Tebrizî’nin el-Muallakat Şerhinde Geçen Nahiv Meseleleri
Muallakatların tefsir, nahiv, sarf ve dil ilimlerindeki önemli rolünün yanı sıra Arap dili ve edebiyatı âleminde de yüksek ve önemli bir konumu bulunmaktadır. Cahiliye devri müfredatlarının pek çoğunu kapsamasından ötürü dil ve edebiyat erbabı ona önem atfetmiştir. Onlardan biri de, Şerhu’l-Kasâidi’l-‘Aşr adıyla el-Muallakat’a yaptığı şerhiyle Tebrizli Ebû Zekeriyyâ Yahya b. Alî b. Muhammed eş-Şeybânî’dir. O, bu eserinde pek çok nahiv, zamirin aidiyeti, harflerin manası, zarf ile car ve mecrûrun bağlı olduğu yerin belirlenmesi, müfredatların i‘râbı, illetler arasındaki üstünlükler, kıyasa ve luğatta asıl olana, kelimenin irabını belirlemede bazı seslerin etki nedenlerine, sarf, lügat, belağat, eleştiri vb. konulara değinmektedir.
Bu itibarla bu araştırma, betimsel analitik yöntemini kullanarak et-Tebrîzî’nin Muallakat şerhindeki nahiv yöntemini, Arap nahiv ilminde iki önemli konu olan kıyas ve ta‘lîl ile ilgili duruşunu açıklayarak değerlendirmeyi hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler:
Kasideler (el-Muallakât), , التبريزي, الشواهد
___
- EL-İrbeli, El-Mübarek Bin Ahmed Bin El-Mübark Bin Mevhub El-Lahmi, Tairhü İrbel, El-Muhakki: Sami Bin Seyid Hamas Essakkar, Vezaretü-S Sakafeti Ve-L İlam, Darü-R Raşidi Linneşir, Irak, 1980.
- İmru'ü-L Kays, Divanü İmrü'i-L Kays, İtena Bihi: Abdurrahman El-Mustavi, Darü-L Marife – Beyrüt, Ettab'atü-S Saniye, 1425h – 2004 M,
- Bedi'ü Yakup, İmil, El-Mucemü-L Mufassal Fi Şevahidi-L Lügati-L Arabiye Beyrüt-Lübnan Darü-L Kütübi-L İlmiye Ettab'atü-L Ula 1966,
- Ettebrizi, Yahya Bin Ali Bin Muhammed Eşşeyban, Ebu Zekerya, Şerhü-L Kasa'idi-L Aşr, Aniyet Bi Tashihiha Ve Daptiha Ve-T Taliki Aleyha Li-L Marrati-S Saniye: İdaretü-T Tiba'ati-L Münire, 1352h, El-Mukaddime,
- El-Haris, Divanü-L Haris Bin Hilizze El-Yeşkuri, Cema'ahü Ve Hakkakahü Ve Şerehahü İmil Yakup, Darü-L Kitabi Arabi, Ettab'atü-L Ula, 1991,
- Ebu Hayyan, Muhammed Bin Yusuf El-Endelüsi, El-Bahrü-L Muhit Fi Tefsiri, El-Muhakkik: Sıdki Muhammed Cemil, Darü-L Fikir – Beyrüt, Ettab'a: 1420H,
- İbni Hıllıkan, Ebu-L Abbas Şemseddin Ahmed Bin Muhammed Bin İbrahim Bin Ebi Bekir El-Bermeki El-İrbeli, Vefiyat-L A'yanve Enba'ü Ebna'i-Z Zamani, El-Muhakkik: İhsan Abbas, Beyrüt, Darü Sadır, 1900,
- Derviş, Muhyiddin Bin Ahmed Mustafa, İrabü-L Kuran Ve Beyanüh, Darü-L İrşad Li-Ş Şu'uni-L Cami'iye, Hums – Suriye, Ettab'atü-R Rabi'a, 1415H,
- ISSN: 1307-6256
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2008
- Yayıncı: Ali GÜZELYÜZ