Bilecik ilinde şerbetçiotu üretiminin coğrafi esasları

Çok eski zamanlardan beri Mısır ve Eski Yunan’da çeşitli amaçlarla kullanılan şerbetçiotunun 14.yüzyıldan itibaren Avrupa’da tarımı yapılmaya başlanmıştır. Daha sonra İngiltere başta olmak üzere, tüm Avrupa’ya ve Dünya’nın belli başlı yerlerine yayılmıştır. Türkiye’de ilk şerbetçiotu denemeleri 1930’lu yıllar ile ikinci dünya savaşı yıllarında başlamıştır. Fakat bu denemeler sonuçsuz kalınca, 1955 yılında Bilecik ilinin de içerisinde bulunduğu birkaç ilde Tarım Bakanlığı bünyesinde denemeler tekrar başlatılmıştır. En iyi sonuçların Bilecik çevresinden alınması sebebiyle 1965 yılından beri Türkiye’de sadece bu ilde şerbetçiotu tarımı yapılmaktadır.Dünya’da ve Türkiye’de bira üretiminin en önemli maddelerinden biri olan şerbetçiotu, kozalağında bulunan bazı kimyasallar sayesinde biraya acılık, aroma ve muhafaza özellikleri kazandırmaktadır. Türkiye’de şerbetçiotu üretimini Dünya’nın en büyük bira üreticilerinden biri olan Anadolu şirketler grubuna bağlı Efes Pilsen bünyesindeki TARBES ile OTGÜL KOOP yönlendirmektedir. Bira üretimindeki artış şerbetçiotuna olan talebi devamlı olarak artırmasına rağmen üretim maliyetinin yüksek olması, ürün alım fiyatlarının bazı yıllar alıcı kuruluşlar tarafından düşük tutulması, üretimde devlet teşviklerinin olmaması, uğraşının zor olması gibi sebeplerle şerbetçiotu tarımının gelişmesi arzu edilen seviyeye ulaşamamıştır. Bu makalede Bilecik ilinde şerbetçiotu üretiminin doğal ve beşeri coğrafya özellikleri, Türkiye üretimindeki önemi, kullanım alanları, üretimdeki değişimlerin neden ve sonuçları coğrafi bakış açısıyla incelenmeye çalışılmıştır. Elde edilen sonuçlar değerlendirilerek sorunlara çözüm önerileri sunulmuştur.

The geographical foundations of hops production in Bilecik

The hops plant agriculture which are used in various purposes from time immemorial in ancient Egypt and greek has been done since the 14th century. Later ıt has spread to main parts of World and Europe particulary, being the first place in England.The first hops tries started in 1930s and the years of the second world war in Turkey. As these trials remained inconclusive, the new trials within the scope of Ministry of Agriculture started again in Turkey enclosing the Bilecik city in 1955. As the best results have been obtained round Bilecik, since 1965 in Turkey just in this city hops has been cultivated.Containing one of the most important substances, hops is one of the most essential components for production of beer in Turkey and in the World, by means of some chemicals it gains bitterness, aroma and conservation features to beer. The production of hops in Turkey conducts by one the biggest beer producer, TARBES and OTGÜL COOP. Within Efes Pilsen connected to Anatolia peer companies. Although increase in the amount of beer production progressively makes demans high for hops, because of reasons such as high cost of production, being kept prices low by purchaser institutions for some years, deprived of government promotion,pursuiting becoming hard,the development of hops cultivation has failed to reach the desired level. In this article, ıt has been studied on the point of geography view the natural and human geographical features of hops production in Bilecik city, the importance of it in Turkey’s production, ıts usage parts,the reasons and results of changes in production by evaluating the results obtained proposals to solve problems have been presented.

PDF

___

BAĞCI, İ., 2005, Şerbetçiotu Tarımı. TARBES (Tarım Ürünleri ve Besicilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.) Yayını, Pazaryeri.
BAYDAR, H., 2005, Tıbbi, Aromatik ve Keyif Bitkileri Bilimi ve Teknolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 51, Isparta.
BAYTOP, T., 1984, Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi (Geçmişte ve Bugün), İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 3255, İstanbul.
ÇAKICI, H., - YENER H., - AYDIN Ş., 2005, Bilecik-Pazaryeri Yöresi Şerbetçiotu Plantasyonlarının Beslenme Durumu, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 42, Sayı:3, İzmir.
DOĞANAY, H., 1998, Türkiye Ekonomik Coğrafyası . Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
DOĞANAY, H., 2007, Ziraat Coğrafyası. Aktif Yayınevi, Erzurum.
GÖK, Y., -ZAMAN., 2003, Anamur’da Muz Tarımının Coğrafi Esasları, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 9, Çizgi Kitabevi, Konya.
İNCEKARA, F., 1964, Endüstri Bitkileri ve Islahı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları Cilt:4 No:84, İzmir.
KOCAOĞLU, M., 1965, Şerbetçiotu ve Yetiştirilmesi. Yenigün Matbaası. Ankara.
KODAY, S., 2000, Türkiye’de Kivi Üretimi, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 3, Erzurum.
ÖĞRETİR, K., 1991, Bilecik (Pazaryeri) Koşullarında Şerbetçiotu Su Tüketimi, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Eskişehir Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No: 225, Rapor Serisi No:174, Eskişehir.
ÖZGÜR, E.M., 1990, Bilecik Coğrafyası. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara.
TARBES A.Ş., 2000, Şerbetçiotu Üretici Anketleri, Bilecik.
TÜİK., 2009, Tarım İstatistikleri Özeti 1989-2008, TÜİK Matbaası, Ankara.
YAYÇEP (Yaygın Çiftçi Eğitim ve Yayım Projesi) Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü Yayım Dairesi Başkanlığı, 2005., Tarla Bitkileri 2, Çiftçi Eğitim ve Yayım Serisi Yayin Seri No:40, Ankara.
(http://www.bileciktarim.gov.tr/serbetciotu.htm).
http://www.bitkiseltedavi.com/serbetciotu-hopfen-humulus-lupulus.htm/
http://www.dogaltedavi.org/v/Serbetci+Otu.jpg.html
http://www.fao.org.