Übersetzungsstrategien der Kinderliteratur Eine Analyse am Beispiel der türkischen Übersetzung von Michael Endes Der Teddy und die Tiere
Dünya genelinde birçok bilimsel araştırmada, hedef kitlesinin çocuklar olmasından dolayı çocuk
yazınının ve çevirisinin önemi vurgulanmaktadır. Çocuk yazını, yetişkin yazarlar tarafından kaleme
alınmaktadır. Bu yazarlar, yetişkin olmalarına rağmen bir çocuk gibi düşünebilmeli, çocuk dünyasını
anlayabilmeli ve kurgusunu çocukların anlayabileceği bir dilde, onların dünyasına uygun olacak şekilde,
kısaca çocuklara göre yapmalıdırlar. Aynı şekilde çocuk yazını çevirmenleri de hedef kitleleri olan
çocuklara göre çeviri yapmalıdırlar.
Bu çalışmada öncelikle çocuk yazını çevirisi kuramsal açıdan ele alınmış, bu alanda öne çıkan
kuramcılar ve yaklaşımları üzerinde durulmuştur. Daha sonra ise dünyaca ünlü Alman çocuk yazarı
Michael Ende’nin Der Teddy und die Tiere adlı eserinin Ayıcık ile Hayvanlar adlı Türkçe çevirisi
çeviribilim kapsamında incelenmiştir. Adı geçen eserin çevirisinde çevirmenin karşılaştığı zorluklar ve bu
zorlukları aşmakta kullandığı çeviri stratejileri, çocuk yazını çeviri kuramları ışığında betimleyici bir
yaklaşımla araştırılmıştır. Araştırmanın sonucunda, çevirmenin ağırlıklı olarak yerlileştirme yapmış
olduğu görülmüştür.
___
- Dilidüzgün, Selahattin (1994): „Çocuk Kitapları ve Çevirisi Üzerine Düşünceler“, in: Mustafa Kınsız (Hg.): 4. Germanistik Sempozyumu, 20-22 Mayıs 1993, İzmir, S. 154-160.
- Duden: www.duden.de/rechtschreibung/Oskar (10.07.2017)
- Ende, Michael (2007): Der Teddy und die Tiere. Cornelia Haas (Illustrator), Stuttgart: Thienemann-Esslinger.
- Ende, Michael (2016): Ayıcık ile Hayvanlar. Ayça Sabuncu (Übers.), İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi
- Klingberg, G. (1986): „Children’s Fiction in the Hands of the Translators“. Malmo: CWK Gleerup.
- Oittinen, Riitta (2000): Translating for Children. New York/London: Garland Publishing.
- Oittinen, Riitta (2006): „No Innocent Act: On the Ethics of Translating for Children“, in: Jan Van Coillie, Walter P. Verschueren (Hg.): Children’s Literature in Translation; Challenges and Strategies. Manchester: St Jerome Publishing, S. 35-46.
- Puurtinen, Tina (1995): Linguistic Acceptability in Translated Children’s Literature, Joensuu: Universty of Joensuu.
- Puurtinen, Tina (2006): „Translating Children’s Literature: Theoretical Approaches and Empirical Studies“, in: Gillian Lathey (Hg.): The Translation of Children’s Literature: A Reader, Clevedon: Multilingual Matters, S. 54-64.
- Rieken-Gerwing, Ingeborg (1995): Gibt es eine Spezifik kinderliterarischen Übersetzens. Untersuchungen zu Anspruch und Realität bei der literarischen Übersetzung von Kinder und Jugendbüchern, Frankfurt am Main: Peter Lang.
- Shavit, Zohar (1986): Poetic of Children’s Literature. Atina: University of Georgia Press.
- Shavit, Zohar (1991): „Çocuk Yazını Çevirisinin Yazınsal Çoğuldizgedeki Konumu Açısından Belirlenmesi“, in: Pınar Besen (Übers.), Metis Çeviri, Sayı 15 Bahar, S. 19-26.
- Venuti, Lawrence (1995): The Translator’s Invisibility: A History of Translation. London/New York: Routledge.