ESK? TÜRK ŞEHR? ÖZKENT

Kara Derya nehrinin sağ yakasındaki tepelerde Orta Asya'nın en eski şehirlerinden Özkent (Özgön) şehri yer almıştır. Semanî'nin Türk şehirlerinden diye zikrettiği Özkent'in tarihi iki binden fazla yılı içermektedir. İslam müelliflerine göre Özkent mamur ve müstahkem bir şehirdir. Şehir Göçebe Türklerin kapısında yer almış bir ticaret yeriydi. Türkler ticaret yapmak için buraya gelirlerdi. Fergana şehirlerinin Doğu Türkistan, Çin ile olan ticari ilişkileri Özkent'in de yer aldığı eski İpek Yolu üzerinden yapılırdı. Fergana zanaatçıların maharetle yaptıkları çeşitli mallar bu Oş - Özkent - Doğu Türkistan güzergâhı üzerinden şark ülkelerine ihraç edilirdi. Özkent'in en müreffeh ve mamur olduğu devir Karahanlılar'ın devrine rastlamaktadır. Özkent mimarî kompleksi bunun en güzel örneği olup Karahanlı dönemi kültür, sanat ve mimarlığın yüksek seviyesini güzel bir şekilde ortaya koymaktadır. Özkent şehrinin Türk ilim ve kültür tarihine verdiği en büyük armağan kuşkusuz en büyük Türk hukukçularından olan Kâzihan al-Hasan el-Uzcandî elFergani et-Türkî'dir. Bu durum Özkent'in Ortaçağ'da aynı zamanda ilim, kültür ve eğitim merkezlerinden biri olduğunu da göstermektedir

Old Turkish City Ozkent

Old Turkish City Ozkent The city Ozkent, one of the oldest settlements of Central Asia, is located on the hills which are on the right banks of River Qaradarya. The history of Ozkent, which is regarded as one of the Turkish cities by Semanî, covers a period of more than two thousand years. According to Islamic authors, Ozkent was a prosperous and fortified city. Ozkent was a trade center located on the gates of nomadic Turks. They visited the city for commercial purposes. The commercial relations of Fergana cities and China and East Turkestan were carried out via Silkroad which also included Ozkent. Various types of skillfully produced goods of artisans of Fergana were exported to the eastern lands through Osh-Ozkent-East Turkestan route. During the Karakhanid period, Ozkent lived through its heyday in terms of prosperity. Undoubtedly, the greatest contribution of medieval Ozkent to the Turkish history of scholarship and culture was Kazihan al-Hasan el-Uzcandi el-Ferganî, one of the most prominent jurists of Turkish world. This fact further showed that Ozkent was one of the centers of scholarship, culture and education

