ATATÜRK'ÜN EKONOMİK REFORMLARI VE TÜRKIYE EKONOMISINE ETKILERI 1923-2002

Birinci Dünya Savaşının sonunda, Osmanlı İmparatorluğunun, eğitim ve sosyal yönlerden olduğu gibi, ekonomik durumu da tamamen çökmüştür. Büyük Mustafa Kemal Türkiye Cumhuriyetini kurduğu ilk günlerden itibaren eğitim ve düzen konularına çok büyük önem vermesi yanında, süratle ekonomik reformlara başlamıştır. Araştırmamızda, bugün bile, bütün Dünya ülkelerinin örnek alabildiği bu reformların kapsamları detaylı olarak açıklanmıştır. Bu açıklamaların yanında, özellikle, Büyük Mustafa Kemal'in ekonomik modeller ve politikaları üzerinde önemle durulmuştur. Ayrıca, 1923-1938 yılları ekonomisi, yeterli ve önemli verilerle açıklığa kavuşturulmuştur. 1923-1938 yıllarını kapsayan ekonomik reformların değerini çok iyi bilebilmemiz açısından, 1923-2002 yıllarını ve kapsayan günümüz Türkiye ekonomisinin genel görünümü, önemli ve yeterli verilerle detaylı olarak açıklanmıştır. Bu açıklamalarla, büyük Mustafa Kemal'in, pek çok ülkenin örnek aldığı, 1923-1938 Yılları ekonomik reform ve modellerinin, 1938-2002 Yılları Türkiye Ekonomisine etkilerinin yetersizliği açıklanmasına gayret edilmiştir. Özellikle günümüz Türkkiye ekonomisinmin önemli dar boğazları üzerinde, önemle durulmuştur. Sonuç bölümünde ise bu darboğazların nedenleri özet olarak açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kalkınma Ekonomisi, Gelir Dağılımı, Kaynak Temini, İktisadi Refah, Ödemeler Dengesi, Devalüasyon, Enflasyon, Deflasyon

At the end of I. World War, the economy of the Ottoman Empire was at the point of bankruptcy, just as were her educational and social institutes From the very first day of new Turkish Republic, Mustafa Kemal Atatürk, founder of the Turkish Republic launched new economical reforms, along with reshaping the social and educational institutes. The present study focuses in detail on the cited reforms. Moreover, Atatürk's new economical models, and strategies were also presented. Some important economical figures for the years from 1923 to 1938 along with their impact on the Turkish economy for the years 1938-2002, are also given. To comprehand and appreciate the meaning and importance of economical reforms to the country and people, todays, general economical picture, supported with some important data, are presented, emphasising the most recent bottlenecks of the Turkish economy

Keywords:

Growth economy, Income distribution, Resource management, Economical wellfare, Balance of payments, Inflation, Devaluation, Deflati,

PDF

___

AYSAN, M. (1980). Atatürk'ün Kalkınma Modeli, İstanbul: İstabnul Üniversitesi Atatürk Devrimleri Araştırma Enstitüsü.
AYLİN, E. (1980). Uluslararası Ekonomik İlişkiler, İstabnul : İstabnul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları.
Beşinci Beş Yıllık Kalkıma Planı(1985-1989), Ankara : Devlet Plânlama Teşkilatı.
Birinci Beş Yıllık Kalkıma Planı (1963-1967), Ankara : Devlet Plânlama Teşkilatı.
CEM, İ. (1970). Türkiyede Geri Kalmışlığın Tarihi, İstanbul: Cem Yayınevi.
ÇADIRCI, M. ve A. SÜSLÜ (1992). Gelişim Tarihi, Ankara : Ankara Üniversitesi Yayınları.
ÇELEBİ, E. (2001). İktisata Giriş Ders Notları, İstanbul: Doğuş Üniversitesi.
. (2001). Makro Ekonomi Ders Notları, İstanbul: Doğuş Üniversitesi.
. (1992). Yatırm Harcamaları Hesapları Etüt ve Analizleri ile Yatırımların Verimliğini Artırabilme Olanakları, İstanbul: Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaası.
. (1992). Türkiye ve Kalkınmış Ülkelerde Konut Teşvik Uygulamaları Gelişimi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaası.
DERVİŞ, K. (2001). "Türkiye'min Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı", Nisan, s.43 Dördüncü Beş Yıllık Kalkıma Planı (1979-1983). Ankara : Devlet Plânlama Teşkilatı. "En Büyük Krizden Sonra Hızlı Büyümeye Geçilebilir" (2002). Ekonomist, Yıl 11, Sayı 52, 30 Aralık 2001-5 Ocak 2002.
GÜVEMLİ, O. (1996). Yatırım Analizler", İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınlan.
GÖNENLİ, A. (1968). İşletmelerde Yatırm Kararları, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları.
Dış Ticaret Müsteşarlığı Yayınları, (2002).
İkinci Beş Yıllık Kalkıma Planı(l968-1972), Ankara : Devlet Plânlama Teşkilatı.
İSKENDER, İ. (2000). "Türkiye Ekonomisinin Genel Görünümü", İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Dergisi. Devlet İstatistik Enstitüsü 1995-1999 Yayınları, Ankara.
KILIÇBAY, A. (1997). Türk Ekonomisi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınlan.
KOÇER, M. (1981), Üretim Yönetimi Ders Notları, Ankara. Maliye Bakanlığı Yayınları, 2002.
ÖYMEN, O. (1998, 10 Ekim). "Olayların İçinden", Milliyet Gazetesi.
PAKDEMİRLİ, E. (1991). Ekonomimizin 1923'den 1990'a Sayısal Görünümü, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları.
PUR, N. (1981). Sosyal Ekonomi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları.
SAVAŞ, V. (1978). Kalkınma Ekonomisi, Marmara İstanbul: Üniversitesi Yayınlan. Sekizinci Beş Yıllık Kalkıma Planı(2001-2005), Ankara : Devlet Plânlama Teşkilatı. TCMB Yayınları, (2002). "Türkiye'yi Sarsan Krizin bir Yıllık Anatomisi", Ekonomist, 17-23 Şubat 2002, Yıl 12, Sayı 7.
TÜRKOĞLU, F. (2001). Savurganlık Ekonomisi Araştırması, Ankara: TOBB.
ULUDAĞ, İ. (1990). Türkiye Ekonomisi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları.
UNAY, C. (1979). Makro Ekonomi, Bursa : Uludağ Üniversitesi Yayınları.
URAS. G. (2002, 30 Ocak). "Olayların İçinden", Milliyet Gazetesi.
URAS, G. (1999, 2 Haziran). "Yapılmayanlar Yapılmayacakların Teminatıdır", Milliyet Gazetesi.
Üçüncü Beş Yıllık Kalkıma Planı(l973-1977), Ankara : Devlet Plânlama Teşkilatı.
ÜLGENER, S. (1971). Türkiyede Planma ve Planlı Döneme Geçiş, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları.
WOLFGANG, K. (1960). GeschichtederHandelshochschulen, Saarbrücken. World Economic Outluk (Nisan 2001).
YAŞA, M. (1980). Cumhuriyet Dönemi Türk Ekonomisi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları.
Yedinci Beş Yıllık Kalkıma Planı( 1996-2000), Ankara : Devlet Plânlama Teşkilatı.
YÜCEL, A. (1974). Türkiyede Para Politikası ve Fiyatlar, Bursa : Uludağ Üniversitesi Yayınları.
ZEYTİNOĞLU, E. (1978). Türkiye Ekonomisi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları,.
ZEYTİNOĞLU, E. (1969). Türkiye'nin İktisadi Bünyesi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları.