Birinci Balkan ittifakı, 1866-1868

1912 Balkan ittifak sistemi modern Balkan tarihinin en önemli siyasi gelişmelerden biridir. Balkan savaşlarının öncesinde Balkan devletleri kendi aralarında (Sırbistan-Bulgaristan, Bulgaristan-Yunanistan ve Karadağ-Bulgaristan-Sırbistan) ittifaklar kurmuşlardır. Bu devletler, bu ittifakların yardımı yla I. Balkan savaşında Osmanlı devletini yenilgiye uğratmışlardır. Bu makale, Sırp Knezi Mihail Obrenoviç ve onun dışişleri bakanı İliya Garaş anin tarafından kurulan ve 1912 ittifak sisteminin bir tür provası yada tarihsel ön örneği olarak de ğerlendirilen 1866-68 Birinci Balkan İttifakını incelemektedir. Bu ittifak sisteminin temel amacı Osmanlı İmparatorluğunu Balkanlardan tasfiye etmekti. Bu bağlamda Sırbistan, Eylül 1866da Karadağ, Ocak 1867de Bulgar Gizli Merkezi Komitesi, Ağustos 1867de Yunanistan ve Ocak 1868de Romanya ile ittifak andlaşmaları imzalamıştır. 1866-68 ittifakı bazı yerel, bölgesel ve kıtasal faktörler yüzünden amacına ulaşamasa da bu ittifak Balkan devlet adamlarının zihinde kalmıştır. 1912de daha uygun siyasi ve askeri atmosfer bulduklarında 1866-68 ittifakını hemen yeniden hayata geçirmişlerdir.

The First Balkan alliance, 1866-1868

The Balkan alliance system of 1912 was one of the most important political developments in the modern Balkan history. Before the Balkan wars, the Balkan states formed the alliances between them (Serbia-Bulgaria, Bulgaria-Greece and Montenegro-Bulgaria-Serbia). They defeated the Ottoman Empire in the First Balkan War with the help of these alliances. This article examines the First Balkan Alliance of 1866-68 which was regarded as a kind of rehearsal or a historical proto-example of the alliance system of 1912, and which was formed by the Serbian Prince Mihail Obrenovich and his minister of foreign affairs Ilija Garasanin. The main goal of alliance system was to eliminate the Ottoman Empire from the Balkans. In this context, Serbia signed the alliance treaties with Montenegro in September 1866 with the Bulgarian Secret Central Committee in January 1867, with Greece in August 1867 and with Romania in January 1868. Although the 1866-68 alliance system was not able to achieve its main goal due to some local, regional and continental reasons, it had remained in the minds of Balkan political leaders. When they found a more suitable political and military atmosphere in 1912, they immediately revitalized the alliance of 1866-68.

