MEVLÂNÂ’NIN RUBAİLERİNİN FARSÇA NEŞİRLERİ VE TÜRKÇE ÇEVİRİLERİ HAKKINDA BAZI TESPİTLER

Eserleri günümüzde dünya çapında büyük ilgi çeken ve birçok dilde okuyucuyla buluşan Mevlânâ’nın rubailerinin Farsça neşirleri ve Türkçe çevirileri, bu yazıda nicel olarak karşılaştırılacak ve dikkat çeken bazı hususlar hakkında tespitlerde bulunulacaktır. Bu rubailerin birçok neşri ve Türkçe çevirisi bulunmaktadır. Ancak bu yazıda sadece Mevlânâ’nın rubailerinin öne çıkan neşirleri ve Türkçe çevirileri inceleme konusu olacaktır. Bu çalışmada sırasıyla Farsça neşirlerden; Veled Çelebi’nin Rubâiyyât-ı Hazret-i Mevlânâ, Bedîüzzaman Fürûzanfer’in Kulliyât-ı Şems yâ Dîvân-ı Kebîr neşrinin rubaileri içeren 8. cildi ve Tevfîk H. Subhânî’nin Dîvân-ı Kebîr ile Kulliyât-ı Şems-i Tebrîzî adlarını birlikte yer verdiği neşri incelenecektir. Türkçe çevirilerden ise M. Nuri Gençosman’ın Mevlânâ’nın Rubaileri Ⅰ-Ⅱ (Tam metin), Şefik Can’ın Hz. Mevlânâ’nın Rubaileri Ⅰ-Ⅱ ve Ziya Avşar’ın Mevlânâ Celâleddin Rumi Sırların Dili -Bütün Rubailer- adlı eserine yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Mevlânâ, Dîvân-ı Kebîr, Rubailer, Farsça Neşir, Türkçe Çeviri.

SOME FINDINGS ON THE PERSIAN PUBLICATIONS AND TURKISH TRANSLATIONS OF RUMI’S RUBAIS

The Persian publications and Turkish translations of the Rubais of Rumi, whose works attract worldwide attention and find readers in many languages, are compared numerically in this article and some points that appeal to us are determined. There are many publications and Turkish translations of these rubais. However, only the most outstanding publications of Rumi's rubais and their Turkish translations will be examined in this study. In this study, respectively one of the Persian publications; Veled Çelebi's Rubaiyyāt-e Hazret-i Mevlana, Bedīuzzemān Furūzānfer's Kulliyāt-e Şems yā Divān-e kabir volume 8 containing the rubais, and Tevfîk H. Subhānī’s Divān-e kabir or Kulliyāt-ı Şems-i Tebrīzī will be examined. Among the Turkish translations; M. Nuri Gençosman's Mevlana's Rubais I - II (Full text), Şefik Can’s Hz. Mevlana's Rubais I - II and Ziya Avşar's work titled Mevlana Celāleddin Rumi The Language of Secrets - All Rubais will be included.

Keywords:

