DENİZ GÜVENLİĞİ VE ÇİN ETKİSİ: ENDONEZYA'NIN GÜNEY ÇİN DENİZİ VE NATUNA ADALARI POLİTİKALARI

Çin tarafından Güney Çin Denizi’nde (GÇD) izlenen yayılmacı politikalar, Natuna Adaları bağlamında Endonezya’nın deniz güvenliğini tehdit etmektedir. Bu çerçevede Endonezya 2014 yılında Küresel Denizcilik Ekseni (KDE) doktrinini ilan ederek deniz güvenliği hususunda daha kararlı adımlar atmaya başlamıştır. Bu çalışmada; Endonezya, kendi deniz güvenliğini korumak için Çin’in GÇD’de yürüttüğü yayılmacı politikalara nasıl karşılık veriyor sorusuna yanıt aranmaktadır. Bu çalışmanın amacı Endonezya’nın deniz güvenliği politikalarını tartışarak 2014 yılında iktidara gelen Joko Widodo (Jokowi) sonrası Endonezya dış politikasında yaşanan değişimi öne çıkarmaktır. Çalışmada ilk olarak, Endonezya’nın değişen deniz güvenliği politikaları ele alınmış ve bu bağlamda Jokowi döneminde oluşturulan KDE doktrini incelenmiştir. İkinci olarak, GÇD anlaşmazlığına ve Endonezya’nın GÇD’ne yönelik politikalarına işaret edilmiştir. Son olarak, Endonezya’nın Natuna Adaları politikaları analiz edilerek Jokowi hükümetinin Çin’in yayılmacı politikalarına nasıl karşılık verdiği incelenmiştir. Bu çalışma, Natuna Adaları krizi kapsamında Endonezya’nın uluslararası hukuk, diplomasi, askeri caydırıcılık ve karşılıklı bağımlılık araçlarını kullanarak Çin’in hak ihlallerini engellemeye çalıştığını ve Çin’in politikalarına cevap ürettiğini ileri sürmektedir. Bu çerçevede araştırmada, Endonezyalı yetkililerin demeçlerine, resmî makamların ve ilgili bakanlıkların yayınlarına, raporlarına ve diplomatik notalarına yer verilmiştir.

___

  • ADITYA, Arys, Harry Suhartono (2020), “U.S., Japan May Invest in Indonesia Islands Near South China Sea”, Bloomberg. https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-01-17/u-s-japan-may-invest-in-indonesia-islands-near-south-china-sea. Erişim: 29 Eylül 2020.
  • AGUSMAN, Damos Dumoli, Gulardi Nurbintoro (2019), "The archipelagic-state concept a quid pro quo”, The Jakarta Post. https://www.thejakartapost.com/academia/2019/12/14/the-archipelagic-state-concept-a-quid-pro-quo.html. Erişim: 18 Ağustos 2020.
  • AIIB, https://www.aiib.org/en/about-aiib/who-we-are/membership-status/. Erişim: 05 Ağustos 2020.
  • ARİF, Muhamad, Yandry Kurniawan (2017), “Strategic Culture and Indonesian Maritime Security”, Asia & the Pacific Policy Studies, Vol. 5, No. 1, s. 4-5.
  • ASEAN (2020), “2002 Declaration on the. Conduct of Parties in the South China Sea”. https://asean.org/?static_post=declaration-on-the-conduct-of-parties-in-the-south-china-sea-2. Erişim: 03 Eylül 2020.
  • “ASEAN to claim common ground on S. China Sea, but no communique” (2012), Reuters. https://in.reuters.com/article/asean-south-china-sea/asean-to-claim-common-ground-on-s-china-sea-but-no-communique-idINDEE86J05120120720. Erişim Tarihi: 18 Haziran 2020.
  • BKPM (2019), “Domestic and Foreign Direct Investment Realization Quarter II and January-June 2019”, s. 34. https://www.bkpm.go.id/images/uploads/file_siaran_pers/Paparan_ Bahasa_Inggris_TW_2_2019 .pdf. Erişim: 10 Ağustos 2020.
  • BUEGER, Christian (2015), “What is Maritime Security?”, Marine Policy, 53: s. 159-164. http://bueger.info/wp-content/uploads/2014/12/Bueger-2014-What-is-Maritime-Security-final.pdf. Erişim: 18 Ocak 2020.