PDF

___

AHMEDOV B. A. (Redaktör) (1988) Materialı po ?storii Sredney i Tsentralnoy Azii X-XIX vv. Taşkent: ?ZDATELSTVO "Fan" Uzbekskoy SSR. Al-Istahrî Ebu ?shak el-Farisi. (1967) Surat al-Ard (Viae Regnorum). (Ed. M. J. De Goeje) Yyy, Lugduni Batavorum apud E. J. Brill (BGA, I). Al-Samanî. Al-Ansab. (Haz. Abdarrahman al-Muallimi al-Yamani) Beyrut: 1980- 1982. (XII cilt) BARTOLD V. V. (1963) "?storiya Turkestana (Konspekt Lektsiy)". Soçineniya. T. II (1). Moskva: ?zdatelstvo Vostoçnoy Literaturı. ____________. (1990) Moğol ?stilasına Kadar Türkistan. (Hazırlayan H. D. Yıldız) Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ____________. (1963) "Oçerk ?storii Turkmenskogo Naroda". Soçineniya. T. II (1). Moskva: ?zdatelstvo Vostoçnoy Literaturı. BERNŞTAM A. N. (1941) Arheologiçeskiy Oçerk Severnoy Kirgizii. Frunze, yy. ____________. (1950) Arhiyekturnıye Pamyatniki Kirgizii. AN SSSR ??MK. Moskva-Leningrad: ?zdatelstvo AN SSSR. ____________. (1951) Drevnyaya Fergana (Nauçno-Populyarnıy Oçerk). Taşkent: ?zdatelstvo AN UzSSR. COHN Wiener E. (1930) Turan. ?slamische Baukunst in Mittelasien. Berlin, yy. ÇOROTEG?N T. K. (1995) Etniçeskiye Situatsii v Tyurkskih Regionah Tsentralnoy Azii Domongolskogo Vremeni. Bişkek: Fond Sorosa. DAV?DOV?Ç Ye. A. (1952) "Numizmatiçeskaya Kollektsiya Leninabadskogo Oblastnogo ?storiko-Krayevedçeskogo Muzeya". ?zvestiya AN TadjSSR Otdeleniye Obşestvennıh Nauk. T. II. Duşanbe: ?zdatelstvo AN TadjSSR. _______________. (1954) "Numizmatiçeskiye Materialı Dlya ?storii Razvitiya Feodalnıh Otnoşeniy v Sredney Azii Pri Samanidah". Trudı ?nstituta ?storii, Arheologii i Etnografii AN Tadjikskoi SSR. T. XXVII. Duşanbe: ?zdatelstvo AN TadjSSR. _______________. (1977) "Voprosı Hronologii i Geneologii Karahanidov Vtoroy Polovinı XII v.". Srednyaya Aziya v Drevnosti i Srednevekovye (?storiya i Kultura). Moskva: ?zdatelstvo AN SSSR. GAFUROV B. G.(1949) ?storia Tadjikskogo Naroda v Kratkom ?zlojenii (S Drevneyşih Vremen do Velikoy Oktyabrskoy Sotsialistiçeskoy Revolyutsii 1917 g.). T. I. Moskva: Gosudarstvennoe ?zdatelstvo Politiçeskoy Literaturı. GENÇ R. (2002) Karahanlı Devlet Teşkilatı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
________. (1997) Kaşgarlı Mahmud'a Göre XI. Yüzyılda Türk Dünyası. Ankara: Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Yayınları. Hudûd al-Alam. The Regions of the World, (1937) A Persian Geography 372 A.H. - 982 A.D. (Translated and Explained by V. Minorsky with the Preface by V. V. Barthold, Translated from the Russian) London. HURDADB?H. (1967) Kitab al-Masalik va'l-Mamalik. (Ed. M. J. Goeje) Lugduni Batavorum apud E. J. Brill. (BGA, VI) ?BN HAVKAL. (1967) Surat al-Ard (Opus Geographicum). (Ed. M. J. De Goeje) Lugduni Batavorum apud E. J. Brill. (BGA, II) KARAYEV O. (1983) ?storiya Karahanidskogo Kaganata (X-naçalo XII vv.). Frunze: ?lim, 1983. KAŞGARLI Mahmud. (1998) Divanu Luğati't-Türk. (Çeviren Besim Atalay) I. Cilt. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. KAŞGARLI Mahmud. (1999) Divanu Luğati't-Türk. (Çeviren Besim Atalay) III. Cilt. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. KAVAKÇI Y. Z. (1975) XI-XII. Asırlarda Karahanlılar Devrinde Mavara al-Nahr ?slam Hukukçuları. Ankara: Sevinç Matbaası. KORN?LOV P. E. (1931) Uzgen i Yego Pamyatniki. Kazan, yy. KUDAMA B. (1967) Cafar. Kitab al-Harac (Accedunt Excerptae Kitab alKharadj). Uactore Kodama ?bn Dja'far, (Ed. De Goeje) Lugduni Batavorum apud E. J. Brill. (BGA, VI) MASSON M. Ye. (1953) K ?storii Gornogo Dela na Territorii Uzbekistana. AN UzSSR ?nstitut ?storii i Arheologii. Taşkent: ?zdatelstvo AN UzSSR. MEZ A. (1966) Musulmanskiy Renessans. Moskva: ?zdatelstvo "Nauka" Glavnaya Redaktsiya Vostoçnoy Literaturı. MUKADDASÎ. (1967) Ahsan al-Takâsim fi Marifat al-Akâlim (Descriptio ?mperii Moslemici). (Ed. M. J. De GOEJE) Lugduni Batavorum apud E. J. Brill. (BGA, III) NEGMATOV N. N. (1977)Gosudarstvo Samanidov (Maverannahr i Horasan v IXX vv.). Duşanbe: ?zdatelstvo "Doniş". NUSOV V. Ye. (1971)Arhitektura Kirgizii s Drevneyşih Vremen do Naşih Dney. Frunze: Kirgosizdatelstvo _____________. (1963).Pamyatniki Arhitekturı Kirgizstana, Frunze: Kirgosizdatelstvo. PR?TSAK O. (1993) "Karahanlılar". ?slam Ansiklopedisi VI. ?stanbul: Milli Eğitim Basımevi.
ROMOD?N V. A. (Redaktör) (1973) Materialı po ?storii Kirgizov i Kirgizii. Vıp. 1. Moskva: Nauka. SÜMER F. (1992) Oğuzlar (Türkmenler). Tarihleri-Boy teşkilatı-Destanları. ?stanbul: Türk Dünyası Araştırma Vakfı. LE STRANGE G. (1930) The Lands of the Eastern Caliphate (Mesopotamia, Persia and Central Asia from the Moslem Conquest to the Time of Timur). Cambridge: at the University Press. ŞEŞEN R. (1985) ?slam Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri. Ankara: Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Yayınları. TOGAN Z. V. (1942-1947) Bugünkü Türkili (Türkistan) ve Yakın Tarihi. Batı ve Kuzey Türkistan. I. Cilt. ?stanbul: Arkadaş, ?brahim Horoz ve Güven Basımevi. UMNYAKOV ?. ?. (1929) Arhitekturnıye Pamyatniki Sredney Azii. Taşkent. YÂKÛT Al-Hamavi Al-Rumi. (1906) Mucam al-Buldan. Kahire, yy. (VIII cilt) ZASIPK?N B. N. (1948) Arhitektura Sredney Azii. Moskva: Novıy Vostok. ZASIPK?N B. N. (1925) ?zuçeniye Drevnih Soorujeniy Sredney Azii X-XI. Moskva: Novıy Vostok.