Rumi, Divān-e kabir, Rubais, Persian publication, Turkish translation.,

PDF

___

Artıran, Hayat Nur, "Sertarîk Mesnevîhân Şefik Can Dede", Aşkın Sultanları Son Dönem İstanbul Mevlevileri Ulusal Sempozyumu. İstanbul, 2010.
Artıran, Hayat Nur, "Sertarîk Mesnevîhân Şefik Can Dede", Aşkın Sultanları Son Dönem İstanbul Mevlevileri Ulusal Sempozyumu Özet Kitabı, 2010, s. 80-81.
Artıran, Hayat Nur, "10. Vuslat Yıldönümünde Şefik Can", Merhaba-Akademik Sayfalar, C.15, S. 36, s. 562-575.
Avşar, Ziya, Mevlânâ Celâleddin Rumi Sırların Dili (Bütün Rubailer), Kökler Yayıncılık, Konya, 2007.
Bağrıaçık, M. Ziya, " Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî Sırların Dili Bütün Rubailer", Türklük Bilimi Araştırmaları, S. 23, 2008, s. 223-226.
Bilgin, Orhan, "Bedîüzzaman Fürûzanfer", DİA, C.5, İstanbul, 1992, s. 327-328.
Can, Şefik, Hz. Mevlânâ'nın Rubaileri I -II, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1990-1991.
Çelebi, Asaf Halet, Mevlânâ’nın Rubaileri, Kanaat Kitabevi, İstanbul, 1939.
Dehbâşî, Ali, "Guft û Gu bâ Doktor Tevfîk-i Subhânî", Câme'e-i Ulûm-i Ensânî, C.23, s. 215-223.
Ersöz, Erol, silo.tips. https://silo.tips/download/abdlbaki-glpnarlyla-tanmam-beni-mevlana-aratrmalarna-ynlendirdi#modals adresinden alındı.
Gençosman, Mehmet Nuri, Mevlânâ'nın Rubaileri I -II, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, bs.2, 1994.
Gölpınarlı, Abdülbaki, Rubâîler, Ajans Türk Yayıncılık, Ankara, 1982.
Halıcı, Feyzi, Mevlânâ Celaleddin Rubailer, Doğuş Ofset Matbaa, Konya, 1986.
Halman, Talat Sait, Sevda Yüce Gözlerle, Hece Yayınları, bs.2, Ankara, 2004.
Işıl, Hüseyin Rıfat, Mevlânâ Rubailerinden Manzum Tercümeler, Numune Matbaası, 1937.
Kara, Mustafa, “Veled Çelebi İzbudak”, DİA, C.23, İstanbul, 2001, s. 503-505.
Karaismailoğlu, Adnan, "Dîvân-ı Kebir'in Tıpkı Basımı için Sunuş", Dîvân-ı Kebîr Tıpkı Basım-Takdim/Fihrist, Ankara, 2012, Ptt Genel Müdürlüğü, Takdim/Fihrist s.7-55.
Karaismailoğlu, Adnan, Menteşe, Güngör Levent, "Dîvân-ı Kebîr Seçkisi Şemsu'l Hakâyik", Doğu Araştırmaları Dergisi, C.2, S 26, 2022, s. 75-90.
Muştâkmihr, Rahmân, "Tâ Tashîh-i Nihâyî-i Dîvân-ı Kebîr: Nushe-i Konya yâ Tashîh-i Furûzânfer (Berresî-i İntikâdî-i Çâp-i Nushe-i Konya)", Edebiyât-i İrfânî (Ulûm-i Ensânî el-zuhrâ), 1391, s. 179-143.
Muştâkmihr, Rahmân, "Şems-i Tebrîzî Dîvânı'nın Tenkitli Neşirleri ve Baskıları Hakkında Tenkitli Bir İnceleme", Mevlânâ Araştırmaları Dergisi 8, çev. Güngör Levent Menteşe, Akçağ Yayınları, Ankara, 2022, s. 137-162.
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Akademik Performans Değerlendirme ve İzleme Platformu. https://akapedia.ohu.edu.tr/cv/ziyaavsar adresinden alındı.
Şafak, Yakup, "Veled Çelebi ve Çelebilik Makamında Geçen Yıllar", Aşkın Sultanları Son Dönem İstanbul Mevlevileri Ulusal Sempozyumu, 2010.
Şafak, Yakup, "Veled Çelebi ve Çelebilik Makamında Geçen Yıllar", Aşkın Sultanları Son Dönem İstanbul Mevlevileri Ulusal Sempozyumu Özet Kitabı, 2010, s. 26-28.
Tanyaş, Hamza, Mevlânâ'dan Rubailer, Doğuş Matbaacılık, Ankara, 1987.
Tonga, Necati, teis.yesevi. https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/gencosmanoglu-mehmet-nuri adresinden alındı
Yazıcı, Tahsin, "Mehmet Nuri Gençosmanoğlu" Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi: Devirler/ İsimler/ Terimler, Dergâh Yayınları, C.3, İstanbul, 1979, s. 323.
Yücel, Hasan Ali, Mevlânâ’nın Rubaileri, Remzi Kitaphanesi, İstanbul, 1932.