geç İki Dilli Bireylerin Yazılı Anlatımları Üzerine Bir Hata Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir: Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı.
Tekin, H. ve Tekin, H. (2012). Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme . İstanbul University Journal of Sociology , 3 (13) , 101-116 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusosyoloji/issue/521/4777
Yağmur Şahin, E., İşcan, A., Kana, F. ve Koçer, Ö. (2013). “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin İhtiyaç Algıları: Betimsel Bir Durum Çalışması”. The Journal of Academic Social Science Studies. 6 (4), 1185-1198.