GÖKHAN KÜRŞAD İNCİLİ, Halil DURMUŞOĞLU, ALPER GÜNGÖREN, OSMAN İRFAN İLHAK

Elazığ İlinde Satışa Sunulan Konvansiyonel (kafes tipi) ve Köy Yumurtalarının Mikrobiyolojik Kalitesinin Araştırılması

Bu çalışmada Elazığ piyasasında satılan konvansiyonel (ticari çiftlik) ve köy yumurtalarının mikrobiyolojik kalitesi, yıl boyunca incelenmiştir. Elazığ ilinde yumurtaların satışa sunulduğu halk pazarlarından, bakkal ve marketlerden her ay 12’şer adet olmak üzere bir yılda toplam 144 market ve 144 köy yumurtası toplanmıştır. Konvansiyonel ve köy yumurtalarının kabuk ve içlerindeki Toplam Mezofilik Aerofilik Bakteri (TMAB), Enterobacteriaceae sayısı ve Salmonella spp. varlığı incelenmiştir. Yıl boyunca incelenen 144 konvansiyonel yumurtanın kabuğunda ortalama TMAB sayısı 4,47 log10/kabuk, köy yumurtası kabuğunda ise 5,15 log10/kabuk bulunmuştur. Yumurta içlerinde ise TMAB sayısı sırasıyla 1,29 log10 kob/ml ve 1,14 log10 kob/ml bulunmuştur. Enterobacteriaceae sayıları konvansiyonel yumurta kabuğunda 1,23 log10/kabuk iken köy yumurtası kabuğunda 1,30 log10/kabuk bulunmuş, yumurta içeriklerinde ise sırasıyla 0,71 ve 0,70 log10 kob/ml olarak tespit edilmiştir. Tüm yıl bulgularında konvansiyonel ve köy yumurtalarında TMAB ortalaması kabuklar için anlamlı farklı bulunmuştur (p<0,05). Enterobacteriaceae sayıları bakımından konvansiyonel ve köy yumurtaları arasında fark bulunmamıştır (p>0,05). Salmonella spp. prevalansı konvansiyonel yumurta kabuğunda %0,69, köy yumurtası kabuklarında %1,39’unda, köy yumurtası içeriklerinde ise %0,69 olarak tespit edilmiştir. Konvansiyonel yumurta içeriklerinde Salmonella spp. bulunmamıştır. Köy yumurtalarında Salmonella spp. prevalansı konvansiyonel yumurtalara göre daha fazla bulunmuştur. Sonuç olarak, konvansiyonel yumurtaların ve yumurta kabuklarının mikrobiyolojik kalite açısından köy yumurtalarına kıyasla daha iyi olduğu ve Salmonella riskinin konvansiyonel yumurtalarda daha az olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Enterobacteriaceae, Köy yumurtası, Konvansiyonel yumurta, Mikrobiyolojik kalite

Investigation of Microbiological Quality of Conventional (cage type) and Village Eggs Sold in Elazig

In this study, microbiological quality of conventional (commercial farm egg) and village eggs sold in Elazıg were examined during a year (between January 2018 and December 2018). Each month, 12 village eggs and 12 conventional eggs were collected from public bazaars, grocery stores and markets. In total, 144 conventional and 144 village eggs were collected during a year. Total number of Mesophilic Aerobic Bacteria (TMAB), Enterobacteriaceae and Salmonella spp. were investigated on the eggshells and in the content of eggs. While the average number of TMAB on the eggshells of the conventional eggs was 4.47 log10/eggshell, 5.15 log10/eggshell were found for the village eggs. The number of TMAB was 1.29 log10/ml and 1.14 log10/ml in the content of the eggs, respectively. The number of Enterobacteriaceae was 1.23 and 1.30 log10/eggshell on the conventional and village eggs, respectively. In the egg contents, these numbers were 0.71 and 0.70 log10/ml for the conventional and village eggs, respectively. The significant difference was found in TMAB numbers between the conventional and village eggshells, in point of the entire year results (p<0.05). There was no difference between the conventional and village eggshells in terms of the number of Enterobacteriaceae (p>0.05). In terms of Salmonella spp., statistical difference was not detected both eggshells and egg contents between conventional and village eggs (p>0.05). No Salmonella was detected in the egg contents of the conventional eggs. In conclusion, the results revealed that the microbiological quality of the conventional eggs and eggshells were better when compared with the village egg and eggshells, and the Salmonella risk was lower in conventional eggs compared to village eggs.

