YAVUZ SULTAN SELİM’İN DÎVÂNINDA OLMAYAN FARSÇA ŞİİRLERİ

Osmanlı İmparatorluğu’nun en büyük padişahlarından biri olan Yavuz Sultan Selim, büyük bir komutan ve imparator olduğu gibi, devrinde hatırı sayılır şairler arasında da adı geçen bir sanatkârdır. Bir Türk İmparatoru olmasına rağmen, Yavuz’un yazdığı şiirler arasında Türkçe olanlar çok az olduğu halde, Farsça şiirleri bir divan teşkil edecek kadar çoktur. Farsça Dîvânı, 1904 yılında Berlin’de, Alman İmparatoru II. Vilhelm’in emriyle Paul Horn tarafından neşredilmiştir. Bu makalede Yavuz’un, Alî Şîr-i Nevâî’nin, Mecâlisü’nNefâis adlı eserinin, Osmanlı sarayında hekim olarak bulunan Muhammed-i Kazvînî tarafından 1522 yılında yapılan Farsça çevirisinde yer alan ve Paul Horn tarafından yapılan neşrinde bulunmayan şiirleri ile onların Türkçe çevirilerine yer verilecektir

Anahtar Kelimeler:

Yavuz Sultan Selim, Alîşîr-i Nevâî, Mecâlisü’n-Nefâis, Muhammed-i Kazvînî, Hekîmşâh Tezkiresi, Paul Horn, Dîvân-ı Yavuz Sultan Selim

One of the greatest sultans of Ottoman Empire, Yavuz Sultan Selim was one of the respectable poets of the period, being as well as a big commander and an emperor. Although he was a Turkish emperor, his poems written in Turkish were limited, but his collection of Persian poems was enough to constitute a Dîvân. His Persian Dîvân was published by Paul Horn by command of the German Emperor Vilhelm II in Berlin in 1904. This article includes the poems available in the translation form of Mecâlisü’n-Nefâis of Alî Şîr-i Nevâî, by Yavuz, which was translated into Persian by Muhammed-i Kazvînî in 1522, working as a medical doctor in the Ottoman Palace, but not available in the publication by Paul Horn and Turkish translations of these poems.

Keywords:

Yavuz Sultan Selim, Alîşîr-i Nevâî, Mecâlisü’n-Nefâis,

PDF

___

DİA: Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 1988-2013.
Dîvân-ı Kâmil-i Hâfız-ı Şîrâzî, Tashîh: Üstâd Dr. Menûçehr-i Âdemiyet, Tahran 1347 hş./1968.
Dîvân-ı Sultan Selîm, Paul Horn, Berlin 1904.
Ehâdîs-i Mesnevî, Be cem‘ o tedvîn: Bedîüzzamân-ı Furûzanfer, Tahran 1347 hş./1968.
El-Kur’ânu’l-Kerîm, Kur’ân-ı Kerîm ve Türkçe Açıklamalı Meali, Haz. Prof. Dr. Ali Özek, Prof. Dr. Hayreddin Kahraman, Doç. Dr. Ali Turgut, Doç. Dr. Mustafa Çağrıcı, Doç. Dr. İbrahim Kâfi Dönmez, Doç. Dr. Sadreddin Gümüş, Medîne 1412 hk./1991.
Fars Mitolojisi sözlüğü, Prof. Dr. Nimet Yıldırım, İstanbul 2008.
Ferheng-i Fârsî, Dr. Muhammed-i Mu‘în, Tahran 1371 hş./1992. VII. Baskı.
Ferheng-i Şi‘rî, Dr. Rahîm-i ‘Afîfî, Tahran 1376 hş./1997.
Ferheng-i Telmîhât, Dr. Sîrûs-i Şemîsâ, Tahran 1369 hş./1990.
Ferhengnâme-yi Kinâye, Dr. Mensûr-i Mîrzâniyâ, Tahran 1378 hş./1999.
İslam Ansiklopedisi, İslâm Âlemi Tarih, Coğrafya, Etnografya ve Biyografya Lugati. İstanbul 1978-1986.
İslâm Devletleri Tarihi, Prof. Dr. C. E. Bosworth, Çevirenler: E. Merçil, M. İpşirli, İstanbul 1980.
Luğat-nâme-yi Dihhodâ, Ali Ekber-i Dihhodâ, Tahran 1337 hş./1958- 1355 hş./1976.
Mecâlisü’n-Nefâyis, I, Alî-Şîr-i Nevâyî (Giriş ve Metin), II, (Çeviri ve Notlar), Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Dil Kurumu Yayınları: 788, Haz. Prof. Dr. Kemal Eraslan, Farsça Çevi- ri: Prof. Dr. Naci Tokmak, Ankara 2001.
Misalli Büyük Türkçe Sözlük, İlhan Ayverdi, İstanbul 2010.
Ötüken Türkçe Sözlük, Yaşar Çağbayır, İstanbul 2007.
Farsça-Türkçe Sözlük, Prof. Dr. Mehmet Kanar, İstanbul 2008.
Telaffuzlu Farsça-Türkçe, Türkçe Farsça Ortak Deyimler Sözlüğü, A. Naci Tokmak, İstanbul 2001.
Yavuz Sultan Selim Divanı, Çeviren: Prof. Dr. Ali Nihad Tarlan, İstan- bul 1946.
“Yavuz Sultan Selim’in (Selîmî) Eserleri”, Mustafa Kılıçbay, Edebiyat Ufku, Ağustos 2011, sayı 29. یعسب ،یئاونِریشیلعنیدلاماظنریم ،سئافنلاسلاجمۀرکذت
،لواِپاچ ،تمکحِرغصایلعِمامتهاو .1363نارهت .