Abdurrahman ABAKAY, Mehmet TOKSÖZ, Abdullah Çetin TANRIKULU, Özlem ABAKAY, Şenay EKİNCİ

Tüberküloz tarama amaçlı mikroflm incelemesi yapan hekimlerin değerlendirme farklılıkları

Amaç: Türkiye’de tüberküloz (TB) için risk grupları taramalarında standart olarak mikroflm (MF) kullanılmaktadır. Çalışmada TB taramasında kullanılan MF değerlendirmesinde okuyucuya bağlı değişkenliğin tespiti amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Mardin Kapalı Cezaevinde Ocak 2006 tarihinde yapılan periyodik TB taramasından elde edilen 253 MF birer göğüs hastalıkları uzmanı, radyoloji uzmanı ve pratisyen hekim tarafından birbirinden bağımsız olarak değerlendirildi. Değerlendirme sonuçları normal, aktif TB düşündürebilecek bulgular, sekel TB düşündürebilecek bulgular olarak sınıfanarak kaydedildi. Bulgular: Teknik yetersizlik nedeniyle 253 MF’den 13’ü değerlendirmeye alınmadı. Değerlendirmeye alınan 240 MF’nin 159’unda (%66.2) üç hekiminde aynı kararı verdiği, 81’inde (33.8) en az bir hekimin farklı karar verdiği saptandı. Aktif hastalık düşündürebilecek MF oranı pratisyen hekimlerde %8, Radyoloji uzmanlarında %9, Göğüs hastalıkları uzmanlarında %11 olduğu saptandı. Aktif hastalık düşünme oranı açısından üç hekim grubu arasında fark saptanmadı (p>0.05). Sekel hastalık düşünme oranı göğüs hastalıkları uzmanlarında yüksekti (p< 0.05). Sonuç: Mikroflm tarama amaçlı olarak hızlı ve ucuz bir yöntem olmasına rağmen değerlendirmede okuyucular arasında ciddi farklar oluşabileceği düşünüldü. Tüberküloz gibi çok farklı radyolojik bulgulara sahip bir hastalıkta tanısal amaçla sübjektif bir yöntem olan radyolojik yöntemlere ek olarak kesin tanı yöntemi olan mikrobiyolojik incelemeler gereklidir.

The discrepancies between assessments of physicians in microflm examination for tuberculosis screening

Objectives: Microflm (MF) are used in community based screening for tuberculosis (TB) in Turkey. This study aimed differences in evaluation between various physicians. Materials and Methods: In the Mardin Prison, 253 microflms (MFs) were obtained during periodic TB screening in January 2006. A chest disease specialist doctor, a radiology specialist doctor and a general practitioner doctor assessed the MFs separately. The results were classifed as i) Normal, ii) Active TB disease fndings, iii) and Sequel TB disease fndings. Results: A total of 13 MFs were not taken into consideration because of technically unsatisfactory radiographs. The end results were as follows; three physicians had agreed about diagnosis in 159 MFs (66.2%). In 81 MFs (33.8%) at least one physician had a different opinion about microflm. The general practitioner reported 19 MFs (8%) as active TB disease fndings and the radiology specialist doctor reported 22 MFs (9%) as active TB disease. However, the chest diseases specialist doctor reported 26 MFs (11%) as having active TB disease fndings. No signifcant difference was found in active TB diagnosis between three physicians (p>0.05). The frequency of sequel TB diagnosis was higher in Chest disease specialist compared with other physicians (p<0.05). Conclusion: Although MF is a fast screening method, considerable disagreement was found in evaluating abnormal fndings among reporting physicians. As TB is a disease with various radiologic appearances, usage of microbiological diagnostic modalities should be added to subjective radiographic methods.

PDF

___

1. Global tuberculosis control - epidemiology, strategy, fnancing. WHO Report 2009. Geneva. World Health Organization (WHO/HTM/TB/2009.41).
2. Dünya Sağlık Örgütü “Küresel TB Raporu, 2009”da Dünya ve Türkiye. http://www.verem.org.tr/pdf/DSO_2009_raporunda_TB.pdf
3. World Health Organization Global Tuberculosis Programme. An expanded DOTS framework for effective tuberculosis control (WHO/CDS/TB/2002.297). Genava: WHO,2002.
4. Özkara Ş, Aktaş Z, Özkan S, Ecevit H. T.C. Sağlık Bakanlığı Verem Savaşı Daire Başkanlığı, Türkiye’de Tüberkülozun Kontrolü için Başvuru Kitabı, Ankara, 2003: 21-22.
5. WHO Technical Report Series, No 552, 1974. (Ninth report of the WHO Expert Committee on Tuberculosis).
6. Clancy L, Rieder HL, Enarson DA, Spinaci S. Tuberculosis elimination in the countries of Europe and other industrialized countries. Eur Respir J 1991; 4:1283-1295.
7. Küçük G, Kümbetli Ş, Sarımurat N, , et al. Yayma (+) akciğer tüberkülozlu olguların 15 yaş üzeri temaslılarında takip sonuçları. Toraks Dergisi 2002; 3(ek1):
8. Kiter G, Arpaz S, Keskin S, et al. Tuberculosis in Nazilli District Prison, Turkey, 1997-2001. Int J Tuberc Lung Dis 2003;7:153-158
9. Özkara Ş. Sağlık kurumlarında tüberküloz bulaşması ve alınması gereken önlemler. Toraks Dergisi 2002; 3:89-97.
10. Özkara Ş, Kılıçaslan Z, Öztürk F, et al. s. Bölge verileriyle Türkiye’de tüberküloz. Toraks Dergisi 2002; 3:178-187.
11. Maher D, Grzemska M, Coninx R, Reyes H (writing committee). Guidelines for the control of tuberculosis in prisons. WHO/TB/98.250. Geneva, Switzerland: World Health Organization, 1998.
12. Centers for Disease Control and Prevention. Prevention and control of tuberculosis in correctional facilities: Recommendations of the Advisory Council for the Elimination of Tuberculosis. MMWR 1996; 45: 1–26.
13. Centers for Disease Control and Prevention Division of Tuberculosis. Elimination. Controlling tuberculosis in correctional facilities. Atlanta, GA: CDC, 1995.
14. World Health Organization. Tuberculosis control in prisons. A manual for program managers. WHO/CDS/TB/2001.281. Geneva: WHO, 2001.
15. Koff N, Ngom A K, Aka-Danguy E, et al. .Smear positive pulmonary tuberculosis in a prison setting: experience in the penal camp of Bouake, Ivory Coast. Int J Tuberc Lung Dis 1997;1:250-3.
16. Drobniewski F. Tuberculosis in prisons-forgotten plague. Lancet 1995; 346: 948-9.
17. Wares D F, Clowes CI. Tuberculosis in Russia. Lancet 1997; 350: 957-8.
18. Coninx R, Eshaya-Chauvin B, Reyes H. Tuberculosis in prisons. Lancet 1995;346:1238-9.
19. Elbek O, Borekci S, Tulu M, Bayram H, Dikensoy O. Results of microflm screening in Gaziantep E-type penitentiary. Int J Tuberc Lung Dis 2005;10:1417-22.