  • BUNTORO, Kresno (2016), “Rethinking Nusantara Indonesia: Legal Approach”, Jurnal Hukum Internasional, Vol. 13 No. 4, s. 477-478.
  • “China Doubles Investments in Indonesia through ‘Very Aggressive’ Approach, Official Says”, Benar News. https://www.benarnews.org/english/news/indonesian/internationalinvestment01292020162954.html#:~:text=China%20doubled%20its%20investments%20in,by%20the%20Indonesian%20 investment%20agency. Erişim: 10 Ağustos 2020.
  • “Chinese Fishing Vessels Remain in Natuna Amid Diplomatic Tension: Indonesian Military” (2020), The Straits Times. https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/chinese-fishing-vessels-remain-in-natuna-amid-diplomatic-tension-indonesian-military. Erişim: 21 Temmuz 2020.
  • “Chinese investment in Indonesia is not debt trap, senior minister says” (2020), The Jakarta Post, https://www.thejakartapost.com/news/2020/01/09/chinese-investment-in-indonesia-is-not-debt-trap-senior-minister-says.html. Erişim: 19 Eylül 2020.
  • CML/17/2009 numaralı Nota, https://www.un.org/Depts/los/clcs_new/submissions _files/mysvnm33_09/chn_2009re_mys_vnm_e.pdf. Erişim: 19 Haziran 2020.
  • CONNELLY, Aaron L. (2015), “Sovereignty and the Sea: President Joko Widodo's Foreign Policy Challenges”, Contemporary Southeast Asia, Vol. 37, No. 1, s. 19.
  • ERWANTI, Marlinda Oktavia (2018), “Kemhan ajukan Rp. 215T di 2019, Termasuk Untuk Penanganan Teroris”, Detiknews. https://news.detik.com/berita/d-4058541/kemenhan-ajukan-rp-215-t-di-2019-termasuk-untuk-penanganan-teroris. Erişim: 27 Ağustos 2020.
  • FAO (2013), “Indonesia: FAO to strengthen fisheries and aquaculture cooperation”. http://www.fao.org/news/story/en/item/176776/icode/. Erişim: 02 Haziran 2020.
  • Foreign Ministry of Foreign Affairs of the Republic of China (2020), “Foreign Ministry Spokesperson Geng Shuang's Regular Press Conference on January 8, 2020”. https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510_665401/t1730335.shtml. Erişim: 05 Haziran 2020.
  • Foreign Ministry of Foreign Affairs of the Republic of China, “Foreign Ministry Spokesperson Hua Chunying’s Remarks on Indonesian Navy Vessels Harassing and Shooting Chinese Fishing Boats and Fishermen,” https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510_ 665401/t1373402.shtml. Erişim: 10 Temmuz 2020.
  • Foreign Policy Research Institute (2014), https://www.fpri.org/article/2014/10/even-indonesia-concerns-over-chinas-reach-in-the-south-china-sea/. Erişim: 05 Eylül 2020.
  • “Fresh Natuna incident roils RI-China relations” (2016), Jakarta Post, https://www.thejakartapost.com/news/2016/05/30/fresh-natuna-incident-roils-ri-china-relations.html. Erişim: 03 Haziran 2020.
  • “Government invites firms to join Natuna Gas Consortium” (2017), The Jakarta Post. https://www.thejakartapost.com/news/2017/07/28/government-invites-firms-to-join-natuna-gas-consortium.html. Erişim: 06 Ağustos 2020.
  • HERIYANTO (2012), “Illegal Fishing Costs Indonesia 3 Billion Dollars A Year”, Aseannews. https://www.aseannews.net/illegal-fishing-costs-indonesia-3-billion-dollars-a-year/. Erişim: 05 Eylül 2020.
  • “Indonesia asks Japan to invest in Natuna islands following stand-off with China” (2020), Channel News Asia. https://www.channelnewsasia.com/news/asia/indonesia-asks-japan-to-invest-in-natuna-south-china-sea-12249996. Erişim: 29 Eylül 2020.
  • “Indonesia deploys fighter jets in stand-off with China” (2020), Channel News Asia. https://www.channelnewsasia.com/news/asia/indonesia-deploys-fighter-jets-stand-off-china-natuna-12241198?cid=h3_referral_inarticlelinks_24082018_cna. Erişim: 07 Ocak 2020.
