Fatma KÖMÜRCÜOĞLU SOYTÜRK, Aytekin FIRAT

TÜKETİCİ YALNIZLIĞININ ALIŞVERİŞ MOTİVASYONU ÜZERİNE ETKİSİ

Dijitalleşme ile insanların hem yakınlaştığı hem de birbirinden uzaklaştığı bu dönemde yapılan araştırmalar insanların eskiye göre kendilerini yalnız hissettikleri yönünde olmuş ve bu durum akla şu soruyu getirmiştir. Yalnızlık durumunun tüketici alışveriş motivasyonu üzerine etkisi var mıdır? Bu sorudan yola çıkarak bu çalışmada yalnızlığın alışveriş motivasyonu üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda nicel araştırma yöntemlerinden çevrimiçi anket tekniği ile yalnızlık ölçeği ve alışveriş motivasyonu ölçeği kullanılarak veriler toplanmıştır. Çalışmada 788 kişilik kullanılabilir örneklem elde edilmiştir. Verilerin analizinde ise IBM SPSS paket programı kullanılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi için ise IBM AMOS 26 paket programı kullanılmıştır. Önce ön testler için güvenilirlik ve faktör analizleri yapılmıştır. Demografik özelliklerin analizinde frekans analizi kullanılmıştır. Tüketici yalnızlığının tüketicinin alışveriş motivasyonu üzerindeki etkisini ölçerken basit doğrusal regresyon testlerinden yararlanılmıştır. Bu testin yapılabilmesi için ön koşul olan Kolerasyon analizi de yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda yalnızlık ile alışveriş motivasyonunun sosyalleşme ve başkalarını mutlu etme boyutu arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İlişki testi sonucunda yapılan regresyon analizine göre ise model anlamlı bulunmuş ve yalnızlığın alışveriş motivasyonunun sosyalleşme ve başkalarını mutlu etme alt boyutunda etkisi olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

TÜKETİCİ, ALIŞVERİŞ MOTİVASYONU, YALNIZLIK, Loneliness, Consumer, Shopping Motivation

THE EFFECT OF CONSUMER LONENESS ON SHOPPING MOTIVATION

Studies conducted in this period when people are both getting closer and farther apart as a result of digitalization have revealed that people feel lonely compared to the past and this has given rise to the following question. Is the state influential on consumer shopping motivation? It is aimed to examine the effect of loneliness on shopping motivation in the study. Data were collected by using the online survey technique, and used the loneliness scale and the shopping motivation scale. A sample of 788 people were collected. SPSS and AMOS programs were used. Reliability and factor analyses were performed for the pre-tests. Simple linear regression tests and Correlation analysis were used to measure the effect of consumer loneliness on the consumer’s shopping motivation. As a result of the study, it was concluded that there is a significant and negative correlation between loneliness and the socializing and making others happy dimensions of shopping motivation. According to the regression analysis the model was found to be significant and it was concluded that loneliness has an effect on the socializing and making others happy dimensions of shopping motivation.

Keywords:

