Edip ÇETKİN, Yahya Hışman ÇELİK, Şemsettin TEMİZ

Sürtünme karıştırma kaynak yöntemi ile birleştirilmiş AA5182/AA7075 alaşım bağlantılarının mekanik özelliklerinin incelenmesi

Bu çalışmada farklı özelliklere sahip AA5182 ve AA7075 alüminyum alaşımları, sürtünme karıştırma kaynağı (SKK) yöntemiyle alın pozisyonunda birleştirilmiştir. Yapılan birleştirmelerde karıştırıcı ucun dönme devri, kaynak ilerleme hızı ve karıştırıcı uç geometrisi değiştirilerek farklı mekanik ve mikroyapı özelliklerine sahip birleştirmeler elde edilmeye çalışılmıştır. SKK yöntemi ile birleştirilen kaynaklı bağlantılarda kaynak ilerleme hızının, karıştırıcı ucun dönme devrinin ve uç geometrisinin mekanik davranışlar üzerine olan etkisini tespit etmek amacıyla numunelere çekme testi uygulanmıştır. Ayrıca taramalı elektron mikroskobu (SEM) kullanılarak çekme testi sonucunda kırılan numunelerin yüzey mekanizmaları belirlenmiştir. Çekme test sonuçlarından elde edilen verilerden, AA5182 ve AA7075 alüminyum alaşımlarının SKK yöntemiyle ile birleştirilmesinde, uygun dönme devrinin, ilerleme hızı ve uç geometrisi kombinasyonunun kaynak kalitesini arttırdığı görülmüştür. Ayrıca konik helisel uç kullanılarak 980 dev/dk dönme devri ve 108 mm/dk ilerleme kaynak parametreleri ile birleştirilen numunelerin çekme test deneylerinde en yüksek hasar kuvveti 16468 N olarak elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Alüminyum Alaşımları; Çekme Testi; Sürtünme Karıştırma Kaynağı

PDF

___

Avner, S. H., (1974). Introduction to Physical Metallurgy, McGraw Hill, USA.
Dawes, C.J., Thomas, W., (1995). Friction Stir Joining of Aluminium Alloys, TWI Bulletin, Reprint 493/6/95, pp. 124-127.
Fujii, H., Cui, L., Maeda, M., Nogi, K., (2006). Effect of tool shape on mechanical properties and microstructure of friction stir welded aluminum alloys, Mater. Sci. Eng. A. 419, 25–31.
Kalfalı, H., (2009). AA 2024 Al alaşımının sürtünme karıştırma kaynağında (skk) kaynak parametrelerinin birleşmeye etkilerinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Teknoloji Eğitimi, Fen Bilimleri Enstitüsü, ANKARA.
Kaluç, E., Bozduman, B., (1998). Sürtünen Eleman ile Birleştirme Yöntemi, Makina Magazin, Sayı: 27, s.54-61.
Kaluç, E., (2004). Kaynak Teknolojisi El Kitabı- Cilt 1- Ergitme Esaslı Kaynak Yöntemleri, MMO Yayını, Yayın No: 356, Ankara.
Mathers, G., (2002). The Welding of Aluminium and Its Alloys, Woodhead Publishing Limited, Cambridge, UK.
Moreira, P.M.G.P., Figueiredo, M.A.V., Castro de, P.M.S.T., (2007). Fatigue behaviour of FSW and MIG weldments for two aluminium alloys, Theoretical and Applied Fracture Mechanics ,48 (2) 169–177.
Murr, L.E., Liu, G., McClure, J.C., (1998). TEM study of precipitation and related microstructures in friction-stir-welded 6061 aluminium, J. Mater. Sci., 33, 1243–1251.
Özarpa, C., (2005). Al2024-O ve Al5754-H22 alüminyum alaşımlarının sürtünme kaynağı. Doktora tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Sarsılmaz, F., Özdemir, N., Kırık, İ., (2012). Evaluation of microstructure and fatigue properties of dissimilar AA7075/AA6061 joints produced by friction stir welding, Kovove Material, 259–268.
Şık, A., Ertürk, İ., Önder, M., (2010). AA2024 alüminyum alaşımının sürtünme karıştırma kaynağında farklı parametrelerin mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi-Cilt 16, Sayı 2, 2010, Sayfa 139-147.
Thomas, W.M., Treadgill, P.L., Nicholas, E.D., (1999). The Feasibility of Friction Stir Welding Steel, Science and Technology of Welding and Joining, Vol. 4., No.6, pp.365- 372.
Threadgill, P., (1997). Friction Stir Welds in Aluminium Alloys- Preliminary Microstructural Assessment, TWI Bulletin, Reprint 513/2/97, UK.
Yalçın, E.D., (2010). AA 5754-H22 ve AA 7075- T651 alüminyum alaşımları sürtünme karıştırma kaynak yöntemi ile kaynak edilebilirliğinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.