  • “Indonesia Gives New Name to Sea Region North of Natuna Islands” (2017), Benar News. https://www.benarnews.org/english/news/indonesian/North-Natuna-Sea-07142017160831.html. Erişim: 28 Aralık 2019.
  • “Indonesia Rejects Beijing’s Offer for South China Sea Talks” (2020), Benar News. https://www.benarnews.org/english/news/indonesian/no-negotiation-06052020155450.html. Erişim: 05 Haziran 2020.
  • “Indonesia Sinks 51 Fishing Boats” (2019), The Bangkok Post, https://www.bangkokpost.com/world/1672020/indonesia-sinks-51-fishing-boats. Erişim: 04 Kasım 2019.
  • “Indonesia will not Negotiate Natuna Sovereignty, President Joko Widodo Says” (2020), Benar News. https://www.benarnews.org/english/news/indonesian/natuna-update-01062020165329.html. Erişim: 04 Eylül 2020.
  • “Indonesia, China and the North Natuna Sea” (2017), Jakarta Globe. https://jakartaglobe.id/news/indonesia-china-north-natuna-sea/. [Erişim Tarihi: 13.06.2020].
  • “Indonesian Navy Confirms Kway Fey Boat Arrest” (2016), Tempo. https://en.tempo.co/read/755485/indonesian-navy-confirms-kway-fey-boat-arrest. Erişim: 19 Ağustos 2020.
  • JIANGTAO, Shi, Jun Mai (2020), “China’s Xi Jinping rejects any action based on international court’s South China Sea ruling”, South China Morning Post. https://www.scmp.com/news/china/diplomacy-defence/article/1988990/chinas-xi-jinping-rejects-any-action-based. Erişim: 06 Ocak 2020.
  • “Jokowi asserts Indonesia’s sovereign rights in Natuna” (2020), The Jakarta Post. https://www.thejakartapost.com/news/2020/01/08/jokowi-asserts-indonesias-sovereign-rights-in-natuna.html. Erişim: 04 Ağustos 2020.
  • “Jokowi observes massive Indonesian military exercise near South China Sea” (2017), The Straits Times. https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/jokowi-observes-massive-indonesian-military-exercise-near-south-china-sea. Erişim: 12 Ağustos 2020.
  • Kementerian Koordinator Bidang Kemaritiman dan Investasi Republik Indonesia (2018), https://maritim.go.id/menko-maritim-luncurkan-data-rujukan-wilayah-kelautan-indonesia/. [Erişim Tarihi: 05.09.2020].
  • KEMHAN (2015), “Buku Putih Pertahanan Indonesia”, s. 39. https://www.kemhan.go.id/wp-content/uploads/2016/04/BPPI-INDO-2015.pdf. Erişim: 10 Temmuz 2020.
  • KEMLU (2019), “Indonesian FM Presents the Diplomacy Priorities 2019-2024 to the House of Representatives”.https://kemlu.go.id/portal/en/read/786/berita/indonesian-fm-presents-the-diplomacy-priorities-2019-2024-to-the-house-of-representatives. Erişim: 26 Aralık 2019.
  • KEYUAN, Zou (2001), “Historic Rights in International Law and in China’s Practice”, Ocean Development & International Law, 32:2, s. 160.
  • LEIFER, Michael Dolliver Nelson (1973), “Conflict of Interest in the Straits of Malacca”, International Affairs, Vol. 49, No. 2, s. 191.
  • LAKSMANA, Evan (2018), “Indonesia”, Asia's Quest for Balance: China's Rise and Balancing in the Indo-Pacific, ed. Smith, Jeff M, Rowman & Littlefield.
  • MALIK, Mohon (2013), “Historical Fiction: China's South China Sea Claims”, World Affairs, Vol. 176, No. 1, s. 83-90.
  • MARSETIO (2014), Sea Power Indonesia, Universitas Pertahanan, Jakarta.
  • Ministry of Foreign Affairs of the People's Republic of China. “Foreign Ministry Spokesperson Hua Chunying's Remarks on Indonesian Navy Vessels Harassing and Shooting Chinese Fishing Boats and Fishermen”, https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510_665401 /t1373402.shtml. Erişim: 03 Eylül 2020.