Loneliness, Consumer, Shopping Motivation,

PDF

___

Arnold, M. J., & Reynolds, K. E. (2003). Hedonic shopping motivations. Journal of Retailing, 79(2), 77-95.
Burdenski Jr, T. K. (2000). Evaluating univariate, bivariate, and multivariate normality using graphical procedures. Note 61p.; Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association (New Orleans, LA, April 24-28, 2000). Erişim adresi: https://eric.ed.gov/?id=ED440989
Demirağ, B., & Çavuşoğlu, S. (2020). Hedonik alışveriş özellikleri, özseverlik, kendi kendine hediye satın alma motivasyonları ve satın alma sonrası pişmanlık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 473-498.
Hawkley, L. C., & Cacioppo, J. T. (2010). Loneliness matters: a theoretical and empirical review of consequences and mechanisms. Annals of Behavioral Medicine, 40(2), 218-227.
Heinrich, L. M., & Gullone, E. (2006). The clinical significance of loneliness: A literature review. Clinical Psychology Review, 26(6), 695-718.
Horváth, C., & Adıgüzel, F. (2018). Shopping enjoyment to the extreme: hedonic shopping motivations and compulsive buying in developed and emerging markets. Journal of Business Research, 86, 300-310.
Jansson-Boyd, C. V.. (2010). Consumer psychology. USA: Open University Press.
Kansal, P., & Singh, (2021). N. Marketing in the new era: ınvestigating the personality antecedents of materialism, consumer ınsecurity, and consumer loneliness. Gurukul Business Review (GBR), 17, 39-49.
Khan, M. A. (2006). Consumer behaviour and advertising management. New Delhi: New Age International Publishers.
Kim, Y. K., Kang, J., & Kim, M. (2005). The relationships among family and social interaction, loneliness, mall shopping motivation, and mall spending of older consumers. Psychology & Marketing, 22(12), 995-1015.
Kim, J. (2017). Lonely consumers: when, how, and why does loneliness ınfluence consumer behavior? (Doctoral Dissertation). Virginia Tech.
Koç, E. (2013). Tüketici davranışı ve pazarlama stratejileri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Kumar, S., & Yadav, R. (2021). The impact of shopping motivation on sustainable consumption: A study in the context of green apparel. Journal of Cleaner Production, 295, 126-239.
McGuire, William. (1974). Psychological motives and communication gratification. In J. F. Blumer & Katz (Eds.), The uses of mass communication: Current perspectives on gratification research. Beverly Hills, CA and London: Sage.
Mittal, S., & Silvera, D. H. (2018). Never truly alone, we always have our purchases: “Loneliness and sex as predictors of purchase attachment and future purchase “intentions. Journal of Consumer Behaviour, 17(1), e67-e77.
Moschis, George P. (1976). Shopping orientations and consumer use of information. Journal of Retailing, 52, 61–70.
Lee, M. Y., Kim, Y. K., & Lee, H. J. (2013). Adventure versus gratification: emotional shopping in online auctions. European Journal of Marketing. 47(1/2). 49-70.
Luanaigh, C. Ó., & Lawlor, B. A. (2008). Loneliness and the health of older people. International Journal of Geriatric Psychiatry: A Journal of the Psychiatry of Late Life And Allied Sciences, 23(12), 1213-1221.
Önen, V. (2019). Tüketici motivasyonları ile sosyal medyanın tüketici davranışına etkisinin satın alma niyetine etkisinin hava yolu yolcu taşımacılığında incelemesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1866-1882.
Rhodes, D. L. (2015). Loneliness: psychosocial risk factors, prevalence and ımpacts on physical and emotional health. Nova Science Publishers, Inc.
Rippé, C. B., Smith, B., & Dubinsky, A. J. (2018). Lonely consumers and their friend the retail salesperson. Journal of Business Research, 92, 131-141.
Rubenstein, C., Shaver, P., & Peplau, L. A. (1979). Loneliness. Human Nature, 2(2), 58-65.
Russell, D., Peplau, L. A., & Cutrona, C. E. (1980). The revised UCLA Loneliness Scale: concurrent and discriminant validity evidence. Journal of Personality And Social Psychology, 39(3), 472-480.
Steidle, R. E. P. (1996). Social loneliness, emotional loneliness and self-gift giving: an exploratory study. (Doctor of Philosophy). Purdue University, Indıana.
Stone, Gregory P. (1954). City shoppers and urban identification: observation on the social psychology of city life. American Journal of Sociology, 60, 36-45.
Su, L., Wan, E. W., & Jiang, Y. (2019). Filling an empty self: the ımpact of social “exclusion on consumer preference for visual density. Journal of Consumer Research, 46(4), 808-824.
Sumpradit, N. (2003). Consumers' motivation in responding to prescription drug advertising (Doctoral dissertation). University of Michigan. ABD.
Tauber, Edward M. (1972). Why do people shop? Journal of Marketing, 36, 46-49.
Taniguchi, E. (2018). Loneliness and inducing incremental theories of social interactions to produce adaptive change. Personal Relationships, 25(3), 394-410.
Vainikka, B. (2015). Psychological factors influencing consumer behaviour. (Bachelor’s Thesis). Centrıa Unıversıty of Applıed Scıences, Finlandiya.
Verplanken, B., & Herabadi, A. (2001). Individual differences in impulse buying tendency: Feeling and no thinking. European Journal of Personality, 15(1), 71-83.
Wang, J., Zhu, R., & Shiv, B. (2012). The lonely consumer: Loner or conformer?. Journal of Consumer Research, 38(6), 1116-1128.
Yang, K., & Kim, H. Y. (2012). Mobile shopping motivation: an application of multiple discriminant analysis. International Journal of Retail & Distribution Management. 40(10), 778-789.
Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
İçişleri Bakanlığı. Türkiye’nin nüfus haritası. Erişim adresi https://www.icisleri.gov.tr/turkiyenin-nufus-haritasi TÜİK. (2019) gelir ve yasam koşulları araştırması. Erişim adresi https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Gelir-ve-Yasam-Kosullari-Arastirmasi-2019-33820
TÜİK. (2019) Hanehalkı bilişim teknolojileri (bt) kullanım araştırması. Erişim adresi https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2019-30574