Bilişsel-davranışçı psikoterapi yaklaşımı ile bütünleştirilmiş dini danışmanlık modeli'nin din eğitimi alan erkek üniversite öğrencilerinin durumluk ve sürekli kaygı düzeylerine etkisi

Özet- Bu makalede, genel anlamda batılı ülkelerde pastoral psychology, pastoral care ve pastoral counseling gibi isimlerle anılan ve dini danışmanlık olarak Türkçeye çevirmeyi tercih ettiğimiz danışmanlık alanı ile ilgili olarak, Türkiyede uygulanmasına yönelik geliştirilen model ve bu modelin üniversite düzeyinde din eğitimi alan erkek öğrencilerin durumluk kaygı ve sürekli kaygı düzeylerine etkisi ile ilgili çalışmalar aktarılmaktadır. Makalede, geliştirilen modelin teorik temelleri aktarılmış ve geliştirilen model, eğitim ve psikoloji alanında sıklıkla kullanılan karışık desenlerin özel bir türü olan 2X2 lik ön-test- son-test kontrol gruplu (split plot) deneysel desen kullanılarak; grup danışmanlığı oturumları şeklinde uygulanmış ve deneklerin durumluk kaygı, sü- rekli kaygı düzeyleri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Araştırma sonucunda, geliştirilen dini danışmanlık modelinin, uygulama yapılan öğrencilerin durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin düşmesine sebep olduğu gözlenmiştir.

The effect of the ıslamic counseling model combined with cognitive-behavioral psychotherapy on the state and trait anxiety levels of male university students receiving religious education

Research completed on a model developed for application in Turkey in the field known in the western world as pastoral psychology, pastoral care and pastoral counseling , or what we chose to translate into Turkish as Religious counse- ling , and its effects on the state and trade anxiety levels of religious studentswill be relayed in this article. The theoretical foundations of the developed model has been relayed in this article, the 2x2 preliminary-test(experiment)-final (conclusive) experiment grouped (split plot) experimental design , a specific (private/special) type of the mixed designs often used in the field of education and psychology has been used; applied in the form (shape) of group counseling, and it s effect on the state and trade anxiety levels of students has been researched. As a result of the research, it has been observed that the developed religious (Islamic) counseling model caused a decrease in the state and trade anxiety le- vels of the students it was applied on.