  • MOELDOKO (2014), “China's Dismaying New Claims in the South China Sea”, The Wall Street Journal. https://www.wsj.com/articles/moeldoko-chinas-dismaying-new-claims-in-the-south-china-sea-1398382003. Erişim: 15 Ekim 2020.
  • NAINGGOLAN, Poltak Partogi (2015),”Kebijakan Poros Maritim Dunia Joko Widodo dan Implikasi Internasionalnya”, Pusat Pengkajian, Pengolahan Data dan Informasi (P3DI) Sekertarian Jenderal DPR RI, 6(2), s. 172-173.
  • “Natuna Holds Largest Oil and Gas Reserve, SKK Migas Says” (2020), Tempo, https://en.tempo.co/read/1291692/natuna-holds-largest-oil-and-gas-reserve-skk-migas-says. Erişim: 05 Eylül 2020.
  • “Natuna Islands: Indonesia says no 'overlapping' South China Sea claims with China” (2016), ABC News. https://mobile.abc.net.au/news/2016-06-22/no-overlapping-claims-with-china-in-indonesian-waters-says-fm/7534498?pfm=sm&nw=0. Erişim: 13 Temmuz 2020.
  • “Natuna Waters: Indonesia Opposes China's Nine-Dash Line” (2020), Tempo. https://en.tempo.co/read/1290785/natuna-waters-indonesia-opposes-chinas-nine-dash-line. Erişim: 03 Ocak 2020.
  • NUR, Yasmin (2020), “Indonesia Encourages Asean, China to Resume South China Sea CoC Negotiation”, The Jakarta Globe. https://jakartaglobe.id/news/indonesia-encourages-asean-china-to-resume-south-china-sea-coc-negotiation. [Erişim Tarihi: 24.06.2020].
  • Ocean and Law of Sea, Status of the United Nations Convention on the Law of the Sea. https://www.un.org/depts/los/reference_files/chronological_lists_of_ratifications.htm. Erişim: 21 Ağustos 2020.
  • PANDA, Ankit (2016), “Indonesia Summons Chinese Ambassador After South China Sea Stand-Off Near Natuna Islands”, The Diplomat. https://thediplomat.com/2016/03/indonesia-summons-chinese-ambassador-after-south-china-sea-stand-off-near-natuna-islands/. Erişim: 12 Temmuz 2020.
  • PCA (2016), “The South China Sea Arbitration”. https://pca-cpa.org/en/news/pca-press-release-the-south-china-sea-arbitration-the-republic-of-the-philippines-v-the-peoples-republic-of-china/. Erişim: 30 Eylül 2020.
  • “Penguatan Industri Perikanan, Solusi untuk Natuna” (2020), Mongabay. https://www.mongabay.co.id/2020/01/09/penguatan-industri-perikanan-solusi-untuk-natuna/. Erişim: 03 Eylül 2020.
  • POLING, Gregory B. (2012), “Time to End Strategic Ambiguity in the South China Sea”, CSIS, https://www.csis.org/analysis/time-end-strategic-ambiguity-south-china-sea. Erişim: 02 Eylül 2020.
  • “President says Indonesia intends to join TPP trade deal” (2015), Reuters. https://www.reuters.com/article/us-usa-indonesia/president-says-indonesia-intends-to-join-tpp-trade-deal-idUSKCN0SK2JY20151027. Erişim: 12 Ağustos 2020.
  • PURWANTO, Harry, Dewa Gede Sudika Mangku (2016), “Legal instruments of the Republic of Indonesia in Border Management Using The Perspective of Archipelagic State”. International Journal of Business, Economics and Law, Vol. 11, Issue 4.
  • QIAN, Xiao (2020), “Insight: Work hand-in-hand for a new era of China-Indonesia friendship”, The Jakarta Post, https://www.thejakartapost.com/academia/2020/04/14/insight-work-hand-in-hand-for-a-new-era-of-china-indonesia-friendship.html. Erişim: 15 Ekim 2020.
  • RADITIO, Klaus Heinrich (2019), Understanding China’s Behaviour in the South China Sea, Palgrave Macmillan, Singapore, s. 58.
  • RAHMAT, Ridzwan, Indonesia makes largest-ever deployment of troops, equipment to South China Sea island, Janes. https://www.janes.com/article/93522/indonesia-makes-largest-ever-deployment-of-troops-equipment-to-south-china-sea-island. Erişim: 21 Temmuz 2020.
