Serkan DOĞANAY, Mete ALIM, N. Tanfer ALTAŞ

Doğu Karadeniz Bölümü'nde Turunçgil Tarımı

Türkiye, konumu ye coğrafi özellikleri nedeniyle çok çeşitli meyvelerin yetiştirildiği bir ülkedir. Bunlardan birisini de turunçgiller oluşturur. Turunçgil tarımı, daha çok Akdeniz ve Ege bölgeleri ile Güney Marmara Bölümü'nde yoğunlaşmıştır. Bunların dışında turunçgil tarımının yapıldığı sahalardan biri de Doğu Karadeniz Bölümü'dür. Burada başta Rize olmak üzere Trabzon, Artvin ve Giresun illerinin özellikle kıyı kesimlerinde turunçgil bahçelerine rastlanır. 2002 yılı itibariyle Doğu Karadeniz Bölümü'nde bulunan 428 417 turunçgil ağacından 7 083.5 ton meyve elde edilmiştir. Turunçgil ağaçlarının % 72.8 (312 108 adet) kadarını mandalina ağaçları oluşturur. Turunçgil ağaçlarının % 46.5'i (199 250 adet), üretimin ise % 52.4'ü (3 709 ton) Rize iline aittir. Böyle olmakla birlikte turunçgil tarımı, Doğu Karadeniz Bölümü'nde gelir getiren bir ekonomik faaliyet durumunda değildir. İklim özelliklerinin getirdiği olumsuzluklar ve uygulanan ekstansif metotlar, ürün miktarı ve kalitenin düşmesine neden olmaktadır. Bu nedenle elde edilen ürünler, büyük ölçüde yerel pazarlarda satışa sunulur.

Citrus Agriculture in Eastern Black Sea Region

Turkey is a country where a number of different kinds of fruits can grown because of its location and geographical features. One of these varieties is citrus. Citrus agriculture is mostly carried out mostly in Mediterranean, Aegean and Southern Marmara regions. Added to there is Eastern Black Sea region. Citrus fields take place mostly in Rize, and then in coastal parts of Trabzon, Artvin and Giresun. 7083.5 tons of citrus fruit was obtained from 428 417 citrus trees in 2002 in Eastern Black Sea region. About 72.8 % (312108) of citrus trees are tangerine. 46.5 % (199 250) of citrus trees and 52.4 % (3 709 tons) of the production comes from Rize. Yet, it should be noted that citrus agriculture is not an income-generating economic activity in Eastern Black Sea region. Disadvantages of the climate and primitive methods applied cause a decrease in the quantity and the quality of production. For this reason, most of the product obtained is sold in local markets.

PDF

___

DOĞANAY, H., 1991, Ziraat Coğrafyası. Atatürk Üniv. Fen-Edebiyat Fak. Coğrafya Böl. Ders Notları No: 23, Erzurum.
DOĞANAY, H., 1998, Türkiye Ekonomik Coğrafyası. Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
DOĞANAY, H.,-ÖZDEMİR, Ü.,-ŞAHİN., İ.F., 2003, Coğrafya'ya Giriş-2 (Genel Beşerî ve Ekonomik Coğrafya). Aktif Yayınevi, Erzurum.
D.M.İ.G.M., 1984, Ortalama, Ekstrem Sıcaklık ve Yağış Değerleri Bülteni (Günlük-Aylık). Ankara.
ERGENE, A., 1997, Toprak Biliminin Esasları. 7. Baskı, İstanbul.
ERİNÇ, S., 1961, Doğu Karadeniz Kıyılarında Fon ve Termik Tesirleri Hakkında. Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 21, İstanbul.
GÖNEY, S., 1985, Sıcak Bölgelerde Ziraat Hayatı. İstanbul Üniv. Coğrafya Enstitüsü Yay. No: 116, Edebiyat Fak. Yay. No: 2732, İstanbul.
GÖNEY, S., 1987, Türkiye Ziraatinin Coğrafî Esasları. İstanbul Üniv. Yay. No: 2600, Coğrafya Böl. Yay. No: 110, İstanbul.
HUME, H., 1966, Turunçgil Meyvaları. Çeviren Sabahattin ÖZBEK, Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. No: 265, Ankara.
KADIOĞLU, Y., 2003, Akçaabat İlçesi'nin (Trabzon) Beşerî ve İktisadî Coğrafya Özellikleri. Atatürk Üniv. Sosyal Bilimler Enst. (Basılmamış Doktora Tezi), Erzurum.
KOCA, H., 1997, Erdemli'de Turunçgil Tarımının Coğrafi Esasları. Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 2, Erzurum.
KOÇMAN, A., 1993, Türkiye İklimi. Ege Üniv. Edebiyat Fak. Yay. No: 72, İzmir.
KODAY, Z., 1995, Hopa İlçesi'nin Coğrafyası. (Basılmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniv. Kütüphanesi, Erzurum. ^
KODAY, Z., 2003, Arhavi Çayı Havzası'nın Coğrafyası. Atatürk Üniv. Yay. No: 934. Fen-Edebiyat Fak. Yay.No: 100, Araştırma Serisi No: 71, Erzurum.
KODAY, S., 2000, Türkiye'de Kivi Üretimi. Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 3, Erzurum.
KODAY, S., 2000, Murgul Çayı Havzası'nın Coğrafyası. Atatürk Üniv. Yay. No: 912, Fen-Edebiyat Fak. Yay. No: 98, Araştırma Serisi No: 69, Erzurum.
TIRAŞ, M., 2002, Kozan'da Turunçgil Tarımı. Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 6, Konya.
TUNÇDİLEK, N., 1985, Türkiye'de Relief Şekilleri ve Arazi Kullanımı. İstanbul Üniv. Deniz Bil. ve Coğrafya Enst. Yay. No: 3, İstanbul Üniv. Yay. No: 3279, İstanbul.
TUZCU, Ö.,- ERKAN, O.,-EMEKSİZ, F.,-ŞENGÜL, H.,-HIZAL, A.Y.,-ŞEKER, M.,-KAPLANKIRAN, M.,-ULUBELDE, M.,-YEŞİLOĞLU, T.,-AKKAYA, F., 1995, Turunçgil Meyveleri Üretim ve Tüketim Projeksiyonları. T.M.M.O.B. Ziraat Mühendisleri Odası Türkiye Ziraat Mühendisliği IV. Teknik Kongresi (9-13 Ocak 1995), Cilt: 2, Ankara.
ZAMAN, M., 2004, Vakfıkebir İlçesi'nin Coğrafyası. Atatürk Üniv. Yay. No: 937, Fen-Edebiyat Fak. Yay. No: 102, Araştırma Serisi No: 73, Erzurum.
http://www.antalya-tarim.gov.tr
www.fao.org