Binali ÇATAK, Selçuk KILINÇ, Duran CANATAN, Okan BADILLIOĞLU, Sevinç SÜTLÜ

Burdur'da ilköğretim 8. sınıflarda β - talasemi taşıyıcılık sıklığı

Amaç. Talasemi taşıyıcılığı ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Çalışmada Burdurdailköğretim 8. sınıflarda β talasemi taşıyıcılık sıklığı ve öğrencilerin talasemi konusunda bilgidüzeyini belirlemek amaçlanmıştır. Yöntem. Çalışmaya Burdurda 2011 yılında ilköğretim 8.sınıfta eğitim ve öğrenim gören 3515 öğrenci katılmıştır. Çalışmada örnekleme için, Epi İnfoprogramında 739 öğrenci randomizasyonla belirlenmiştir. Öğrencilerden alınan kanlar, BurdurTalasemi Tanı Merkezinde Yüksek Performanslı Likid Kromatografi (HPLC) cihazı ile analizedilmiştir. Veriler, SPSS 10,0 paket programında değerlendirilmiştir. Bulgular. Burdurda 8. sınıfilköğretim öğrencilerinde β talasemi taşıyıcılığı %5,2 , anormal hemoglobin ise %0,9 olarakbulunmuştur. Öğrencilerin %66,9u talasemi hastalığını bilmektedir. Talasemi hastalığınıbilenlerin %90,6sı talaseminin kan hastalığı olduğunu, %84,3ü bulaşıcı bir hastalık olmadığını ve%85,5i ise doğum öncesi tanı konulabileceğini bilmektedir. Kan alınan öğrencilerin Burdurda34ünde (%5,2) Hb A2 yüksekliği ile seyereden β -talasemi taşıyıcılığı ve 6 öğrencide (%0,9)anormal hemoglobin bulunmuştur. Sonuç. Burdurda ilköğretim 8.sınıf öğrencilerinde talasemitaşıyıcılığı ülke genelinden yüksektir. Öğrencilerin talasemi konusundaki bilgi düzeyi yüksektir.Bu bağlamda talasemi taşıyıcılığı prevelansını azaltmak içen, periyodik okul giriş muayeneleri iletaşıyıcılar belirlenmeli ve gerek aileler, gerekse taşıyıcı çocuklar ayrıca eğitime tabi tutulmalıdır.

Prevalence of β thalassemia trait among the 8th grade primary school students in Burdur

Aim. β thalassemia trait is a major public health problem in our country. Study aims to determinethe prevalance of β thalassemia trait and level of thalassemia knowledge among the 8th gradeprimary school students in Burdur. Methods. A total 3515 students who were studying in the 8thgrade primary school in Burdur were participated to this study. Epi Info program was used forrepresenting the population, and 739 of students were determined by randomization for thesampling. All the blood samples taken from students were analyzed in Burdur ThalassemiaDiagnosis Center by High Performance Liquid Chromatography (HPLC) method. The data isevaluated in SPSS 10.0 packed software. Results. The incidence of β-thalassemia trait with highhemoglobin A2 and the abnormal hemoglobin was found 5.2% and 0.9% respectively. Of all theparticipants, 66.9% known thalassemia disease, 90.6% known that thalassemia was a blooddisease, 84.3% were aware that thalassemia not an infectious disease, 85.5% were aware of thepre-natal diagnosis. Conclusion. The prevalence of β thalassemia trait among the 8th gradeprimary school students in Burdur was higher than the country average. The students' level ofknowledge about thalassemia was high. In this context, to reduce the prevalence of thalassemiacarriers, carriers need to be identified with periodic school entrance medical examinations andboth the parents and carrier children should also be subject to education.

PDF

___

1. Nathan DG, Orkin SH. The thalassemias. İn: Nathan DG, Orkin SH, Ginsburg D eds. Nathan and Oskis Hematology of Infancy and Childhood 6 th ed. Philadelphia: Saaundes, 2003: 842-921.
2. Yaprak I. Beta talasemi tanı ve tedavisinde güncel yaklaşımlar. Sted 2004; 13: 58-9.
3. Karaman S, Apak H. Talasemi minör tanısındaki zorluklar. Türk Ped Arş 2009; 44: 24-6.
4. Çavdar AO, Arcasoy A. The incidence of beta - thalassemia and abnormal hemoglobins in Turkey. Acta Hematol 1971; 45: 313-8.
5. Arcasoy A, Canatan D. Dünyada ve Türkiyede Talasemi ve Hemoglobinopatiler: Editörler: Arcasoy A, Canatan D, Köse R, Üstündağ: Hemoglobinopati ve Talasemi Önlem-Tanı-Tedavi. Ulusal hemoglobinopati Konseyi-Sağlık Bakanlığı, 2.Baskı, Antalya, 2003; s: 11-9.
6. Canatan D, Köse MR, Üstündağ M, Haznedaroğlu D, Özbaş S. Hemoglobinopathy control program in Turkey. Community Genet 2006; 9: 124- 6.
7. Canatan D. Talasemi ve hemoglobinopatilerin dünyada ve Türkiyede durumu. Editör: Duran Canatan Türkiye Klinikleri Hematoloji Onkoloji Talasemi Özel sayısı 2010; 3: 1-4.
8. Modell B, Darlison M. Global epidemiyology of hemoglobin disorders and derived service indicators. Bull World Health Organ 2008; 86: 480-7.
9. Sağlık Bakanlığı AÇSAP Genel Müdürlüğü: Hemoglobinopati kontrol programı. Editör: Duran Canatan Türkiye Klinikleri Hematoloji Onkoloji Talasemi Özel sayısı 2010; 3: 5-8.
10. Burdur Valiliği. http://www.burdur.gov.tr/ekonomi.asp (Erişim tarihi 20.05.2013)
11. TÜİK. Türkiye İstatistik Yıllığı, 2011
12. http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul?kod=4 (Erişim tarihi 20.05.2013).
13. Tunç B, Timur İ.H. Tarama programları ve yöntemleri. http://www.talasemifederasyonu.org.tr/pdf/tani/cansinTedavi-5.pdf. (Erişim tarihi 20.05.2013).
14. Burdur Sağlık Müdürlüğü İstatistik Yıllığı, 2011.
15. Gurbak M, Sivaslı E, Coşkun Y, Bozkurt AI, Ergin A. Prevalence and hematological characteristics of beta-thalassemia trait in Gaziantep urban area, Turkey. Pediatr Hematol Oncol 2006; 23: 419-25.
16. Aydınok Y, Öztop S, Nişli G, Kavaklı K. Prevalence of beta-thalassaemia trait in 1124 students from Aegean region of Turkey. J Trol Pediatr 1997; 43: 184-5.
17. Canatan D, Çavdar A, Arcasoy A. Tek tüp osmotik frajilite testi ile β -thalassemia trait taraması. Doğa Bilim Dergisi 1985; 9: 130-5.