  • “Satuan TNI Terintegrasi Berikan Daya Tangkal di Natuna” (2018), Republika. https://www.republika.co.id/berita/nasional/daerah/18/12/22/pk3zpy430-satuan-tni-terintegrasi-berikan-daya-tangkal-di-natuna. Erişim: 21 Temmuz 2020.
  • SIREGAR, Kiki (2020), “Indonesia deploys 4 additional warships to Natuna amid standoff with Chinese vessels”, Channel News Asia. https://www.channelnewsasia.com/news/asia/indonesia-china-natuna-islands-dispute-south-china-sea-12237456. Erişim: 06 Ocak 2020.
  • “Southeast Asian ports thirst for more seaborne trade” (2017), Nikkei Asian Review. https://asia.nikkei.com/Economy/Southeast-Asian-ports-thirst-for-more-seaborne-trade. Erişim: 10 Eylül 2020.
  • STASHWICK, Steven (2019), “China’s South China Sea Militarization Has Peaked”, Foreign Policy, https://foreignpolicy.com/2019/08/19/chinas-south-china-sea-militarization-has-peaked/. Erişim: 19 Temmuz 2020.
  • SUKMA, Rizal (2014), “Gagasan Poros Maritim”, Kompas, https://money.kompas.com/read/2014/08/21/ 080000726/Gagasan.Poros.Maritm. Erişim: 14 Ekim 2020.
  • The Cabinet Secretariat of the Republic of Indonesia (2014), “President Jokowi Officially Established the Maritime Security Agency”. https://setkab.go.id/en/president-jokowi-officially-established-the-maritime-security-agency/. Erişim: 10 Ağustos 2020.
  • TURCSÁNYI, Richard Q. (2018), Chinese Assertive Actions in the South China Sea: Power Sources, Domestic Politics, and Reactive Foreign Policy, Springer, Switzerland, s. 34.
  • UNITED NATIONS, “Maritime Zones and Maritime Delimitation: Indonesia”, https://www.un.org/Depts/los/LEGISLATIONANDTREATIES/STATEFILES/IDN.htm. Erişim: 24 Ağustos 2020.
  • WITULAR, Rendi A. (2014), “Presenting Maritime Doctrine”, The Jakarta Post, https://www.thejakarta post.com/news/2014/11/14/presenting-maritime-doctrine.html. Erişim: 25 Haziran 2020.
  • WORLD BANK, “Indonesia Product exports and imports from China 2018”, https://wits.worldbank.org/CountryProfile/en/Country/IDN/Year/2018/TradeFlow/EXPIMP/Partner/CHN/Product/all-groups. Erişim: 05 Ağustos 2020.
  • ZULKIFLI, Noraini, Muhamad Nazrul Bashar, Azrul Azlan Abdul Rahman (2020), “The Modernization of Indonesian Naval Forces in Jokowi Era” Malaysian Journal of History, Politics & Strategic Studies, Vol. 47 (1), s. 4.
  • 126/POL-703/V/20 Numaralı Nota. https://www.un.org/depts/los//clcs_new/submissions _files/mys_12_12_2019/2020_05_26_IDN_NV_UN_001_English.pdf. Erişim: 11 Eylül 2020.
  • 148/POL-703/VI/20 Numaralı Nota. https://www.un.org/Depts/los/clcs_new/submissions_ files/mys_12_12_2019/2020_06_12_IDN_NV_UN_002_ENG.pdf. Erişim: 11 Eylül 2020.
  • 480/POL-703/VII/10 Numaralı Nota. https://www.un.org/Depts/los/clcs_new/submissions _files/mysvnm 33_09/idn_2010re_mys_vnm_e.pdf. Erişim: 06 Ocak 2020.
  • 1982 UNCLOS, “Part IV: Archipelagic States”. https://www.un.org/depts/los/convention_ agreements/texts/unclos/part4.htm#:~:text=existing%20submarine%20cables,1.,areas%20falling%20within%20archipelagic%20waters. Erişim: 29 Eylül 2020.
  • 1982 UNCLOS, “Part V Exclusive Economic Zone”. https://www.un.org/Depts/los/convention_ agreements/texts/unclos/unclos_e.pdf. Erişim: 21 Eylül 2020.