NÂBÎ'NİN ZEYİLLERİNDE GEÇEN FARSÇA MANZUMELER VE TERCÜMELERİ

Türk edebiyatının 17. yüzyıl müelliflerinden biri olan Urfalı Nâbî, (ö. 1124/1712) Üveys bin Mehmed (Veysî) (ö. 1038/1628) tarafından yazılan ve Siyer-i Veysî olarak bilinen Dürretü't-Tâc fî Sîreti Sâhibi'l-Mi'râc adlı esere iki zeyl yazmıştır. Nâbî, Siyer-i Veysî'ye yazdığı zeyillerde birçok Farsça manzume kaleme almıştır. Şair, Farsça manzumelerin bir kısmını başka şairlerin divanlarından alıntı yapmıştır. Bu çalışmada, Nâbî'nin Siyer-i Veysî zeyillerinde geçen Farsça manzumelerin çeviri yazısı yapılmış, manzumelerin tercümeleri ve tespit edilebilen manzumelerin de kaynakları dipnotta gösterilmiştir.

PERSIAN POEMS AND THEIR TRANSLATIONS IN NÂBÎ'S ADDENDA

Nâbî from Urfa who was one of the most important authors in Turkish Literature (d. 1124/1712) wrote two addenda for Dürretü't-Tâc fî Sîreti Sâhibi'l-Mi'râc -also known as Siyer-i Veysî- which was written by Üveys bin Mehmed (Veysî) (d. 1038/1628). The author wrote a lot of Persian poems in the addenda that he wrote for Siyer-i Veysî. The poet quoted some Persian poems from other poets' divans. In this study, Persian phrases in Nâbî's Siyer-i Veysî addenda are translated, translations and sources -if available- of poems have been shown in footnotes.

___

  • DEVELLİOĞLU, Ferit. (1999), Osmânlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Yay., Ankara.
  • EL-SHAMAN, Massad Süveylim Alî. (1982), Türk Edebiyatında Siyerler ve İbn Hişâm'ın Siyeri'nin Türkçe Tercümesi, II Cilt, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi İlâhîyat Fakültesi, Ankara.
  • HAMİDULLAH, Muhammed. (2003), İslâm Peygamberi, İmaj yay., 2. Cilt. Ankara.
  • KANAR, Mehmet. (2013), Farsça-Türkçe Sözlük, Say Yay., İstanbul.
  • İstanbul Kitaplıkları, Tarih-Coğrafya Yazmaları Kataloğları, I. Türkçe Tarih Yazmaları 5. Fasikül, (1945), Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
  • MUTÇALI, Serdar, (1995), Arapça-Türkçe Sözlük, Dağarcık Yay., İstanbul.
  • Nâbî Yûsuf bin Abd-Allah Ruhâvî, Zeyl-i Siyer-i Veysî, Millî Kütüphane, Arşiv No: 45 Ak Ze 197.
  • Nâbî Yûsuf bin Abd-Allah Ruhâvî, Zeyl-i Siyer-i Veysî, Süleymaniye Kütüphanesi, Âtıf Efendi Koleksiyonu Arşiv No: 1751, İstanbul.
  • Nâbî Yûsuf bin Abd-Allah Ruhâvî, Zeyl-i Siyer-i Veysî, Süleymaniye Kütüphanesi, Âtıf Efendi Koleksiyonu Arşiv No: 1750, İstanbul.
  • ÖZMEN, Abdulsamet. (2015), Nâbî'nin Siyer-i veysî'ye Yazdığı Zeyiller, (İnceleme-metin) Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi.
  • ÖZTÜRK, Nuran. (1997), Siyer Türü ve Siyer-i Veysî, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Kayseri.
  • PARLATIR, İsmail, (2006), Osmânlı Türkçesi Sözlüğü, Yargı Yay., Ankara.
  • REDHOUSE, Sir James, (1992), Turkish and English Lexicon, Çağrı Yay., İstanbul.
  • STEİNGASS F. (1975), A Comprehensive Persian-English Dictionary, Librairie du Liban, Beirut.
  • Şemseddîn Sâmî, (1996), Kâmûsü'l-A'lâm, VI cilt, Kaşgar Yay., İstanbul.
  • Şemseddîn Sâmî, (1996), Kâmûs-ı Türkî, Çağrı Yay., İstanbul.
  • Şeyhülislam Mehmed Es'ad Efendi, (1999), Lehcetü'l-Lügat, (haz. A.Kırkkılıç), Türk Dil Kurumu Yay., Ankara.
  • Tâhirü'l-Mevlevî, (1973), Edebiyat Lügatı, Enderun Yay., İstanbul.
  • Tarama Sözlüğü, (1963-72), VI Cilt, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara.
  • TUĞLUK, İbrahim Halil, (2015), "Abbas Vesim'in Mensur Eserleri ve Bu Eserlerdeki Şiirlerin İncelemesi", Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 21, sayfa 771-821, Adıyaman.