PDF

___

1. Mine Y, D’Silva I. (2008). Bioactive Components in Egg White. (In) Egg bioscience and biotechnology. s. 141–184.
2. Açıkgöz Z, Önenç SS. (2006). Fonksiyonel Yumurta Üretimi. Hayvansal Üretim. 47: 36–46. 3. Çelik Y, Şengül T. (2001). Şanlıurfa ili kentsel alanında tüketicilerin yumurta tüketim düzeyleri ve tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi. Hayvansal Üretim. 42(2): 53-62.
4. "Yumurta tavukçuluğu veri̇leri̇ 2017". Erişim: http://www.yum-bir.org/UserFiles/File/yumurta-veriler2017web.pdf/ Erişim Taihi: 02.04.2019.
5. Erol İ. (2007). Gıda Hijyeni ve Mikrobiyolojisi. Pozitif matbaacılık, Ankara. 6. Jones DR, Anderson KE, Guard JY. (2012). Prevalence of coliforms, Salmonella, Listeria, and Campylobacter associated with eggs and the environment of conventional cage and free-range egg production. Poult Sci. 91(5): 1195-1202. 7. Barrow PA, Lovell MA. (1991). Experimental infection of egg-laying hens with Salmonella Enteritidis phage type 4. Avian Pathol. 20.2: 335–348.
8. Messens W, Grijspeerdt K, Herman L. (2005). Eggshell penetration by Salmonella: a review. Worlds Poult Sci J. 61(1): 71–86.
9. Gantois I, Ducatelle R, Pasmans F, et al. (2009). Mechanisms of egg contamination by Salmonella Enteritidis. FEMS Microbiol Rev. 33(4): 718-738.
10. Aydın N, Akan M, Sareyyüpoğlu B, Tel OY. (2007). Bazı bakteriyel patojenlerin yumurta kabuğundan penetrasyonu. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi; 54: 39-42. 11. EFSA and ECDC. (2018). The European Union summary report on trends and sources of zoonoses, zoonotic agents and food‐borne outbreaks in 2017. EFSA J. 16.12: e05500.
12. OzfoodNet Working Group. Foodborne disease in Australia: incidence, notifications and outbreaks. Communicable diseases intelligence quarterly report 2003; 27(2): 209-243.
13. Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Tebliği. Resmi Gazete Tarihi: 29.11.2011, Resmi Gazete Sayısı: 28157.
14. Türk Gıda Kodeksi Yumurta Tebliği. Resmi Gazete Tarihi: 20.12.2014, Resmi Gazete Sayısı: 29211.
15. Maturin L, Peeler JT. Chapter 3: Aerobic Plate Count, Bacteriological Analytical Manual. Erişim: https://www.fda.gov/food/foodscienceresearch/laboratorymethods/ucm063346.htm/ Erişim tarihi: 02.04.2019.
16. ISO 21528-2. Microbiology of food and animal feding stuffs — Horizontal methods for the detection and enumeration of Enterobacteriaceae. 17. Andrews WH, Hammack T. "Chapter 5: Salmonella, Bacteriological Analytical Manual. Erişim: https://www.fda.gov/Food/FoodScienceResearch/LaboratoryMethods/ucm070149.htm/ Erişim Tarihi: 02.04.2019.
18. IBM SPSS statistics for Windows, version 20.0. New York IBM Corp. 2011. 19. Jones DR, Musgrove MT. (2016). Pathogen Prevalence and Microbial Levels Associated with Restricted Shell Eggs. J Food Prot. 70(9): 2004–2007.
20. Hosseini A. (2012). The prevalence of bacterial contamination of table eggs from retails markets by Salmonella spp., Listeria monocytogenes, Campylobacter jejuni and Escherichia coli in Shahrekord, Iran. Jundishapur J Microbiol . 4(4): 249-253.
21. Mizrak C, Durmuş I, Kamanli S, ve ark. (2012). Determination of egg consumption and consumer habits in Turkey. Turk J Vet Anim Sci. 36(6): 592–601.
22. Durmuş İ, Demirtaş ŞE, Can M, ve ark. (2007). Ankara ilinde yumurta tüketim alışkanlığının belirlenmesi. Tavukçuluk Araştırma Dergisi. 7(1): 42–45.
23. İskender H, Kanbay Y. (2014). Determination of egg consumption habits university students. Van Veterinary Journal. 25(3): 57–62.
24. Armağan G, Özdoğan M. (2005). Ekolojik yumurta ve tavuk etinin tüketim eğilimleri ve tüketici özelliklerinin belirlenmesi. Hayvansal Üretim. 46(2): 14–21.
