Murat Nehri Havzasının (Fırat) Su Potansiyeli ve Değerlendirilmesi

Murat Nehri Havzasındaki yağış miktarı içinde yer aldığı Doğu Anadolu ortalamalarından daha yüksektir. Bu yağış değerleri ile birlikte sıcaklıkların düşük olması, akarsuların beslenmesinde olumlu etki yapmaktadır. Bu alanlardaki akarsularımızın çoğu yataklarında sürekli su taşımaktadır. Fırat Nehri ülkemizin en yüksek bölgesi olan Doğu Anadolu Bölgesi'nden kaynağını almakta, yarı kurak ve kurak bölgelerden geçtikten sonra Basra körfezine dökülmektedir. Akarsular bulundukları bölge kadar havzanın alt bölgeleri için de büyük önem arz etmektedirler. İzlediği yol, Fırat Nehrinin yüksek alanlardan beslenmesinin önemini ortaya koymaktadır.Çalışma alanı tektonizma ve volkanizma sonucunda yükseklik kazanmış bir alandır. Bu yüksek saha akarsular ve faylar ile parçalanarak engebeli bir görünüm kazanmıştır.Nüfusun artması, sanayileşme ve suyun başka alanlara transferi ile kullanılan su miktarı artıracaktır. Bu çalışmamızda havzanın fiziki faktörlerin akarsuyun karakteri üzerindeki etkilerini, akım değerleri yardımıyla açıklamaya çalışılacaktır. Ayrıca akım değerlerinin analizleri yardımı ile uzun dönem ve yıl içinde oluşacak riskler ve bu risklere karşı alınabilecek tedbirlerin belirlenmesi amaçlanmaktadır.

The Water Potantial of Murat River (Fırat) Basın and Its Evaluation

The amount of precipitation in the Murat river basin is higher than those in the East Anatolian region. This precipitation values and low temperatures have positive contribution on the amount of current of this streams. This streams in this region have always water in their bed. Fırat river having its source from East Anatolian region being the higerst region of our country, joins in to Basra Bay after crossing through semi dry and dry regions. Strems are important for their region as much as to the down regions. The rote that Fırat river follows clearly presents the importance of source of the riverfront high regions.The field of study is a techtonically compressed region in the east of Turkey. The field was raised as a result of compression on one hand and accumulation of the lava eruption one the other hand. The field has gained a rough structure due to destruction by streams and fault.The need in water is increased duo to growing industry and population. Further more, the transfer of the water to far region becomes easy by developing technology. These factors in return increase the usage but also lead to pollution of water. .

PDF

___

ARDOS, M., 1984,Türkiye Ovalarının Jeomorfolojisi Cilt I,İ Ü.Edebiyat Fakültesi Yayını,3199, İstanbul ARDOS, M., 1984,Türkiye Ovalarının Jeomorfolojisi Cilt II, İ.Ü.Edebiyat Fakültesi Yayını,3215, İstanbul.
ALTINLI, İ.E., 1961, 1/500 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası Erzurum Paftası ve İzahnamesi, MTA Enst. Yay.:Ankara
ALTINLI, İ.E.,1961, 1/500 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası Van Paftası ve İzahnamesi, MTA Enst. Yay.:Ankara
ATALAY,İ ,1983, Muş Ovası ve Çevresinin Jeomorfolojisi ve Toprak Coğrafyası, E.Ü. Sosyal Bilimler Fakültesi Yayınları No.24, İzmir
AT AL AY, İ., 1982, Türkiye Jeomorfolojisine Giriş E.Ü.Sosyal Bilimler Fakültesi Yayınları No.9, İzmir
AT ALAY,İ.,1986, Uygulamalı Hidrografya-1, E.Ü.Edebiyat Fakültesi.Yayınları No.38, İzmir
BAYKAL,F., 1961, 1/500 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası Sivas Paftası ve İzahnamesi, MTAEnst. Yay.:Ankara
BEYAZİT,M., 1987, Hidroloji, İstanbul Teknik Üniversitesi Kütüphanesi, Sayı 1346, İstanbul
EiRİNÇ,S,1953, Doğu Anadolu Coğrafyası, İ.Ü.Coğr.Enst.Yay. No:15, İstanbul.
ERİNÇ,S, 1993, Türkiye Fiziki Coğrafyasının Ana Çizgileri, İ.Ü.Deniz Bilimleri ve Coğr.Enst. Bülten, 10, s 1-10, İstanbul
EROL,O., 1993, Türkiye'nin Doğal Yöre ve Çevreleri, Ege Coğr. Derg., 7, s. 13-42, İzmir.
GİRGİN,M.,1991, "Eleşkirt Ovası ve Çevresinin Fiziki Coğrafyası.", Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), Erzurum.
HOŞGÖREN,M.Y., 1984, Hidrografya'nın Ana Çizgileri, İ.Ü. Edb.Fak. Yay. No:2619, İstanbul.
MTA., 2001, 1/500000 Ölçekli Jeoloji Haritası ve Açıklaması, Harita Genel Müdürlüğü Matbaası, Ankara
ÖZTEKİN,N. - EROL,O., 1970, Türkiye'de Akarsu Rejimlerine Yağış ,Yerşekli ve Yapının Etkisi, Jeom. Derg., 2, s. 36-49, Ankara.
SÜR,A., 1964, Türkiye'de Kar Yağışları ve Yerde Kalma Müddeti Üzerine Bir Etüd, A. Ü. DTCF Yay. No: 152, Ankara.
ŞENGÖR,A.M.C.,Türkiye'nin Neotektoniğin Esasları, Türkiye Jeoloji Kurumu Yayını, Ankara
TONBUL,S., 1990, Bingöl Ovası ve Çevresinin Jeomorfolojisi ve Gelişimi, AKDTYK Coğrafya Araştırmaları, 2, s 329-352, Ankara.
YÜCEL,T.,1955, Fırat Nehrinin Rejimi Üzerine Bir Deneme, A.Ü.DTCF Derg., XIII/4, s.95-111, Ankara.