PDF

___

ASLANTAŞ, S. (2007). Osmanlıda Sırp İsyanları: 19. Yüzyılın Şafa ğında Balkanlar. İstanbul: Kitap Yayınevi.
ASLANTAŞ, S. (2006). Sırbistan: İ syanlar ve Bağıms ız Devlet, Balkanlar El Kitabı, Cilt I: Tarih, (O. Karatay-B. A. Gökdağ Der.). Ankara: Karam-Vadi, ss. 472-487.
BÖREKÇ İ , M. Ç. (2001). Osmanlı İmparatorluğunda Sırp Meselesi. İstanbul: Kutup Yıldızı.
ÇERTAN, E. E. (1985). Vneş nyaya Politika Ruminii v 1862-1875 gg. Oçerki politiçeskoy Istorii Ruminii (1859-1944) [1862-1875 Yıllar ında Romanyanın D ış Politikas ı. Romanyanın Siyasi Tarihi Üzerine Araş tırmalar (1859-1944)] ( İ . İ . Minc ve diğerleri, Ed.). Kişinev: Ş tinnca, ss. 27-47.
HASELSTE İ NER, H. (1995). Föderationspläne in Südosteuropa. Begegnungen Schriftenreihe des Europa Institutes Budapest, Band 1. Europäische Visionen, Budapeş te: Europa Institut Budapest, ss. 67-69.
JOVANOVİ Ç, S. (1933). Druga vlada Miloa i Mihaila - 1858-1868. [Miloş ve Mihailin İ kinci İktidarları 1858-1868] Belgrad: Geca Kona.
KARASEV, A. V. (1978). Izistorii russko-serbskih Otnoş eniy v 60-h Godah XIX Veka.[19. Yüzyılın 60lı Yıllar ında Rus-Sırp İ liş kileri Tarihinden] Sovetskoe Slavyanovedenie, 2, ss. 44-57.
KOVAÇEVİ Ç, D. M (2011). Spoljna politika Rusi јe od krimskog Rata do početka velike istočne Krize (18561875).[Kırım Savaşından Büyük Do ğu Krizine Rusyanın Dış Politikası (1856 - 1875] Istraživanja, 22, ss. 279-308
LYUŞİ Ç, R. (2008). Ilija Garaanin on Serbias Statehood. Balcanica, 39, ss. 131-174.
MACKENZ İ E, D. (1990). Ilija Garaanin: Man and Statesman. Serbian Studies, 5 / 3, ss. 41-55.
MAIER, L. (1989). Rumänien auf dem Weg zur Unabhängigkeitserklärung 1866-1877. Münih: Oldenbourg Wissenschaftsverlag.
MANETOVIC, E. (2006). Ilija Garasanin: Nacertanije and Nationalism, Historical Review , 3, ss. 137- 173.
MİLİÇEVİÇ, Y. (1981). Srbija 1839-1868. [Sı rbistan 1839-1868] Istorija srpskog Naroda, V/1, Belgrad: SKZ, ss. 251-301.
ÖZKAN, A. (2011a). Miloştan Milana Sırp Bağımsızlığı (1830-1878), İstanbul: IQ Yayıncılık.
ÖZKAN, A. (2011b). Müslümanlar ın Sırbistandan Çıkarılmasının İlk Adımı: 1862 Belgrad Olayları ve Belgrad ın Bombalanması. AÜDTCF Tarih Bölümü Tarih Ara ştırmaları Dergisi, 30 / 50, ss. 171-194.
ÖZKAN, A. (2011c). Kanlıca Konferans ı Sonras ında Müslümanlar ın Sırbistandan Çıkar ılmalar ı ve Osmanlı Devletinin Sırbistandan Çekilişi (1862-1867). Gazi Akademik Bakış, 5 / 9, ss. 123- 138.
PAPADRIANOS, I. (2001). The First Balkan Alliance (1860-1868) and the Bulgarians. Balkan Studies, 42, ss. 15-20.
PROÇANAÇ, M. S. (1895). Knez Mihailo i Zajednička Radnja balkanskih Naroda . [Knez Mihail ve Balkan Halklar ının Müş terek Eylemleri] Belgrad: D ŞKS.
SOT İ ROVİ Ç, V. (2008). Serbias Diplomatic Preparations for the Creation of the First Balkan Alliance, 186164. Serbian Studies, 22 / 1, ss. 65-82.
STAVRIANOS, L. S. (1966). Balkan since 1453. New York: Holt, Rinehart and Winston.
STAVRIANOS, L. S. (1964). Balkan Federation: A History of the Movement toward Balkan Unity in Modern Times. New York: Archon Books.
SUMNER, B. H. (1933). Ignatyev at Constantinople, 1864-1874, I. The Slavonic and East European Review , 11 / 32, ss. 341-353.
TRENCSÉNYI, B -M. KOPE Č EKS (ed) (2007). Ilija Garasanin: The Draft. Discourses of Collective Identity in Central and Southeast Europe (17701945) Texts and Commentaries, II, Budapeşte: CEU Press, ss. 238-243.
VİNOGRADOV, V. N. (1986). Medjunarodnie Otnoşeniya na Balkanah 1856-1878 gg. [Balkanlarda Uluslararası İ liş kiler 1856-1878] Moskova: Nauka.
VUKİ ÇEVİ Ç, M. (haz) (1906). Program Spoljne Politike Ilije Garaanina na koncu 1844 God. [1844 Sonunda Iliya Garaşaninin D ış Politika Programı ] Delo , 38, ss. 321-336.
YAKŞİ Ç, G.- VUÇKOVİ Ç, V. (1963). Spoljna politika Srbije za vlade kneza Mihaila Prvi balkanski Savez. [Knez Mihailin İ daresinde Sırbistan ın Dış Politikas ı Birinci Balkan İ ttifakı] Belgrad: Istorijski Institut.
YOVANOVİ Ç, S. (1901). Spoljanja Politka Srbije u XIX Veku, [19. Yüzyılda Sırbistan ın Dış Politikası] Srpski književni Glasnik, 40, ss. 367-378.
ZAÇEK, V. (1963). Čeko i poljsko Učeće u postanku Garaaninova Načertanija (1844). [Garaş aninin 1844 Naçertanjesinin Ortaya Ç ıkışına Çek ve Leh Katkıs ı] Istorijski Zbornik, 16, ss. 35-56.