Çağatay Türkçesi, Türkistan’da 15-19. yüzyıllar arasında kullanılan edebi dilin adıdır. Başlangıçta yalnız göçebe Türk boyları arasında kullanılan Çağatay Türkçesi, özellikle Timurlular zamanında gelişerek bütün bölgeye yayılmıştır. Bu çalışmada Çağatay Türkçesiyle yazılmış “Kāżī birle Dōznıŋ Ḥikayesi” adlı eserdeki kelime grupları incelenmiştir. Metnin dil özelliklerine bakıldığında Çağatay Türkçesinin klasik dönem sonrasına ait olduğu söylenebilir. Metnin konusu, Bağdat’ta yaşayan bir kadı ile bir hırsızın karşılıklı olarak birbirlerini ayet ve hadislerle alt etmeye çalışmalarıdır. Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde metindeki kelime grupları incelenmiştir. Metinde yer alan bütün kelime grupları değerlendirilerek istatistikleri çıkarılmış ve örnekler verilmiştir. İkinci bölümde metnin çevriyazısı yapılmış, son bölümde ise tıpkıbasım verilmiştir. Metinde 13 farklı kelime grubu tespit edilmiştir. Bunların içinde sayı bakımından en yüksek olanı sıfat tamlamasıdır. Sıfat tamlamasından sonra en çok karşılaşılan kelime grubu ise birleşik fiil grubudur. Bu çalışma ve bu tarz eserlerin dilbilimi açısından çeşitli yönleriyle işlenilmesi Çağatay Türkçesinin derinliklerinin ortaya çıkarılması açısından önemlidir.

Chagatai Turkish, 15th-19th in Turkistan. It is the name of the literary language used between centuries. Chagatai Turkish, which was used only among the nomadic Turkish tribes at the beginning, developed especially during the Timurids period and spread to the whole region. In this study, word groups in the work named “The Story of the Judge and the Thief” written in Chagatai Turkish were examined. looking at the language features of the text, it can be said that the Chagatai Turkish belongs to the post-classical period. the subject of the text is that a judge living in baghdad and a thief try to overcome each other with verses and hadiths. The study consists of three main parts. In the first part, word groups in the text were examined. All word groups in the text were evaluated, statistics were drawn and examples were given. In the second part, the transcription of the text was made, and in the last part, facsimile was given. 13 different word groups have been identified in the text. Of these, the highest in terms of number is the adjective clause. The most common word group after adjective clause is the compound verb group. This study and the processing of such works in terms of linguistics in terms of various aspects are important in terms of revealing the depths of Chagatai Turkish.