___

  • Abdullah, S. (2007). Islâm and counseling: Models of practice in Muslim commu- nal life. Journal of Pastoral Counseling 42, 42-55. Academic Search Comp- lete, Ebscohost (Accessed, April 15, 2010).
  • Albahari, M. (2006). Charitable borders: Pastoral power at the southern edges of Europe. Ph.D. dissertation, University of California, Irvine, California, Uni- ted States. Retrieved April 9, 2010, from Dissertations & Theses: Full Text. (Publication No. AAT 3214051).
  • Altaş, N. (1997). Hastanelerde din ve moral hizmetleri. Yayınlanmamış yüksek li- sans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E., & Bayraktaroğlu, S. (2002). Sosyal bilimler- de araştırma yöntemleri. 2. Baskı. Sakarya: Sakarya Kitabevi
  • American Association of Pastoral Counselors (AAPC). http://www.aapc.org/con- tent/whatpastoralcounseling, Erişim Tarihi: 05.05.2012.
  • Amerikan Psikiyatri Birliği (2001). Psikiyatride hastalıkların tanımlanması ve sınıflandırılması el kitabı (DSM-IV-TR). Yeniden Gözden Geçirilmiş Dör- düncü Baskı, Amerikan Psikiyatri Birliği Washington DC, 2000’den Çev. Ertuğrul Köroğlu, Ankara: Hekimler Yayın Birliği Yayınları.
  • Aracı, U. (2007). Sûfî hikâyelerinin kullanıldığı, bilişsel-davranışçı yaklaşımla bü- tünleştirilmiş biblioterapinin işlevsel olmayan düşünceler ve kendini gerçek- leştirme üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üni- versitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Arıcı, A. (2005). Ergenlerde dinî başaçıkma yöntemi olarak dua. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • Augsburger, D. W. (1995). Pastoral counseling across cultures. Westminster John Knox Press.
  • Azhar, M. Z., & Varma, S. L. (1995a). Religious psychotherapy in depressive pati- ents. Psychotherapy and Psychosomatics, 63, 165–168.
  • Azhar, M. Z., & Varma, S. L. (1995b). Religious psychotherapy as management of bereavement. Acta Psychiatrica Scandinavica, 91(4), 233–235.
  • Azhar, M. Z., Varma, S. L. & Dharap, A. S. (1994). Religious psychotherapy in anxiety disorder patients. Acta Psychiatrica Scandinavica, 90(1), 1–3. Quadri, A. A. (2010). The Holy Quran And Psychoterapy. http://www.mentalhealt- hcenterindia.org/pdf/The%20Holy%20Quran%20&%20Psychotherapy.pdf, Erişim: 5 Mart 2012.
  • Boisen, A. (1926). The task and methods of theology. New York.
  • Bonchek, A. & Greenberg, D. (2009). Compulsive prayer and its management. Jo- urnal of Clinical Psychology 65, no. 4: 396-405. Academic Search Comple- te, EBSCOhost (accessed April 15, 2010).
  • Brown, K. D. (2000). A theory of forgiveness in marriage and family therapy: A critical review of the literature. Psy.D. diss., United States International Uni- versity . In Dissertations & Theses: Full Text [database on-line]; available from http://www.proquest.com (publication number AAT 3001644; acces- sed April 13, 2010).
  • Bulut, A. (2002). Din eğitiminde rehberlik ve psikolojik danışmanlık. Ankara: Di- yanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Çapri, B. & Gökçakan, Z. (2008). Akılcı duygusal davranış terapisi (ADDT)’ne dayalı grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin problem çöz- me becerisi algısına etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 135-154.
  • Clebsch, W. & Jaekle, C. (1964). Pastoral care in historical perspective. New Jer- sey: Prentice-Hall.
  • Dawson, J. (2008). A spiritual resource of hope and healing for parents of seriously ill children. D.Min. diss., Drew University. In Dissertations & Theses: Full Text [database on-line]; available from http://www.proquest.com (publicati- on number AAT 3308640; accessed April 13, 2010).
  • Doğan, M. (1997). Duanın psikolojik ve psikoterapik etkileri. Yayınlanmamış yük- sek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • Egan, G. (2011). Psikolojik danışma becerileri (The Skilled Helper) (Özlem Yüksel, Çev.) 1. Basım, İstanbul: Kaknüs Yayınları (Orijinal Baskı Tarihi 2010).
  • Günay, Ü. (1978). Erzurum kenti ve çevre köylerinde dînî hayat. Basılmamış do- çentlik tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Güngördü, M. (2001). Allah’a atfedilen özellikler ile depresyon arasındaki ilişki üzerine bir çalışma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üni- versitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Hamdan, A. (2007). A case study of a Muslim client: Incorporating religious beliefs and practices. The Journal of Multicultural Counseling and Development, 35(2), 92-100.
  • Heppner, P.P., Kivlighan, D. M., & Wampold, B. E. (1999). Research design in counseling. Thomson Brooks/Cole Publishing.
  • Hodge, D. R., & Aneesah, N. (2008). Moving toward culturally competent practi- ce with Muslims: Modifying cognitive therapy with Islamic tenets. Social Work, 53(1), 31-41.
  • Hoshmand, L. T. (1995). Psychology’s ethics on belief. American Psychologist, 50(7), 540-541.
  • Jacobsen, C. (2007). A pastoral counselling approach to obsessive-compulsive di- sorder: The pastoral counsellor as grace container. D.Min. diss., Wilfrid
  • Laurier University (Canada), In Dissertations & Theses: Full Text [database on-line]; available from http://www.proquest.com (publication number AAT NR26598; accessed April 11, 2010).
  • Jusoh, A. J., & Roslee, A. (2009). The practice of reality therapy from the Islamic perspective in Malaysia and variety of custom in Asia. International Jour- nal of Reality Therapy, 28(2), 3-8. Academic Search Complete, EBSCOhost (accessed April 15, 2010).
  • Jusoh, A. J., Zuria, M., & Noriah, M. I. (2008). The patterns of reality therapy usa- ge among malaysian counselors. International Journal of Reality Therapy, 28(1), 5-14. Academic Search Complete, EBSCOhost (accessed April 15, 2010).
  • Karaca, F. K. (2010). Din hizmetlerinde dini danışmanlık ve rehberlik. Yayınlan- mamış yüksek lisans tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Karaman, F. (2006). Din hizmetlerinin dünü ve bugünü. Din Hizmetlerinde Yöntem ve Verimlilik, Hayrullah Köken (derl.), Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Ya- yınları.
  • Kelly, E. W., Aridi, A. & Bakhtiar, L. (1996). Muslims in the United States: An exp- loratory study of universal and mental health values. Counseling & Values 40(3), 206-218. Academic Search Complete, EBSCOhost (accessed April 15, 2010).
  • Meadow, M. J. & Kahoe, R. D. (1984). Psychology of religion: Religion in indivi- dual lives. New York: Harper & Row.
  • Muz,S. (2009). Bilişsel terapi ve dinitezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyalbaşa çıkma. YayınlanmamışBilimler Enstitüsü, Konya. yükseklisans
  • Nezu, A. M., Nezu, C. M., & D’Zurilla, T. J. (2000). Problem-solving skills tra- ining. In G. Fink (Ed.), Encyclopedia of Stress (pp. 252-256). New York: Academic Press.
  • Ok, Ü. (2007). Dinsel danışmanlığın teorik çatısı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Öner, N. & LeCompte A. (1985). Durumluk sürekli kaygı envanteri el kitabı. İstan- bul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
  • Özgüven, İ. E. (2003). Bireyi tanıma teknikleri. Ankara: Sistem Ofset. Priester, P. E. (2008). Mental health counseling in the Islamic republic of Iran: A marriage of religion, science, and practice. Counseling & Values, 52(3), 253- 264. Academic Search Complete, EBSCOhost (accessed April 15, 2010).
  • Razali, S. M., Hasanah, C. I., Aminah, K., & Subramaniam, M. (1998). Religious- sociocultural psychotherapy in patients with anxiety and depression. Austra- lian and New Zealand Journal of Psychiatry, 32(6), 867–872.
  • Spielberger, C. D., Gorssuch, R. L., Lushene, P. R., Vagg, P. R., & Jacobs, G. A (1983). Manual for the state-trait anxiety inventory. Consulting Psycholo- gists Press, Inc.
  • Spielberger, C. D., Sydeman, S. J. (1994). State-trait anxiety inventory and state- srait anger expression inventory. In M. E. Maruish (Ed.), The use of psycho- logical testing for treatment planning and outcome assessment. (pp. 292- 321). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • SR Tilton (2008). Review of the state-trait anxiety inventory (STAI). NewsNotes, archived from the original on 2008-12-03, retrieved 2013-02-28.
  • Şahin, T. K. (2010). Dinî danışmanlık bağlamında aile irşat ve rehberlik bürosu faaliyetleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Şengül, F. (2007). Dindarlık ve ruh sağlığı ilişkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • The Association for Clinical Pastoral Education (ACPE). http://www.acpe.edu/ WhoWeAreHistory.html, Erişim Tarihi: 05.05.2012.
  • Wahass, S., & Kent, G. (1997).The modification of psychological interventions for persistent auditory hallucinations to an Islamic culture. Behavioral and Cog- nitive Psychology, 25, 351-36.
Değerler Eğitimi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-880X
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2003
  • Yayıncı: Ensar Neşriyat Ticaret A.Ş.
Sayıdaki Diğer Makaleler

