Körfarelerde (Spalax leucodon) Hepar’ın Makro ve Mikro-Anatomik Yapısı Üzerinde İncelemeler
Bu çalışmada, körfarelerde hepar’ın makro ve mikro-anatomik yapısı incelenmiştir. Bu amaçla 5 adet erişkin
(8-14 haftalık) körfare kullanıldı. Körfarelerde hepar’ın lobus hepatis dexter’i lateral ve medial olmak üzere 2 parça
halindeyken, lobus hepatis sinister’i cavumthoracis’i kaplamış ve tek parçadan oluşmuştur. Hepar’ın facies
parietalis’i diaphragma’nın cupula diaphragmatis’i ile, facies visceralis’i gaster’e temas eder vaziyette
bulunmaktaydı. Körfarelerde hepar lobuler bir yapıya sahip, tüm kenarları keskin ve ince olarak gözlendi. Hepar’ı
lopçuklara ayıran incisurae interlobares derin olup, ventral kenardan dorsal kenara kadar uzandığı tespit edildi.
Lobus quadratus derin bir çentikle iki parçaya ayrılmıştı. Lobus caudatus hepar’ın en küçük lobu olup, iki
uzantıya sahipti. Vesica fellea’nın varlığı gözlendi. Hepar’da hepatositler ve sinüzoid duvarında Kuppfer hücreleri
görüldü. Hepar’ın lopçuklarının çevrelerinde ince bağdoku bölmeleri (interlobuler interstisyum) dikkati çekti.
Hepar’ın morfolojik üniteleri olan lobuli hepatis, poligonal şekilli paranşimal hücreler şeklinde, çift çekirdekli ve
çekirdekçikleri çok sayıda olduğu gözlenmiştir. Hepatosit remark kordonları arasında çok sayıda sinüzoidal aralıklar
gözlenmiştir. Poligonal lobcuklar arasında vena centralis yer almaktadır.
Sonuç olarak, körfare hepar’ının hem anatomik hem de histolojik temel özellikleri incelenmiş, körfare ile
diğer rodentialar arasındaki bazı benzerlik ve farklılıklar saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Hepar, Körfare (Spalax leucodon), Makro-anatomi
Investigations on the Macro and Micro Anatomical Structures of Liver in Mole Rats (Spalax leucodon)
The aim of this study was to investigate the macro and micro-anatomical structures of liver in mole-rats
(Spalax leucodon). For this purpose, five adult mole-rats were used. The right lobe (lobus hepatis dexter) was divided
into lateral and medial lobules. The left lobe was located a the cavum thoracici and it was not divided. Facies
parietalis and visceralis of hepar contact with cupula diaphragmatis of diaphragma and gaster, respectively. Hepar in
mole-rats had lobular structure, all the edges were sharp and thin.Incisura interlobares, seperating hepar
compartments was deep and extended from ventral to dorsal edge.
The quadrate lobe was divided into two components by a deep notch. Gall bladder was present. Polygonal
hepatic lobules were the morphological units of the liver. Hepatocytes and Kupffer cells were observed in the walls of
sinusoids in the liver. Many sinusoidal spaces were observed between the cords among the hepatocytes. Poligonal
lobules is located in the v.centralis.
In conclusion, both anatomical and histological fundamental features of the liver of the mole rats were
investigated and, additionally the main features, some of the similarities and differences were detected between mole
rat and the rodentia.
Keywords:
Hepar, Macro-anatomy, Spalax Leucodon,
___
- 1. Aytekin Y, Solakoğlu S (1993). Temel histoloji. 7. baskı, Barış Kitap Evi, İstanbul.
- 2. Baker J, Lindsey RJ, Weisbroth SH (1979). The Laboratory Rat. Volume I, Biology and Disease. Academic Pres, inc. 83.
- 3. Cooper G, Schiller AL (1975). The Digestive System In Anatomy of the Guinea Pig. Harvard University Pres, Cambridge, Massachusetts.
- 4. Coşkun Y (1990). Türkiye Spalax’larının Taksonomik Durumu. XII. Ulusal Biyoloji Kongresi, 06-08 Temmuz 1994, Edirne-Türkiye.
