İlköğretim I. Kademe V. Sınıfta Deyim Öğretimine İlişkin Uygulamalar ve Deyim Öğretimine Yeni Yaklaşım

Bu çalışmada, ülkemizde geleneksel olarak sürdürülen deyimin anlamını verme yöntemi ile resim ve hikâyelerle desteklenen deyim öğretim yöntemi karşılaştırılmaktadır. İlk kez karşılaşılan deyimlerin anlamlarının öğrenilmesi ve belli aralıklarla yapılan tekrarlar yoluyla kavranılması üzerinde durulmuştur. Bunun için yansız yarı rastlantısal yöntemle Kontrol ve Deney olmak üzere iki grup belirlenmiştir. Kontrol Grubuna sadece deyimlerin anlamlarıverilmiştir. Deney Grubuna ise önce deyimin anlamı verilmiş, ardından deyimin görünürdeki anlamını açıklayan resim gösterilmiş, daha sonra deyimin gerçek anlamını açıklayan özgün hikâye okunmuştur. Öğrenci seviyelerini belirlemek amacıyla yapılan ilk testte, iki grup arasında önemli bir fark görülmemiştir. Son yapılan testte ise Deney Grubu ile Kontrol Grubu arasında başarı yönünden büyük farklılıklar belirlenmiştir. Buna göre bütün anlamların toplamında Deney Grubu, Kontrol Grubuna oranla (p

Aplications for Teaching Idioms in Primary Education 5th Grade and a New Approach to Teaching Idioms

In this study aimed to compare the traditional method and the method supported by pictures and short stories for teaching the idioms. Furthermore, learning the meanings of new idioms and comprehension of these meanings through frequent repetitions were investigated. In order to do this, two groups of students were formed randomly to constitute Control Group and Experiment Group. The Control Group was given only the definitions of idioms whereas the Experiment Group was firstly given the definition. This was followed by the presentation of the definition through the pictures emphasizing the definition and then original short stories that explained the real meaning of the idiom. Results from the first pre-test did not reveal any significant differences between groups. However, results from the post-test indicated significant differences between the Experiment Group and the Control Group in terms of success. The Experiment Group were more successful, in terms of the number of definitions they have learned, than the Control Group (p

___

  • Aksan, Doğan. 2000. Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim (2. Baskı). Ankara: TDK Yayınları.
  • Aksoy, Ömer Asım. 1988. Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü: 2 Deyimler Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
  • Atasözleri ve Deyimler. 1989. İstanbul: Milliyet Tesisleri.
  • Ayata, Ali İhsan; Olyar Kaya ve Esen Şatır. 2000. Türkçe 5 Ders Kitabı. İstanbul: MEB Yayınları.
  • Bahadınlı, Yusuf Ziya. 1993. Türkçe Deyimler Sözlüğü ve Kaynakları. İstanbul: Yuva Yayınları.
  • Bakırcıoğlu, Rasim; Güner Yalçın. 2001. İlköğretim Türkçe 5 Ders Kitabı. Ankara: Özgün Medya Yayıncılık.
  • Bayraktar, Nesrin 2004. Türkiye Türkçesinde Atasözleri ve Deyimlerin Anlam ve Kullanım Özellikleri 50 Godini Spetsialnost Tyurkologia v Sofiyskia Universitet Sveti Kliment Ohridski Yubileen Sbornik, Universitetsko İzdatelstvo, Sofia, 2004, s.:27-35
  • Cemiloğlu, Mustafa. 1998. İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi (2. Baskı). Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi.
  • Charles, C. M. 2000. Öğretmenler İçin Piaget İlkeleri (3. Baskı). (Çev.: Gülten Ülgen), Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Demirel, Özcan. 2002. Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi (3. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Emir, Sabahat. 1974. Örnekleriyle Açıklamalı Deyimler Sözlüğü (3. Baskı). İstanbul: Emir Yayınları.
  • Gümüş, Ahmet. 2002. İlköğretim Türkçe 5 Ders Kitabı. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
  • Hamidov, Hayrulla. Ekim 2002. Türkçede İnsan İlişkileriyle İlgili Deyimler. Türk Dili Dergisi, Sayı: 610, Ankara, 831-835
  • Karababa, Canan. Ocak 2001. Türkçe ve İngilizce Anadili Ders Kitaplarında Hedef Davranışların Kazandırılmasında İzlenen Yol ve Dilbilgisi Öğretimi. Dil Dergisi, Sayı: 99, Ankara, 19
  • Karasar, Niyazi. 1999. Bilimsel Araştırma Yöntemi (9. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kavcar, Cahit; Ferhan Oğuzkan ve Sedat Sever. 1997. Türkçe Öğretimi Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin. Ankara: Engin Yayınevi.
  • Konrot, A. vd. 2001. Çocukta Dil ve Kavram Gelişimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Küçük, Salim. Şubat 1998. Anadili Öğretiminde Türkçe Ders Kitapları ve Metot Meselesi. Dil Dergisi, Sayı: 64, Ankara, 5-6
  • Örge, Funda. 2003. İlköğretim I. Kademe Beşinci Sınıfta Deyimlerin Öğretimine İlişkin Kullanılabilecek Aktivitelere Yönelik Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Dan.: Yard. Doç. Dr. Nesrin Bayraktar), Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özezen, Muna Yüceol. Aralık 2001. Türkçe Deyimler Üzerine Birkaç Söz. Türk Dili Dergisi, Sayı: 600, Ankara, 869-879
  • Sever, Sedat. 2000. Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık. Sırmatel, Ziya; Adil Topaloğlu. 2001. İlköğretim 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı. Ankara: Yıldırım Yayınları.
  • Tekışık, Hüseyin Hüsnü. 2001. İlköğretim Türkçe 5 Ders Kitabı. Ankara: Tekışık Yayıncılık.
  • Yurtbaşı, Metin. 1996. Örnekleriyle Deyimler Sözlüğü. İstanbul