Abdurrahman ABAKAY, Mehmet TOKSÖZ, Abdullah Çetin TANRIKULU, Özlem ABAKAY, Şenay EKİNCİ

Tüberküloz tarama amaçlı mikrofilm incelemesi yapan hekimlerin değerlendirme farklılıkları

Amaç: Türkiye\'de tüberküloz (TB) için risk grupları taramalarında standart olarak mikrofilm (MF) kullanılmaktadır. Çalışmada TB taramasında kullanılan MF değerlendirmesinde okuyucuya bağlı değişkenliğin tespiti amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Mardin Kapalı Cezaevinde Ocak 2006 tarihinde yapılan periyodik TB taramasından elde edilen 253 MF birer göğüs hastalıkları uzmanı, radyoloji uzmanı ve pratisyen hekim tarafından birbirinden bağımsız olarak değerlendirildi. Değerlendirme sonuçları normal, aktif TB düşündürebilecek bulgular, sekel TB düşündürebilecek bulgular olarak sınıflanarak kaydedildi. Bulgular: Teknik yetersizlik nedeniyle 253 MF\'den 13\'ü değerlendirmeye alınmadı. Değerlendirmeye alınan 240 MF\'nin 159\'unda (%66.2) üç hekiminde aynı kararı verdiği, 81\'inde (33.8) en az bir hekimin farklı karar verdiği saptandı. Aktif hastalık düşündürebilecek MF oranı pratisyen hekimlerde %8, Radyoloji uzmanlarında %9, Göğüs hastalıkları uzmanlarında %11 olduğu saptandı. Aktif hastalık düşünme oranı açısından üç hekim grubu arasında fark saptanmadı (p>0.05). Sekel hastalık düşünme oranı göğüs hastalıkları uzmanlarında yüksekti (p< 0.05). Sonuç: Mikrofilm tarama amaçlı olarak hızlı ve ucuz bir yöntem olmasına rağmen değerlendirmede okuyucular arasında ciddi farklar oluşabileceği düşünüldü. Tüberküloz gibi çok farklı radyolojik bulgulara sahip bir hastalıkta tanısal amaçla sübjektif bir yöntem olan radyolojik yöntemlere ek olarak kesin tanı yöntemi olan mikrobiyolojik incelemeler gereklidir.

Anahtar Kelimeler:

Tüberküloz, mikrofilm, tarama, hekimler, değerlendirme farkı

The discrepancies between assessments of physicians in microfilm examination for tuberculosis screening

Objectives: Microfilm (MF) are used in community based screening for tuberculosis (TB) in Turkey. This study aimed differences in evaluation between various physicians. Materials and Methods: In the Mardin Prison, 253 microfilms (MFs) were obtained during periodic TB screening in January 2006. A chest disease specialist doctor, a radiology specialist doctor and a general practitioner doctor assessed the MFs separately. The results were classified as i) Normal, ii) Active TB disease findings, iii) and Sequel TB disease findings. Results: A total of 13 MFs were not taken into consideration because of technically unsatisfactory radiographs. The end results were as follows; three physicians had agreed about diagnosis in 159 MFs (66.2%). In 81 MFs (33.8%) at least one physician had a different opinion about microfilm. The general practitioner reported 19 MFs (8%) as active TB disease findings and the radiology specialist doctor reported 22 MFs (9%) as active TB disease. However, the chest diseases specialist doctor reported 26 MFs (11%) as having active TB disease findings. No significant difference was found in active TB diagnosis between three physicians (p>0.05). The frequency of sequel TB diagnosis was higher in Chest disease specialist compared with other physicians (p

Keywords:

Tuberculosis, microfilm, screening, physicians, assessment differences,

PDF

___

Global tuberculosis control - epidemiology, strategy, financ- ing. WHO Report 2009. Geneva. World Health Organiza- tion (WHO/HTM/TB/2009.41).
Dünya Sağlık Örgütü “Küresel TB Raporu, 2009”da Dünya ve Türkiye. http://www.verem.org.tr/pdf/DSO_2009_rapo- runda_TB.pdf
World Health Organization Global Tuberculosis Programme. An expanded DOTS framework for effective tuberculosis control (WHO/CDS/TB/2002.297). Genava: WHO,2002.
Özkara Ş, Aktaş Z, Özkan S, Ecevit H. T.C. Sağlık Bakanlığı Verem Savaşı Daire Başkanlığı, Türkiye’de Tüberkülozun Kontrolü için Başvuru Kitabı, Ankara, 2003: 21-22.
WHO Technical Report Series, No 552, 1974. (Ninth report of the WHO Expert Committee on Tuberculosis).
Clancy L, Rieder HL, Enarson DA, Spinaci S. Tuberculosis elimination in the countries of Europe and other industrial- ized countries. Eur Respir J 1991; 4:1283-1295.
Küçük G, Kümbetli Ş, Sarımurat N, , et al. Yayma (+) akci- ğer tüberkülozlu olguların 15 yaş üzeri temaslılarında takip sonuçları. Toraks Dergisi 2002; 3(ek1):
Kiter G, Arpaz S, Keskin S, et al. Tuberculosis in Nazilli District Prison, Turkey, 1997-2001. Int J Tuberc Lung Dis 2003;7:153-158
Özkara Ş. Sağlık kurumlarında tüberküloz bulaşması ve alın- ması gereken önlemler. Toraks Dergisi 2002; 3:89-97.
Özkara Ş, Kılıçaslan Z, Öztürk F, et al. s. Bölge verileriyle Türkiye’de tüberküloz. Toraks Dergisi 2002; 3:178-187.
Maher D, Grzemska M, Coninx R, Reyes H (writing com- mittee). Guidelines for the control of tuberculosis in pris- ons. WHO/TB/98.250. Geneva, Switzerland: World Health Organization, 1998.
Centers for Disease Control and Prevention. Prevention and control of tuberculosis in correctional facilities: Recom- mendations of the Advisory Council for the Elimination of Tuberculosis. MMWR 1996; 45: 1–26.
Centers for Disease Control and Prevention Division of Tu- berculosis. Elimination. Controlling tuberculosis in correc- tional facilities. Atlanta, GA: CDC, 1995.
World Health Organization. Tuberculosis control in prisons. A manual for program managers. WHO/CDS/TB/2001.281. Geneva: WHO, 2001.
Koffi N, Ngom A K, Aka-Danguy E, et al. .Smear positive pulmonary tuberculosis in a prison setting: experience in the penal camp of Bouake, Ivory Coast. Int J Tuberc Lung Dis 1997;1:250-3.
Drobniewski F. Tuberculosis in prisons-forgotten plague. Lancet 1995; 346: 948-9.
Wares D F, Clowes CI. Tuberculosis in Russia. Lancet 1997; 350: 957-8.
Coninx R, Eshaya-Chauvin B, Reyes H. Tuberculosis in prisons. Lancet 1995;346:1238-9.
Elbek O, Borekci S, Tulu M, Bayram H, Dikensoy O. Re- sults of microfilm screening in Gaziantep E-type peniten- tiary. Int J Tuberc Lung Dis 2005;10:1417-22.