- 5. Çalışlar T (1987). Laboratuvar Hayvanları Anatomisi. İstanbul Üniversitesi Tıp Yayınları Gençlik Basımevi. İstanbul.
- 6. Demirsoy A (1998). Yaşamın Temel Kuralları. Meteksan Anonim Şirketi. Ankara.
- 7. Evans HE, Christensen GC (1979). Miller’s Anatomy of the Dog. W.B. Saunders Comp., Philadelphia.
- 8. Greene EC (1968). The Anatomy of the Rat. Vol. 27, p: 90. Transactions of the American Philosophicaland Society Held at Philadelphia.
- 9. Gülmez N (2010). Sindirim Sistemi I. (Alınmıştır) Veteriner Özel Histoloji. A Özer (editör). Baskı 2. Nobel Yayın, Ankara.
- 10. Junqueira CL, Carneiro J,Kelley OR (1988). Basic Histology Eight Edition. Barış Kitapçılık, İstanbul.
- 11. Kogure K, Ishizaki M, Nemoto M, Kuwano H and Makuuchi M (1999). A Comparative Study of The Anatomy Rat and Human Livers. Journal Hepatobiliary Pancreat. Surg., 6, 171- 175.
- 12. Kuru M (1999). Omurgalı Hayvanlar Palme Yayıncılık, Feryal Matbaacılık San. Ltd. Şti., Ankara.
- 13. Lorente L, Aller MA, Rodriguez J, Duran MC, Duran HJ, Alonso S (1995). Surgical Anatomy of the Liver in Wistarrats. Surg. Res. Commun., 17, 113-21.
- 14. Luna LG (1968). Manuel of Histologic Staining Methods of the Armed Forces Institute of Pathology. Third Ed. Mc. Graw-Hill BookCompany. Toronto, London.
- 15. Martins PNA, Neuhaus P, (2007). Surgical anatomy of the liver, hepatic vasculature and bile ducts in therat. Liver International, 27, 384- 392.
- 16. Mc Laughlin CA, Chiasson RB (1990). Laboratory Anatomy of the Rabbit. Third edition, p:64.
- 17. Nomina Anatomica Veterinaria (2012): 5th ed. Copyright by the World Association of Veterinary Anatomists.s.54-55.
- 18. Öktem FG (2008). Kuzey Ankara Spalax’larının (körfare) karyotip, nükleolus organizatör bölge ve c-bant özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, s.42-54, Ankara.
- 19. Saraydın S (2001). Total Gastrektominin Sıçan Sindirim Kanalı Morfolojisi Üzerine Etkisi. Doktora Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
- 20. Sözen M (2005). Türkiye Spalax Guldenstaedt, 1770 (mammalıa: rodentia)’lar Üzerine Biyolojik bir Araştırma. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 18(2), 167- 181.
- 21. Svendsen P Hau J (1994). Handbook of Laboratory Animal Science. Volume I, 49-388, CRC Press, London.
- 22. Rotsch C, Braet F, Wisse E, Radmacher M, (1997). AFM imaging and elasticity measurements on living rat liver macrophages. Cell Biol. Int., s:21, 685-696.
- 23. Wells TAG, (1964). The Rat, A Practical Guide. Dover Publications, Inc., New York.
- 24. Young B. and Heath W (2000). Wheater’s Functional Histology. A Text and Colour Atlas. , p: 202-204. Fourth Edition, Toronto.
- ISSN: 1307-9972
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2008
- Yayıncı: Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Köpeklerde Pyometra ve Tedavi Seçeneklerine Kısa Bir Bakış
Beran YOKUŞ, Dilek Ülker ÇAKIR
Körfarelerde (Spalax leucodon) Hepar’ın Makro ve Mikro-Anatomik Yapısı Üzerinde İncelemeler
Köpeklerde İstenmeyen Gebeliklerin Sonlandırılmasına Güncel Medikal Yaklaşımlar
Simten YEŞİLMEN, Nihat ÖZYURTLU, Servet BADEMKIRAN
Bir Sığırcılık İşletmesinde Çoklu Antibiyotik Dirençli Pseudomonas aeruginosa Epidemisi