Özgecilik (Altruism) Ölçeği Geliştirme Çalışması

Durmuş ÜMMET, Halil EKŞİ, Mustafa OTRAR

Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrencilerin Değer Algılarının Betimsel Bir Analizi

Ahmet KURNAZ, Ümit ÇİFTCİ, Hilal KARAPAZAR

İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Değerlerini Yordayan İki Önemli Değişken: Siber Zorbalık Eğilimleri ve Okul Kültürü Arasındaki İlişki

Erkan YAMAN, Danyal KARAKÜLAH, Bülent DİLMAÇ

Paydaşlarına Göre İlahiyat Lisans Tamamlama (İLİTAM) Programının Değerlendirilmesi

Recep KAYMAKCAN, Hasan MEYDAN, Adnan TELLİ*, Kübra CEVHERLİ

Modern bir imkân olarak din hizmetlerinde kişisel gelişim' yaklaşımı: Diyanet işleri başkanlığı personeli üzerine uygulamalı bir model önerisi

Mustafa KOÇ

Bilişsel-davranışçı psikoterapi yaklaşımı ile bütünleştirilmiş dini danışmanlık modeli'nin din eğitimi alan erkek üniversite öğrencilerinin durumluk ve sürekli kaygı düzeylerine etkisi

Turgay ŞİRİN, Recep KAYMAKCAN

Modern Bir İmkân Olarak 'Din Hizmetlerinde Kişisel Gelişim' Yaklaşımı: Diyanet İşleri Başkanlığı Personeli Üzerine Uygulamalı Bir Model Önerisi

Mustafa KOÇ

Erken çocukluk dönemi din eğitimine çoğulcu bir yaklaşım: gift to the child'

Cemil ORUÇ

Bilişsel-Davranışçı Psikoterapi Yaklaşımı ile Bütünleştirilmiş Dini Danışmanlık Modeli'nin Din Eğitimi Alan Erkek Üniversite Öğrencilerinin Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeylerine Etkisi

Recep KAYMAKCAN, Turgay ŞİRİN

Erken Çocukluk Dönemi Din Eğitimine Çoğulcu Bir Yaklaşım: ‘Gift to the Child’

Cemil ORUÇ