Types of Clauses in the Divan of Fahreddîn-i Irâkī

Fahreddîn-i Irâk?, 610-688 yılları arasında yaşamış, âlim ve sûfî şairlerdendir. Bilgin, kültürlü, saygın between the years of 610-688 . He has grown bir ailede yetişmiş, dönemin tüm aklî ve naklî ilimlerini ders in a sophisticated, cultured, respectable family and has verecek derecede öğrenmiştir. Uşşâknâme, Lema?ât ve learned all the mental and other sciences of the time at the Dîvân'dan oluşan manzum ve mensur eserleri vardır. level of teaching them. He has written works in prose and Eserlerini tasavvufun etkisi altında, âşıkane ve arifane bir verse such as Uşşâknâme, Lema?ât and Dîvân. He has dille kaleme almış, tevhid sırlarını, hakiki aşkı ve mutlak written his works under the influence of mysticism throgüzelliği anlatmıştır. Şiirlerinin güç ve anlaşılmaz tarafı az ugh amatory and sagacious language; narrated the secrets olup kelimeler genellikle bilinen anlamlarıyla kullanılof monotheism, true love and absolute beauty. Hard and mıştır. Senâî, Attâr, Mevlâna ve Sadî gibi şairlerin etkisi incomprehensible side of poetry are few and words are often altında kalmış, onların şiirlerinden tazminlerde bulunused in their usual sense. He was under the influence of muştur. Hâfız ve Câmî gibi kendinden sonra gelen bazı poets like Senâî, Attâr, Mevlana and Sadî, and found şairlere de örnek olmuştur. indemnifications from their poems. Some poets who came Çalışma, Irâk?'nin Nesrîn-i Muhteşem (Hezâî) tarafından Mecmûa-i Âsâr-i Fahreddîn-i Irâk? (Tahran 1372 hş.) adıyla neşredilen Dîvân'ı esas alınarak hazırlanmış olan Sentence in the Divan of Fahreddîn-i Irâkî (PhD Fahreddîn-i Irâk? Divanı'nda Kelime ve Cümle Bilgisi Dissertation) which is based on the divan published with (Doktora Tezi) adlı çalışmadan faydalanılarak yapılmıştır. the name of Mecmûa-i Âsâr-i Fahreddîn-i Irâk? (Tahran Fahreddîn-i Irâk?'nin hayatı hakkında kısa bir bilgi verildikten sonra Farsça dilbilgisinde tamlamalar ve çeşitlerikonusu adı geçen Dîvân'dan örnek beyitler getirilerekincelenmiş, beyitlerin sonuna sayfa ve beyit numarasıverilmiştir.

Fahreddîn-i Irâkī Divanı’nda Tamlama

Fahreddîn-i Irâkī is one of the mystic poets who livedbetween the years of 610-688 (1213-1289). He has grownin a sophisticated, cultured, respectable family and haslearned all the mental and other sciences of the time at thelevel of teaching them. He has written works in prose andverse such as Uşşâknâme, Lemaʻât and Dîvân. He haswritten his works under the influence of mysticism throughamatory and sagacious language; narrated the secretsof monotheism, true love and absolute beauty. Hard andincomprehensible side of poetry are few and words are oftenused in their usual sense. He was under the influence ofpoets like Senâî, Attâr, Mevlana and Sadî, and foundindemnifications from their poems. Some poets who cameafter him like Hafiz and Câmi have taken of him as a model.This study is conducted by using the Vocabulary andSentence in the Divan of Fahreddîn-i Irâkî (PhDDissertation) which is based on the divan published withthe name of Mecmûa-i Âsâr-i Fahreddîn-i Irâkī (Tahran1372 hş.). The study includes an introductory section and twochapters. In the introductory section, after the life of Fahreddîn-iIrâkī have been told shortly, clauses and its typesof Persian language have been analysed with examples ofDivân and at the end of couplets, page and couplet numberhave been given.

PDF

___

ÂŞTÎYÂNÎ, Abbâs İkbâl (1387 hş.), Târîh-i Moğol, Tahran.
ATABAY, Neşe, İbrahim Kutluk ve Sevgi Özel (1983) Sözcük Türleri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
ATEŞ, Ahmet ve Abdulvehhâb Tarzî (1962), Farsça Grameri, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yay.
BİLGİN, Orhan (1995), “Fahreddîn-i Irâkī”, DİA, XIII, 84-86, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
CÂMÎ, Nûreddîn Abdurrahmân (1386 hş.), Nefâhâtu’l-Üns, Tahran.
ÇAĞLAYAN, Pelin Seval (2017), Fahreddîn-i Irâkī Divanı’nda Kelime ve Cümle Bilgisi, Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
ÇİFTÇİ, Hasan (2013), Uygulamalı Farsça Grameri (Gramer-Metin-Sözlük), Erzurum: Eser Ofset Matbaacılık Yay.
DEĞİRMENÇAY, Veyis (2010), Farsça Edatlar ve Bağlaçlar Sözlüğü, İstanbul: Kurtuba Yay.
DEĞİRMENÇAY, Veyis (2014), Fünûn-i Belâgat ve Sınâât-ı Edebî, Ankara: Aktif Yay.
EFŞÂR, Huseyin İmâd (1380 hş.), Destûr-i Sâhtimân-i Zebân-i Fârsî, Tahran.
ERJENG, Gulam Rıza (1374 hş.), Destûr-i Zebân-i Fârsî-yi İmrûz, Tahran.
GİVÎ, Hasan Ahmedî ve Hasan Enverî (1391 hş.), Destûr-i Zebân-i Fârsî I, Tahran.
HENGİRMEN, Mehmet (2007), Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Engin Yay.
IRÂKĪ, Fahreddîn (1377 hş.), Kullîyât-i Şeyh Fahreddîn İbrâhîm-i Hemedânî (nşr. Sâid-i Nefîsî), Tahran.
ÎZZEDPEREST, Nurullâh (1359 hş.), Destûr-i Zebân-i Sadî, Tahran.
KARÎB, Abdulazîm, Celâl Humâyî, Reşîd Yâsemî, Melikuşşuarâ Behâr, Bedîuzzamân Furûzânfer (1392 hş.), Destûr-i Zebân-i Fârsî (Penc Ustâd), Tahran.
KOÇ, Nurettin (1996), Yeni Dilbilgisi, İstanbul: İnkılâp Kitapevi.
KORKMAZ, Zeynep (2014), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
MUÎN, Muhammed (1375 hş.), Ferheng-i Fârsî, XIII, 1167, Tahran.
ÖZTÜRK, Mürsel (2013), Farsça Dilbilgisi, Ankara: Murat Kitapevi.
REHBER, Halîl Hatîb (1380 hş.), Destûr-i Zebân-i Fârsî, Tahran.
SAFÂ, Zebîhullah (1354 hş.), Genc-i Sohen, Tahran.
_______, (1386 hş.), Târih-i Edebiyyât der Îrân, Tahran.
ŞAHİNOĞLU, M. Nazif (1997), Farsça Grameri (Sarf ve Nahiv), İstanbul: Kitabevi Yayınevi.
ŞEFÎÎ, Mahmûd (1377 hş.), Şâhnâme ve Destûr, Tahran.
ŞİFÂÎ, Ahmed (1363 hş.), Mebânî-yi İlmî-yi Destûr-i Zebân-i Fârsî, Tahran.
YILDIRIM, Nimet (2015), Farsça Dilbilgisi, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi-Cover

Başlangıç: 2008
Yayıncı: Divan Edebiyatı Vakfı

Arşiv