25. Aygun A, Sert D. (2013). Effects of prestorage application of propolis and storage time on eggshell microbial activity, hatchability, and chick performance in Japanese quail (Cournix coturnix japonica) eggs. Poult Sci. 92(12): 3330–3337.
26. Carey JB, Coufal CD, Chavez C, et al. (2014). Comparison of eggshell surface microbial populations for in-line and off-line commercial egg processing facilities. Poult Sci. 81(5): 695–708.
27. Favıer GI, Escudero ME, Mattar MA, et al. (2016). Survival of Yersinia enterocolitica and Mesophilic Aerobic Bacteria on Eggshell after Washing with Hypochlorite and Organic Acid Solutions. J Food Prot. 63(8):1053–1057.
28. Lucore LA, Jones FT, Anderson KE, et al. (2016). Internal and External Bacterial Counts from Shells of Eggs Washed in a Commercial-Type Processor at Various Wash-Water Temperatures. J Food Prot. 60(11): 1324–1328. 29. Knape KD, Carey JB, Burgess RP, et al. (1999). Comparison of chlorine with an iodine-based compound on eggshell surface microbial. J Food Saf. 19(3): 185–194.
30. Wall H, Tauson R, Sørgjerd S. (2008). Bacterial contamination of eggshells in furnished and conventional cages. J Appl Poult Res. 17(1): 11–16.
31. Gole VC, Chousalkar KK, Roberts JR. (2013). Survey of Enterobacteriaceae contamination of table eggs collected from layer flocks in Australia. Int J Food Microbiol. 164(2–3): 161–165.
32. Northcutt JK, Jones DR, Harrison MA, et al. (2016). Shell Rinse and Shell Crush Methods for the Recovery of Aerobic Microorganisms and Enterobacteriaceae from Shell Eggs. J Food Prot. 68(10): 2144–2148.
33. Messens W, Heyndrickx M, Tuyttens FAM, et al. (2009). Bacteriological contamination, dirt, and cracks of eggshells in furnished cages and noncage systems for laying hens: An international on-farm comparison. Poult Sci. 88(11): 2442–2448. 34. Kraft AA, Elliott LE, Brant AW. (2012). The Shell Membrane as a Barrier to Bacterial Penetration of Eggs. Poult Sci. 37(1): 238–240. 35. Svobodová J, Tumová E. (2014). Factors affecting microbial contamination of market eggs: A review. Scientia agriculturae bohemica. 45(4): 226–237.
36. Wang H, Slavık ME. (2016). Bacterial Penetration into Eggs Washed with Various Chemicals and Stored at Different Temperatures and Times. J Food Prot. 61(3): 276–279.
37. Erkan ME, Vural A, Güran HŞ. (2008). Diyarbakır İli’nde Satışa Sunulan Köy ve Market Yumurtalarının Hijyenik Kalitesi Üzerine Bir Araştırma. Dicle Üniv Vet Fak Derg. 1(1): 11–16. 38. Karadal F, Ertaş Onmaz N, Hızlısoy H, ve ark. (2018). Niğde ve Kayseri’de Satışa Sunulan Köy ve Market Yumurtalarının Mikrobiyolojik Kalitesi. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 15(1): 51–57.
39. Doğruer Y, Telli N, Telli AE, ve ark. (2015). Pastörize sıvı yumurta ile kabuklu yumurtanın bazı kalite özellikleri bakımından kıyaslanması. Eurasian Journal of Veterinary Science. 31(3): 177-183.
40. Erdoǧrul Ö. (2004). Listeria monocytogenes, Yersinia enterocolitica and Salmonella Enteritidis in quail eggs. Turk J Vet Anim Sci. 28(3): 597–601.
41. Çakıroğlu HS, Gümüşsoy KS. (2005). Ankara Garni̇zonunda Tüketi̇me Sunulan Tavuk Yumurtalarinin Salmonella spp. Yönünden Anali̇zi̇. Sağlık Bilimleri Dergisi.; 14(3): 158-162.
42. Ata Z, Aydın N. (2008). Ankara bölgesindeki tavukçuluk işletmelerinden Salmonella spp. izolasyonu. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi.; 55:161–166. 43. Hughes LA, Shopland S, Wigley P, et al. (2008). Characterisation of Salmonella enterica serotype Typhimurium isolates from wild birds in northern England from 2005-2006. BMC Vet Res.; 4(4): 1-10.
44. Jones DR, Curtis PA, Anderson KE, et al. (2001). Microbial Contamination in Inoculated Shell Eggs: II . Effects of Layer Strain and Egg Storage Source of Shell Eggs. Poult Sci.; 81(5): 95–100.